نمازجمعه ۱۳ بهمن ماه ۹۱
خطبـه اول
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
شما عزیزان نمازگزار به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش می‌کنم، چرا که تقوا بهترین زاد و توشه برای سعادت اُخروی و برترین راه برای جلب محبت الهی در حیات دنیوی است.
در خطبه اول بنابراین گزارده‌ایم که از راه خدا سخن بگوییم؛ راهی که خدا با ما است و ما هم با خدا هستیم. راهی که سرانجام آن سعادت دنیوی و فرجام آن رستگاری اُخروی است. راهی که خورشید فروزانش، خاتم‌الانبیاء محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله وسلم) و نماد بی‌غروب آن امیر مؤمنان علی بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است.
راه خدا، عبودیت است. عبودیت به معنای اعتقاد، رفتار و اخلاق اسلامی داشتن است و جوهره عبودیت، ایمان است. ایمان یعنی با تمام وجود، باور الهی در دل داشتن، خود را در محضر خدا دیدن و دنیا را فرصتی برای معماری خود منطبق بر برنامه‌های دین دانستن و سیره‌ی رسول خدا و اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم‌السلام) را سرلوحه زندگی خود قرار دادن است.
در رابطه با ایمان موضوعات بسیاری وجود دارد و یکی از آن موضوعات، ویژگی انسان مؤمن است و یکی از آن ویژگی‌ها، اخلاق مداری مؤمنان است.
انسان با ایمان، انسانی اخلاقی و انسانی است که بر وجودش فضائل اخلاقی حاکم است و نهادش از رذایل اخلاقی پیراسته است. انسان مومن در عرصه اخلاق فردی، خانوادگی، اجتماعی و اداری، انسانی است دارای ویژگی‌های اخلاقیِ متعالی و وجودش سراسر برای خود و محیط پیرامونی، مایه آرامش، هدایت و کمال است.
یکی از ابعاد اخلاق انسان با ایمان، اخلاق اجتماعی است. اخلاق اجتماعی یعنی ویژگی‌ها و فضائل اخلاقی که انسان با‌ایمان در محیط اجتماعی مراعات میکند و یکی از آموزه‌ها و فضائل اخلاق اجتماعی، داشتنِ روحیه و رویه خیر و موفقیت برای دیگران خواستن است. انسان با ایمان دارای روحیه و رویه‌ای است که همیشه خیر دیگران را می‌خواهد، موفقیت دیگران را از خدا می‌طلبد و با تمام وجود به دنبال این است که محیطی فراهم آورد که انسان‌های شایسته و مستعد موفق شوند و در مسیر کمال، رشد کنند.
همواره به دنبال این است که هر کاری که از دستش بر می‌آید جهت خدمت و موفقیت دیگران به کار ببندد و هیچ گاه برای موفقیت دیگران مانعی نباشد. اگر مسلمانی یا انسانی در عرصه خانوادگی، کاری، اقتصادی یا علمی دارای موفقیت شد او خوشحال شود، دعا کند و کمک کند؛ نه اینکه خدای ناکرده اگر کسی در بُعدی از ابعاد زندگی به توفیقی دست یافت، ناراحت شود، حسادت بورزد و مشکل ایجاد کند. او روحی بزرگ دارد و دارای بزرگواری اخلاقی است و در این اندیشه است که هر کاری که از دستش برمی‌آید برای سعادت دیگران انجام دهد. این انسان، انسان با ایمان و با این روحیه، وقتی دیگران موفق می‌شوند به یک آرامش، آسایش، تموّل، موقعیت اجتماعی و کاری و علمی دست می‌یابند و خوشحال می‌شود نه اینکه نگران می‌شوند و حسادت می‌ورزند بلکه خوشحال می‌شوند و دعا می‌کنند که خدا در این مسیر آنان را موفق کند.
اولین ویژگی این افراد، خوشحالیِ درونی و قلبی از موفقیت دیگران است. وقتی که می‌بینند یک فرد زندگی خوبی تشکیل داده، همسری خوب دارد، فرزندان خوب دارد یا زندگی خوبی دارد، او خوشحال می‌شود و دعا میکند که خداوند بهتر از این نصیبشان کند، نه اینکه نگران و ناراحت بشوند و حسادت بورزند. در این رابطه اگر تجربه‌ای دارند یا اطلاعاتی دارند به آن فرد ارائه می‌کنند که این موفقیتی که برای او حاصل شده بیش از این نصیبت او شود.
