نمازجمعه ۱۳ خرداد ماه ۹۰
خطبه اول
بسماللهالرحمنالرحیم
شما عزیزان نمازگزار را به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش میکنم چرا که تقوا بهترین زاد و توشه برای سعادت اخروی و برترین راه برای جلب عنایات الهی در حیات دنیوی است.
در خطبه اول بنابراین گزارده ایم که از راه خدا سخن بگوییم، راه خدایی زندگی کردن، راهی که مطابق با هدف آفرینش انسان است، راه قرآن، راه انبیاء، راه ختم پیامبران محمدبنعبدالله(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت است. راهی که سعادت دنیوی و رستگاری اخروی در پی دارد. راه خدا همان صراط مستقیم است و صراط مستقیم راه الهی در قرآن فرموده عبودیت است. عبودیت یعنی اعتقاد، رفتار و اخلاق دینی داشتن و جوهره عبودیت ایمان است.
در رابطه با ایمان موضوعات مختلفی مطرح است که یکی از آن موضوعات، صفات مؤمنان است، مؤمنان چه صفاتی دارند که اگر آن صفات را داشته باشند مؤمن می باشند و اگر آن صفات را نداشته باشند به وصف ایمان موصوف نمیشوند، یکی از آن اوصاف اخلاق مداری است، انسان مؤمن انسان اخلاق مدار است، انسانی است متخلق و سراسر وجودش فضایل اخلاقی است، و به دور از رذائل و ناهنجاریهای اخلاقی است. عرض شد اخلاق اقسامی دارد: فردی، خانوادگی، اجتماعی و کاری، به اخلاق فردی پرداختیم و به اخلاق خانوادگی رسیدیم و عرض شد اخلاق خانوادگی ابعادی دارد، که عبارتند از: اخلاق همسر داری، اخلاق فرزند داری، اخلاق خویشاوند داری و اخلاق پدر و مادر داری.
در عرصه اخلاق همسر داری یک وظیفهای شوهر در قبال همسر خود دارد، که بدان مفصل پرداختیم و یک وظایفی نیز زن در قبال شوهر خود دارد که اگر بتواند یک زن در خانه آن وظایف ذاتی و اخلاقی در قبال همسر و فرزندانش اجرا بکند قطعاً آن خانه یک خانه آسمانی خواهد شد، اما به خاطر اینکه این موضوع بسیار اساسی است نقش زن در خانواده به ویژه در عرصه اخلاق شوهرداری، لازم است ابتدعا جایگاه و نقش زن در جهان آفرینش شناخته شود، به اختصار در این رابطه سخن گفته شود تا جایگاه مهم زن در عالم وجود و نقش بسیار مهم او در سعادت، رستگاری و تعالی یک خانواده شناخته شود.
یک زن در نظام آفرینش جایگاه بسیار مهمی دارد. زن، سرچشمه فیاض تولد و استمرار حیات انسان است، یک زن در عالم وجود، خداوند در نهادش ویژگی هایی قرار داده که سرچشمه تولد انسان است و به این خاطر به او ام گفته میشود ، یعنی اساس و ریشه. بدین جهت مادران، ریشهی تبار انسان هستند، اساس آفرینش انسان هستند ، به همین جهت شما میبینید در کتب آسمانی به ویژه قرآن، در روایات اسلامی و متون فاخر دینیمان، نسبت به جایگاه زن به ویژه مادر بسیار سفارش شده است. نقشش پرارزش، گرانقدر و به تمامی آحاد جامعه سفارش شده که باید قدر مادر دانسته بشود، قدر زن در خانه دانسته بشود. بنابراین اولین جایگاه زن در نظام آفرینش، سرچشمه و اساس تولد انسان بودن است.
دومین نقش، مکمل مرد در حیات مادی و معنوی بودن است، زن در عالم وجود مکمل مرد است، یک ویژگیهایی مرد دارد که زنان ندارند و یک ویژگیهای زنان دارند که مرد ندارد مثل ویژگی قدرتِ دفاع در مقابل دشمن و توانمندی در نبرد سخت که مردان دارند، در مقابلش احساس، عاطفهی بسیار بالا که زنان دارند، خداوند زن را برای تکمیل مجود مرد، مرد را برای تکمیل وجود زن آفریده است. هم در عرصه مادی زندگی، شما میبینید زن دوشادوش مرد تلاش میکند، یا در خانه یا در محیط کار و هم در عرصه معنویت، زن موجب تکمیل دین انسان میشود چنانکه گفته شده با ازدواج نصف دین مرد تضمین میشود.
