نمازجمعه ۱۳ اردیبهشت ماه ۹۸

خطبه اول

در آستانه ماه مبارک رمضان هستیم و آیه کریمه ای که روزه را واجب می فرماید باز هدف روزه را تقوا قرار می دهد، «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِن قَبلِکُم لَعَلَّکُم تَتَّقونَ» خداوند بر شما روزه را واجب قرار داد همان طور که بر امت های گذشته واجب بود برای اینکه با تقوا شوید.

تقوا مبنای رفتاری زندگی ما است، رفتار ارزشی ما آن رفتاری است که منشأ تقوا درون نفس ما باشد.

به اعتبار اینکه در آستانه ماه مبارک هستیم در باب روزه چند کلامی را تقدیم حضور نمازگزاران می کنم و امید اینکه ورودمان در ماه مبارک رمضان یک رورد عالمانه باشد.

حقیقت و تعریف روزه را علما گفته اند که امساک است، روزه امساک بعضی از لذت های زندگی است برای خدا و انسان به خاطر خدا چند روزی بعضی از امور لذت آور را ترک می کند و این امساک را روزه تأبیر کرده اند.

در روش تربیتی ادیان الهی یکی از روش های مورد تأیید و تأکید در تربیت انسان روزه داری است. ممکن است ادیان انحرافی، بعضی از مکاتب دیگر و شاید همین امروز در جامعه غربی هم گاهی تقلید از ادیان الهی کرده باشند و برای سلامتی روح و روان گروهی تارک می شوند و چند روزی دنیا را رها می کنند و احساس می کنند برای سلامتی جسم و روح و روانشان مفید باشد اما مبنای دینی ما ، مبنای اعتقادی ما که بر تکامل انسانی است تمامی واجبات و محرمات الهی کلاً بنا گذاشته است بر اینکه انسان را تکمیا و رشد بدهد، اسلام هیچ گاه چیزی را واجب نکرد برای ضرر زدن به مردم، چیزی را حرام قرار نداد برای اینکه مردم ضرر کنند و محروم بمانند.

گاهی بعضی اعتقادشان این است که خیلی از چیزهایی که ما احساس لذت از آن ها می کنیم بر ما حرام شده است و این محروم شدن است، این گونه نیست و جالب این است که در زیادی از موقعیت هایی که عید است و جشن دینی و اعتقادی است مستحب کرده اند که آن روز را روزه بگیرید. بعضی ها می گویند امروز که روز جشن ما بود اسلام ، دین توصیه روزه داری می کند و ما را از لذت های دنیایی محروم کرده، انسانی که می خواهد جشن بگیرد باید بخورد و چرا باید روزه بگیرد. غافل از اینکه چیزی که خداوند دستور می دهد و امر می کند و یا نهی می کند منفعتش به او نمی رسد ، ضرری از انجام او به خدا نمی رسد، خداوند منزه است از اینکه کار ما، کل جهان کفر بگیرد و از خدا منصرف شوند ضرری به شأن الهی نخواهد خورد، باطل از این سخن ها است و تمام دنیا از بین برود شأن کبریایی او در جایگاه خودش قرار دارد و نیازی ندارد . آن چیزی که دستور داده و نهی شده بر مبنای حکمت الهی معتقد هستیم برای تربیت و تکامل ما است و برای رشد ما است و در جهت نفع ما، اگر بر ما روزه داری حکم شده به یقین بدانید منافعی در روزه داری مترتب است که انسان بدون آن منافع رشد پیدا نمی کند.

در این باب گفته های زیادی وجود دارد ، نوشته های و مکتوبات زیادی وجود دارد در حقیقت روزه داری اما آن چیزی که در روایات هم به آن تذکر داده شده و در آیات هم به آن اشاره شده این است که نفس انسانی که در تأبیر روایات بین دو مرتبه ی دانی و آنی قرار گرفته است، آن مرتبه ای که پیغمبر فرمود بدترین دشمنان همین نفس و منیتی است که درون تو وجود دارد ، همین من دشمن شما است، این یک مرتبه وجودی انسان است که در معارف دینی دشمن ترین دشمنان از آن یاد شده است.