سوم اینکه از خدا می‌خواهند که این نعمت برای او باقی باشد و خداوند در این مسیر او را یاری کند. مانع رشد نمی‌شوند و در جاهایی که علیه آن فرد صحبت می‌کنند یا غیبتش می‌کنند او از آن فرد دفاع میکند. انسان مؤمنِ با اخلاق وقتی که موفقیت دیگران را در هر عرصه‌ای می‌بینند اینچنین است: خوشحال، دعاگو، هم یار و همکار، مدافع و بدون حسادت هر کاری که از دستش برمی‌آید برای بقای این نعمت، برای آن فرد انجام می‌دهد و مانع ِاین می‌شود که خدای ناکرده دیگران نسبت به او حسادت کنند، غیبت کنند و تهمت بزنند تا مانع رشد او شوند، انسان با اخلاق این چنین است، دست دیگران را می‌گیرد و مانع نمی‌شود.
یکی از اموری که انسان با ایمان در این رابطه باید داشته باشد، عدم حسادت است. گاهی جوانی، دختری یا پسری زندگی آرامی تشکیل می‌دهند یا کانون گرمی دارند، همه باید دعا کنند، همه باید همکاری کنند، همه باید کمک کنند. این موفقیت را باید گرامی بدارند، نه اینکه خدای ناکرده حسادت کنند و با دخالت‌های بی‌جا، مانع آرامش، آسایش، صمیمیت و گرمی این زندگی شوند. اگر فردی دارای یک موقعیت اجتماعی شد باید دعا کرد و توفیق بیشتر او را از خدا خواست، او را کمک کند و اگر دیگران به او تعرّض می‌کنند مانع تعرّض آنها شود، اما اگر این فرد، خود حسود باشد و حسادت کند، این حسادت باعث می‌شود که او دارای این چنین روحیه بزرگوارانه باشد و قطعاً این حسادت درونی، او را واردِ معرکه‌ای میکند که اول، کسی که دچار آتشِ این حسادت می‌شود خودِ آن فردِ حسود است؛ می‌سوزد و می‌سوزاند. حسادت به معنای در دل، زوال نعمت و موفقیت دیگران خواستن است، درونش آشوبی است از هیجان، ناراحتی و نگرانی، از دارا بودنِ نعمت و موفقیتِ دیگران. لذا او خود شرّی می‌شود که ابتدا خود را می‌سوزاند و این شرّش افرادی را که مورد حسادتش هستند دچار آسیب میکند. لذا خداوند در قرآن می‌فرماید: «وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ»[۱] حسود، خود شرّ است و این شرّ موجب این می‌شود که آنگاه که حسادت کرد، فضا و فردی که مورد نظرش است را دچار آسیب کند.
از جهت روان‌شناسی، حسادت یک بیماری است که این بیماری، اولین آسیبی که وارد میکند، خود شخص حسود را گرفتار حملهی خود میکند. این بیماری حسادت، تمام شاکله و شخصیت فرد حسود را فرا می‌گیرد و دچار آسیب میکند و آرامش و آسایش را از می‌گیرد. لذا امیر مؤمنان (علیه السلام) می‌فرماید: «الْحَسَدُ حَبْسُ الرُّوحِ»[۲] حسادت موجب می‌شود که روح انسان، زندانی شود. «اَلْحَسَدُ شَرُّ الْاَمْرَاضِ»[۳] بدترین مرض، حسادت است، «رأس الرّذائل الحسد»[۴] سرآمدِ تمامی اخلاقِ رذیله و پَست، حسادت است. «ثمرهُ الحَسَدِ شَقاءُ الدُّنیا وَ الآخرهِ»[۵] نتیجه‌ی حسد، بیچارگی در دنیا و آخرت است. بعد می‌فرمایند: «الحسود کثیر الحسرات، و متضاعف السیئات»[۶] انسانی که حسود است اندوهش بسیار خواهد شد، چون هر نعمتی که برای دیگران می‌بیند، ناراحت می‌شود، و چون نعمت‌های دیگران هم بسیار است، بنابراین اندوه و غم این فرد بسیار خواهد شد و گناهانش نیز بیشتر خواهد شد چون حسادت، موجب گناه می شود.
حسادت موجب نابودی و زوال ایمان شخص نیز می‌شود. حسادت، ایمان را نابود میکند، همان طوری که آتش، هیزم را می‌سوزاند حسادت نیز ایمان را نابود میکند، بنابراین انسان با ایمان، انسانی اخلاقی است و یکی از ویژگی‌های اخلاقی این انسان، داشتن روحیه و رویه‌ی خیر و موفقیت دیگران خواستن و در این راه با تمام وجود، خوشحال بودن و کمک کردن به اوست. اگر می‌بیند یک خانواده، زن و شوهر یا بچه‌ها یک زندگی خوبی دارند خوشحال می‌شود، حسادت نمی‌ورزد و دیگرانی که می‌خواهند به این خانواده متعرّض شوند را مانع می‌شود. این چنین انسان‌ها موجب بالا بردن جامعه است نه زمین زدن جامعه. انسان با ایمان اینچنین است.