یکی دیگر از نقشهای ویژه زن به ویژه مادر در عالم وجود، خورشید گرمابخش بودن تربیت و پرورش انسان است. شما ملاحظه کنید تمامی بزرگان، از انبیاء، به جز حضرت آدم، ائمه اطهار، بزرگان معرفت، همه در دامان یک مادر و در دامان یک زن عفیف و پارسا رشد کردهاند و به تعالی رسیده اند، حتی حضرت عیسی که از انبیای عظام است، خداوند میتوانست به معجزه مثل حضرت آدم، نه از پدری و نه از مادری او را بیافریند، اما به او پدر نداد اما مادر داد “حضرت مریم “. به همین خاطر زن در عالم وجود نقش بسیار مهمی دارد سرچشمه تولد حیات بشری، تکمیل مادی و معنوی وجود مرد، خورشید همیشه فروزان گرمابخش پرورش و تربیت انسان.
چهارمین نقش زن رفع بحران در فضای زندگی برای مرد است، شما میبینید مردان بزرگ مثل انبیا در بحرانها، گرفتاریها و شداید بسیار در کنار خود زنانی بزرگ داشتند که میتوانستند با تمام وجود در خدمت آن پیامبر باشند، مشکلاتش را بشنوند، او را حمایت کنند و در یک فضای صمیمی و پر از مهر و محبت، گرمابخش وجود آن بزرگ باشند، مثل حضرت خدیجه ،مثل حضرت فاطمه زهرا (س)، اینها چنان بودند که انبیا و ائمه همواره به بزرگی از آنها یاد میکردند. لذا شما میبینید خداوند در قرآن برای الگوی انسانی و یک نمونه کامل که تحت فشارهای مختلف هم بوده اما با دیانت و دینمداری جامعه را هدایت کرد به سمت تولید و خداپرستی، از یک زن مثال میآورد، «ضرب الله مثل للذین آمنو» خداوند مثال میزند، نمونه معرفی میکند برای چه کسانی؟ برای مؤمنان. ای مؤمنان اگر شما میخواهید یک نمونه و الگو برای شما معرفی کنیم این مثال میآوریم، این نمونه را میآوریم «امرأه فرعون»، آسیه همسر فرعون، تحت شدیدترین فشارهای همسر، که فرعون بود محیط پیرامونی خود و فضاهای نامطلوب دربار فرعون که ادعای خدایی میکرد ،اما این زن چنان در وجودش، مهر و محبت خدا و سرشار از معرفت به دین بود که با آن فشارها و با آن محیط بد، منحرف نشد بلکه جامعه را به سمت و سوی توحید و خداپرستی هدایت کرد چی گفت «اذقال رببنلی» ، ببینید نگاه آخرت گرایی ایشان چگونه است ،خدایا برای من یک خانه در بهشت در نظر بگیرد «عندک بیت فی الجنه» یعنی هم خداپرست بود ، از خدا میخواست، نه از فرعون ،و هم آخرت بین و آخرت گرا بود،فکر آخرت بود، آخرتش را به دنیا نمیفروخت «و نجنی….» و میدانست دشمن خدا کیست، میگفت مرا نجات بده، «و نجنی من قوم الظالمین» و از قوم ظالمین و این اطرافیان فرعون مرا بِرَهان.
حضرت مریم، آسیه، حضرت خدیجه، حضرت فاطمه (س) اینها از نمونههای عالی زنان هستند، لذا نقش زن در فضای معارف بشری، بسیار بالا است و ازدواج یکی از نشانهها و آیات الهی است ، چون با ازدواج تمامی نقش زن می تواند زمینهسازی شود برای تحقق آن، هم سرچشمه تولد حیات انسان بودن، هم مکمل مرد بودن، هم خورشید گرمابخش بودن جهت تربیت و پرورش فرزندان، و هم مدیریت رفع بحران در زندگی خانوادگی. به همین خاطر خداوند در قرآن میفرماید، «و من آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجا» از آیات الهی و از نشانههای خداوند این است که از جنس خودتان همسرانی برای شما آفرید، به چه خاطر؟ «لتسکنوا الیها» تا این که مردان در کنار زنان آرام گیرند، به آرامش دست یابند و تکمیل شوند، «و جعل بینکم موده و رحمه» و خود خداوند بین این دو، مایهها و پایههایِ مهر ورزی و مودت، صمیمیت و ارتباطی پراز ایثار قرار میدهد. بعد میفرماید «ان فی ذالک لآیاتهم لهم یتفکرون» این ازدواج با این ویژگیها، آیتی از آیات خداست ، به همین خاطر شما میبینید که نقش زن و جایگاه زن در عالم وجود بسیار مهم و گرانقدر و اثرگذار است . لذا نباید زنان با این جایگاه، با این مقام و با این درجه بالای تأثیرگذاری که خداوند به آنها عنایت کرده در فضای زندگی، دور از دین و دور از خدا شود. که اگر اینچنین شد تمامی این استعدادها و تمامی این مقامها که خداوند به آنها عنایت کرده، کفران خواهند کرد، ناسپاسی خواهند کرد و بهرهمند از این موهبت الهی نخواهند شد. به همین خاطر است که ابتداعاً باید از جهت نظری و مبانی معرفتی، جایگاه زن، زنان ما بدانند که چرا نام بزرگی دارند، چه جایگاهی دارند، که با همین نگاه در خانه، این کرامتی که خدا به آنها عنایت کرده پاس بدارند و در جامعه دچار تهاجم ابتذال و انحراف نشوند .