همین نفس چنان اوج خواهد گرفت، تعالی و رشد پیدا می کند که خداوند خطاب می فرماید :« أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّهُ ارْجِعِی إِلى‌ رَبِّکِ راضِیَهً مَرْضِیَّهً » به نفس مطمئنه می رسد، همان نفس است، ما دو نفس نداریم، همان نفسی که می تواند دشمن ترین دشمنان باشد در مسیر تکامل می تواند به جایی برسد که خداوند به او خطاب می کند که ای نفس مطمئن و آرام بیا مهمان ما باش، تو هم راضی هستی و هم مرضی.

انسان در این مسیر رشد و تکامل ئ در این گام ها که باید بردارد خداوند روش تربیتی به ما آموزش داده است.

بنده در معارف دینی وقتی دقت کرده ام به نظرم می رسد اگر الگو های تربیتی قرآن را بررسی کنیم چیزهای جدیدی به دستمان می رسد که گاهی هم نمی دانیم. تقلید باید بکنیم از الگو های تربیتی .

ما چه می دانستیم که نماز جماعت مربی انسان است، نماز طبیئتش عبادت است و انسان باید به تنهایی با خدا حرف بزند اما تأکید شده است به جماعت خوانده شود، ما چه می دانیم به دور خانه خدا گشتن اثر تربیتی بزرگی دارد برای انسان، ما چه می دانستیم که روزه داری چقدر اثر تربیتی برای انسان دارد، ما چه می دانیم اعتکاف چه تأثیراتی دارد، ما چه می دانیم زیارت اهل بیت و امام حسین که این قدر تأکید شده است چه تأثیرات تربیتی بر ما دارد، این ها الگوهای تربیتی است که ائمه (ع) ، آیات به ما یاد داده اند که این کارها را انجام دهید، مردم عادی انجام می دهند و اثرات تربیتی آن را پیدا می کنند اما آن کسانی که می خواهند الگوهای تربیتی را ارائه دهند نمی دانند، متوجه نیستند که باید تقلید کنند.

این راهیان نوری که امروز چقدر آن را می خواهیم تقلیدی است از زیارت ائمه (ع) زیارت شهدا، این ها اثرات تربیتی دارد، تأثیر دارد و روحیه تربیتی، جهاد، شهادت طلبی را، زیارت امام حسین (ع) و اربعین در ما ایجاد می کند و این ها الگوهای تربیتی است که در اسلام وجود دارد و کسانی که بتوانند تحقیق کنند و این ها را بدست بیاورند می توانند این الگو ها را در جامعه گسترش بدهند، ما نیازی نداریم به اسناد تربیتی بیرون از کشور که بخواهند به ما تجویز کنند و اینجا است که انسان در این مسیر تکامل که در درون آن تنازع و جنگ وجود دارد ، جنگ بین خواسته های نفسانی که با عنوان من و با خواسته های متعالی.

هر انسان درونش انواع خواسته ها وجود دارد ، انواع میل ها وجود دارد، انواع اراده های وجود دارد و این ها در نزاع هستند با همدیگر.

اراده سقوط و اراده تعالی، اراده خوشبخی و اراده بدبختی، همه خواسته ها درون انسان وجود دارد و لذا انسان باید تربیت شود. اگر جوان و نوجوان خودمان را بخواهیم تربیت کنیم بر ما وجاجب است که تنظیم کنیم خواسته های درون وجود او را ، بچه من نباید تک بعدی شود، درست است لذت بازی و خوردن در او وجود دارد اما اگر فرزند من کلاً زندگی خود را بر بازی و خوردن قرار دهد از تعالی و رشدش کاسته می شود، به دنبال تعالی و تحصیل نمی رود، تحصیل نیازی به خیلی از محرومیت ها دارد، به خیلی از سختی کشیدن ها دارد و اینجا است که مربی های نفوس انسانی که پیامبران بودند از سوی خدا گاهی واجب کردند بر مردم که مدتی گرسنگی بکشید، تشنگی بکشید و لذت های مادی و جسمانی بر شما حاکم نشود، گاهی انسان برای طلب همت ها و اراده های بلند باید سختی بکشد، دنبال بلوغ و برتری می گردی باید سختی تحمل بکنی.

این تمرین سختی، تمرین گرسنگی انسان را آزمایش می دهد، محک می زند در مسیر تعالی قدم بر می دارد.