خداوندا؛ همه‌ی ما را متنعّم به اخلاق الهی بگردان و رذائل اخلاقی را از ما دور بگردان.
خطبـه دوم
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
شما عزیزان نمازگزار به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش می‌کنم چرا که تقوا کلید رستگاری و طریق جلب محبت‌های عالیه‌ی الهی است.
در خطبه دوم پیرامون چند موضوع به اختصار سخن می‌گوییم:
مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه‌ای (دامت برکاته العالیه)، در سالروز میلاد گهربار حضرت ختمی مرتبت (صلی الله علیه و آله وسلم) و امام صادق (علیه‌السلام) سخنان مهمی ایراد فرمودند که این نکات، نکاتی بنیادین هستند و باید تمامی جوامع اسلامی آن را سرلوحه‌ی رفتار خود قرار دهند:
مقام معظم رهبری فرمودند: وحدت اسلامی، اصل اساسیِ حیات اسلام و عامل جلوگیری از نفوذ دشمنان است. وحدت در بین مسلمانان یک اصل و یک اساس است که اگر بشکند نیاز به دشمن نیست، خود مسلمین به جان هم می‌افتند. باید تمام نخبگانِ سرزمین‌های اسلامی و مردم عزیز مسلمان این نکته را دقیقاً ملاحظه کنند که وحدت و هم‌گرایی، اصلی اساسی در اسلام است. وحدت امّت اسلامی یک اصل است و اگر جامعه‌ی اسلامی متفرّق شود، تکه‌تکه شود و مقابل هم قرار بگیرند قطعاً جهان اسلام دچار آسیب جدی خواهد شد و دشمنان اسلام از صدر اسلام تا به حال به دنبال این بودند.
معظم له فرمودند: اگر کسی به دنبال ایجاد تفرقه باشد قطعاً در میدان دشمن بازی خورده است. تمامی افراد باید دقت کنند. الان شما می‌بینید که برخی به جای وحدت اسلامی، به دنبال برائت هستند. برخی از شبکه‌های ماهواره‌ای به اسمِ شیعه به برادران اهل سنت توهین می‌کنند و از آن طرف به اسمِ حمایت از اهلِ سنت به شیعیان توهین می‌کنند. اینها تماماً کار دشمنان اسلام است، اینها اندیشه‌ی جهان استکبار است. در ویتنام نتوانستند ویتنام را شکست دهند بنابراین آمدند و گروه‌های ویتنامی را به جانِ هم انداختند. در سوریه نتوانستند این کشور را شکست دهند به عنوان کشوری که در خطِ مقاومت مقابل رژیم اشغالگر قدس قرار دارد، آشوبِ داخلی در آنجا به راه انداختند. جهان اسلام باید متوجه باشد، وحدت کلمه و وحدت اسلامی یک اصل است. در کنار هم بودن یک اصل است. صف واحد در مقابل جبهه ضداسلامی جهان سلطه، یک اصل است و دشمن به دنبال تفرقه است.
دهه فجر انقلاب اسلامی را به همه‌ی شما عزیزان تبریک عرض می‌کنم. انقلاب اسلامی ایران یک نهضتی است که در تاریخ بشریت جایگاهِ ویژه‌ای دارد و می‌رود که تحوّلی عظیم در جهان کنونی و آینده ایجاد کند. این توفیقی برای مردم ایران است، شما عزیزان که در عرصه‌ی تاریخ بشریت دارای این چنین جایگاهی هستید. دشمن هم از ابتدای انقلاب تا الان هر چه توانسته، انجام داده است، تهاجم سختِ نظامی، تهاجم نرم، چه تهاجم نرم فرهنگی و چه تهاجم نرم سیاسی و چه تهاجم نرم اقتصادی که این روزها شما می‌بینید و فشاری بسیار عجیب که در تاریخ تقریباً می‌توان گفت به این حجم بی‌نظیر است، به ایران اسلامی وارد می‌کنند. ولی مردم عزیز ایران با بصیرت و صبر توانسته‌اند تمامی این تهاجم‌ها را دفع کنند و ان شا‌ءالله این تهاجم اقتصادی را نیز دفع خواهند کرد.