خطبه دوم
بسماللهالرحمنالرحیم
شما عزیزان نمازگزاران را به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش میکنم چرا که تقوا کلید رستگاری و راه جلب محبت الهی است.
در خطبه دوم بهاختصار پیرامون چند نکته سخن میگوییم، آغاز ماه رجب، مصادف است با تولد گهربار امام محمد باقر (ع)، تبریک عرض میکنیم محضر مبارک حضرت بقیه الله اعظم و همه مسلمین و شیعیان.
ماه رجب، ماه خدا است و ماه شعبان، ماه رسول خداست و ماه رمضان، ماه امت خداست. این سخنِ حضرت ختمی مرتبت است. در ماه رجب همه درهای رحمت به استغفار خدا بر بندهاش گشوده میشود و ما در آستانه این ماه هستیم، یکی از مهمترین اعمال ماه رجب، استغفار است. انسان گذشتهی خودش را ببیند، محاسبه کند و از گذشته اش به هر شکلی که بوده استغفار کند ، حتی اگر به خیر بوده هم استغفارکند، چون آن گونه که حق خداست ما عبادت خدا نمیکنیم تا چه رسد اگر که گناه کرده باشیم و روزه این ماه فضیلت بسیار دارد.
چهارده خرداد مصادف است با رحلت حضرت امام راحل معمار و بنیانگذار انقلاب شکوهمند اسلامی ایران، هدایتگر جامعه اسلامی جهان، بزرگ مردی که تاریخ اسلام و ایران را متحول کرد. تاریخ اسلام میرفت که به دست جهان استکبار به سردم داری آمریکا، آخرین مرحله انحطاط، انحراف و نابودی خودش را طی کند، در ایران رژیمهای ستمشاهی چنان کرده بودند که در تمامی عرصههایی که ایران میتوانست توانمند ظاهر شود با آن ظرفیتها و قابلیتهای منابع انسانی و سرزمینی، دچار انحطاط و وابستگی و سرسپردگی تمام شده بود اما امام و امتش، بر مبنای اسلام و راه حضرت اباعبدالله حسین (ع) حماسهای آفردیدند،که جهان را تکان داد و تاریخ اسلام و جهان را متحول کرد. مبانی اندیشه سیاسی حضرت امام بسیار کارشناسانه و از متن دین و متون فاخر اسلامی و تجربههای تاریخی ایشان بود، ما باید همان راه را طی کنیم چنانی که مقام معظم رهبری حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای (دامت برکاته العالیه) بر آن سفارش دارند.
یکی از آن ارکان انقلاب و مبانی انقلاب که امام بر آن سفارش داشتند، اسلامیت انقلاب بود. این انقلاب اسلامی است با تمام ویژگیهای اسلامی بودن. اسلام، دینی است جامع که تمام ویژگیهای یک حکومت اصیل، یک حکومت متعالی و یک حکومت پیشرفته را دارد، در همان زمان اندیشههای غرب گرایانه، شرق گرایانه، ضداسلامی و ملیگرایی امام را تحت فشار قرار دادند، اما یک قدم عقب ننشست، انقلاب ما انقلاب اسلامی است گاهی با یک عنوان زیبا میخواهند اسلامیت انقلاب را تحت تأثیر قرار بدهند، گاهی با ایرانیت، گاهی با عنوان جامعه ایرانیان و این قبیل شعار ها و این قبیل اندیشهها، اسلام جامه جمیع ویژگیها است. حتی میفرماید که سرزمینی که در آن زندگی میکنید این سرزمین سرزمین اسلامی است، ما ایران اسلامی میخواهیم، ایرانی که اسلامی است، نه اسلامی که ایرانی است، به همین خاطر حضرت امام با دقت تمام و همچنین مقام معظم رهبری بر اسلامیت انقلاب تأکید بسیار دارند.
دومین نکته ای که امام بر آن تأکید بسیار داشتند ولایتمداری کامل بود، میفرمود “پشتیبان ولایت فقیه باشید تا به شما آسیبی نرسد”، تنها حجت سیاسی الهی و تنها راه نجات سیاسی در شرایط کنونی در جامعه جهانی برای سرزمینهای اسلامی و ایران، لایتمداری است. که الان تجلی دارد در بزرگ مردی از تاریخ اسلام و ایران، معظم رهبری حضرت آیتالله العظمی خامنهای (دامت برکاته العالیه). به همین خاطر بر همه شخصیتها و نخبگان و مردم عزیز و ولایتمدار این معنا وجود دارد که همه چیز را باید با نگاه ولایت مورد تحلیل و نقد قرار داد. ولایتمداری راه بهشت سیاسی است و دیگر راه ها راه جهنم سیاسی است. بدانند که مردم ایران راه امام را ادامه خواهند داد که آن راه، راه ولایتمداری است و با ولایتمداری ما تاکنون در مقابل دشمن ایستادهایم.
سوم، قانون محوری اسلامی است. قانونمداری، قانون محوری، همه باید تابع قانون باشند چنانکه مقام معظم رهبری نیز تأکید بسیار بر این دارند.
چهارم استکبار ستیزی است، ایران اسلامی استکبار ستیز است، امریکا ستیز است، اسرائیل ستیز است، انگلیس ستیز است، اینها جنایتکاران تاریخ بشری هستند. لذا کسانی که به دنبال حذف استکبار ستیزی هستند، از فضا و جغرافیای مردمی ایران میگوید کاری به اسرائیل نداشته باشید، کاری به انگلیس نداشته باشید، کاری به آمریکا نداشته باشید، اینها خط امام را دنبال نمیکنند، اینها فریب خوردههای سیاسی هستند.
پنجمین ویژگی خط امام، مجاهدت همهجانبه در همه عرصهها، چه عرصه نظامی، که عرصه فرهنگی، چه عرصه سیاسی و چه عرصه علمی.
ششمین ویژگیهای خط امام، مردم داری دینی است. توجه به مردم، خدمت به مردم، تکریم و تعظیم و تجلیل این مردم، مردم ایران، مردمان بینظیر تاریخ هستند و همه باید این نکته را مراعات کنند.
مسئولین و تمام کسانی که میزی در اختیار دارند، منصبی دارند و در هر ردهای که باشند باید قدر این مردم را بدانند، خدمتگزار مردم باشند، نه حد وظیفه بلکه فراتر از وظیفه در خدمتگزاری این مردم باشند چرا؟ چون همین مردم جانشان را برای انقلاب دادند، به همین خاطر مسئولان در همه ردهها همان طور که مقام معظم رهبری میفرموند امام میفرمودند اینها ولی نعمتهای شما هستند، نکند خدای ناکرده فردی به در اتاق شما بیاید و ناامید برگردد. افتخار شما و موهبت خدا به شما این است که یک انسان مسلمان به در اتاق شما آید برای خدمت. تکریم، احترام، ادب و تا توان است خدمتگذاری به او، این وظیفه هر مسئول است به ویژه فقرا و مستمندان که اینها محبوبان خدا هستند و امیدوارم این معنا هر چه بیشتر محقق شود.
روز دوشنبه سالروز شهادت حضرت هادی(ع) است، تسلیت عرض میکنم و همچنین روز پانزده خرداد سالروز شهدای ولایتمدار که در زمانی که واقعاً حساس بود آنان جان در راه ولایت دادند.
نکته دیگری که قابل توجه است، شما میبینید، من به مسئولان محیط زیست عرض میکنم با توجه به اینکه هفته آینده روز محیط زیست هم داریم، چند سال است که این گرد و غبار مردم را ناراحت کرده است. استانهای جنوبی و غربی ایران را ناراحت کرده است، بیماریهای مختلف و مشکلات مختلفی را ایجاد کرده است. چند سال است، برای حل مسئله دیگر کافی نیست؟ اگر مسئله ملی حل میشود، حل کنید، اگر فرامنطقهای است با تدبیر، با برنامهریزی و با استمداد از فضاهای بینالمللی این مشکل را حل کنید، من وقتی که شما میبینم در نماز جمعه و در این هوای آلوده واقعا برای شما دعا میکنم. تا کی میخواهید این مسئله را حل نکنید، اگر نمیتوانید شفاف بگویید که مشکل چیست. مردم بیمار هستند، بیماریهای قلبی دارند، بیماریهای تنفسی دارند، این هوا برای آنها مضر است. بسیار زحمت میکشید، اجرتان با خدا، اما این مسئله با دانش، برنامهریزی و علیالظاهر باید برنامهریزی فرامنطقهای بکنید، یعنی تمامی کشورهایی که منشأ گرد و غبار هستند کمک کنند، شما هم کمک کنید، یک اتحادیه تشکیل بدهید، میدانیم شما این کارها را کردهاید اما در عمل چیزی دیده نمیشود، مهم اینست که خروجی این جلسات این باشد که این گرد و غبار و این ناراحتیها در فضا ایجاد نشود، این هم عنایت بفرمایید مثل کارهای خوب دیگری که میکنید این کار خوب هم بر آن افزوده شود.