در صدر اسلام همین تهاجم اقتصادی را به جامعه اسلامی انجام دادند و تحریم کردند، به طوری که مسلمانان مجبور شدند به شعب ابی‌طالب بروند. قریب به سه سال این تحریم اقتصادی و این فشار اقتصادی بود، این گرسنگی، جامعه اسلامی، پیامبر، حضرت خدیجه، حضرت فاطمه، امیرمؤمنان و همه‌ی مسلمین تحت فشار قرار داشتند و تحمّل کردند، صبر کردند، بصیرت داشتند و پیروز شدند. الان نیز این چنین است؛ ما باید بصیرت داشته باشیم که دشمن، جنگ اقتصادی را با ما آغاز کرده و باید صبر داشته باشیم و خداوند هم نصرتش را نصیب ما خواهد کرد.
اما یک نکته به مسئولین عزیز و گرامی عرض می‌کنم: مردم، امتحان خود را پس داده‌اند، از ابتدای انقلاب تا الان با جان از این انقلاب دفاع کرده‌اند. این سیلِ شهدا و خانواده‌های شهدا و ایثارگران است، این عزیزان بسیج، نیروهای عزیز مسلح و این مردم گران‌قدر است. شما عزیزان هم در همین مردم جای دارید، بکوشید و با تمام توان تلاش کنید بر مبنای دانش و علمِ روز اقتصاد با حمایت‌های مقام معظم رهبری و سفارش‌هایی که ایشان دارند این فشار اقتصادی را از مردم کم کنید، این ناراحتی‌ها و این نگرانی‌ها را مدیریت و برطرف کنید. این مردم لایق این هستند که شما هر چه می‌توانید خدمت به آنها کنید، برنامه‌ریزی کنید، نقشه جامع اقتصادی را تدوین کنید. در فضاهای استانی، بومی سازی کنید، برای خدمت به مردم شب و روز نشناسید، برای رفاه ِمردم، برای اینکه این فشار اقتصادی مدیریت شود، کم شود و حداقل بشود، تا ان‌شاءالله در کنار این خدمت به مردم و در کنار مقام معظم رهبری و حمایت‌های ایشان، ان شاء الله یک تهاجمی در عرصه‌ی اقتصادی با دشمن ایجاد کنند که در تاریخ بی‌نظیر باشد.
روز شنبه، روز فناوری فضایی است. تمام اندیشه‌ی دشمن، توقف و عقب‌گرد نظام اسلامی در عرصه علم و فناوری است، اما حمایت‌های مقام معظم رهبری و نبوغ و نخبگی دانشمندان ایران، جایگاه ایران در عرصه‌ی علم و فناوری را چنان رشد داده است که دشمنان ایران می‌گویند تا ۱۸ سال دیگر، ایران جزءِ پنج کشور اول جهان در عرصه‌ی علم و فناوری خواهد بود. تقدیر و تشکر می‌کنم از نخبگان عرصه‌ی هوا و فضا به جهت تولید ماهواره‌ها و کاوشگرها و فرستادن کاوشگر۳ با موجود زنده که خود در عرصه هوا و فضا یک انقلاب خواهد بود.
پنج شنبه آینده روز نیروی هوایی عزیز ما است، عزیزانی که مایه‌ی آرامش، آسایش و افتخار ایران در عرصه نیروهای مسلح هستند. از ابتدای انقلاب و اوج آن در دفاع مقدس، حماسه‌ها آفریدند. تقدیر و تشکر می‌کنم از این عزیزان و یاد و خاطره شهدای گران‌قدر نیروهای مسلح و نیروی هوایی را گرامی می‌داریم.
محکوم می‌کنیم حملهی جنایت‌کارانه‌ی رژیم صهیونیستی به مرکز فناوری سوریه، و این بسیار روشن است که دشمنان اسلام به دنبال چه چیزی هستند و سازمان‌های حقوق بشری متأسفانه به چه راهی می‌روند. جامعه اسلامی باید متحد شود و در مسیر اعتلای اسلام و بیداری اسلامیِ جهانی، در مسیری واحد و صراطِ مستقیم‌ِ مبارزه با جهان سلطه قرار گیرند.
خدایا در ظهور آقا امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تعجیل بفرما.
[۱] . سوره فلق (۱۱۳)، آیه: ۵.
[۲] . شرح غرر الحکم و درر الکلم، ح ۳۷۱.
[۳] . میزان الحکمه، ج۲، ص۴۲۲.
[۴]. غرر الحکم و درر الکلم، ج ۴، ص ۵۰ .
[۵] . غرر الحکم و درر الکلم.
[۶] . تصنیف الغرر، ص ۳۰۱؛ شرح غررالحکم، ۱۵۲۰.