روزه داری حقیقتش همین است، انسان وقتی در میاهات چیزهای حلال خودش را نگه داشت کم کم آمادگی دارد محرمات را ترک کند، آمادگی دارد واجباتش را خوب انجام دهد.

جمعه آخر ما شعبان بود،  ابوالصَّلْت خدمت آغا امام رضا (ع) رسید و هنگامی که امام رضا این یارش را ملاحظه کرد فرمود:« إِنَّ شَعْبَانَ قَدْ مَضَى أَکْثَرُهُ وَ هَذَا آخِرُ جُمُعَهٍ مِنْهُ فَتَدَارَکْ فِیمَا بَقِیَ مِنْهُ تَقْصِیرَکَ فِیمَا مَضَامن» ابو صلت زیادی از ماه شعبان گذشت و این آخرین جمعه ماه شعبان است، جبران بکن اگر در ماه شعبان کوتاهی کردی جبران بکن و بعد امام فرمود روش جبران چیست.

خوب سه روز بیشتر از ماه شعبان نمانده و امروز روز جمعه آخر است.

فرمود:«  علیک بالإقبال على ما. یغنیک و ترک ما لا یعنیک و أکثر من الدعاء و الاشتغفار » دنبال چیزهایی که مفید است برو.

اگر کارهای بی خاصیت و بی فایده، سخن های بی فایده، نشستن های بی فایده انجام می دادی آن ها را کم کن و برو دنبال دعا کردن ها، استغفار کردن ها، تلاوت قرآن و توبه بکن از گناهانت و آماده باش.

و از جمله توصیه هایی که فرمودند: اگر کینه هایی داری از برادرانت این کینه ها را بیرون کن، اگر حقی از دیگری به گردنت است امانت ها را ادا بکن تا با اخلاص وارد ماه مبارک رمضان شوی و این جمله را زیاد تکرار بکن در این چند روز.« اللّهُمَّ  اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضى مِنْ شَعْبانَ فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِىَ مِنْهُ» فارسی هم بگویی درست است خدایا اگر در این روزهای ماه شعبان که گذشته من را نیامرزیده ای در این روزهای باقی مانده مرا بیامرز که خداوند به تأبیر آقا امام رضا (ع) زیادی را از جهنم غضبش نجات خواهد داد.

خطبه دوم

مناسبت هایی است که در زمان محدود خدمت شما عرایضی را تقدیم می دارم.

در آستانه ماه مبارک رمضان هستیم و انتظارداریم شوراهای مساجد، روحانیت بزرگوارمان، متدین و عالممان آماده فعال کردن مساجد بشوند و راه های قرآن و دعا را فعال نگه بدارید و این ها زمینه تربیتی جوانان ما است.

انتظار داریم کسانی که در مساجد فعالیت می کنند از مجالس اخلاق دوری نکنند ، در هر حال خواندن دعا، شنیدن قرآن جای خود دارد وضع و خطابه هم جای خود دارد. وضع خیلی تأثیر دارد در اخلاق انسانی، در هر جایگاه و موقعیت علمی هم باشید نیاز به موضعه دارید و غافل از موضعه نباشید، جلسات موضعه حتماً در مساجد انجام بگیرد، به فکر فقرا و مساکین هم باشیم در این ایام که صدقه در ماه مبارک رمضان خیلی ثواب دارد  خصوصاً افطار کردن در شب ها که تأثیر بسزلیی دارد در فضای معنوی ماه مبارک رمضان خصوصاً هنگام افطار محل دعا است، چشم روشنی روزه دار یکی از آن ها دعا کردن هنگام افطار است که انسان احساس می کند واجب الهی را انجام داده است و خداوند دعا ها را مستجاب می فرماید.

ان شاءالله خداوند به ما توفیق بدهد که این ماهی که مهمترین ماه، بهار معنویت ما است به بهترین وجه بر ما بگذرد.

دو، سه مورد از مناسبت هایی که هم هفته گذشته بود خدمتتان عرض می کنم.

مقام معظم رهبری دو نکته را در دیدار با معلمین بیان کردند.آقا در هم بیانیه خود اعلام کردند و هم در آغاز سال هم تأکید داشتند و این دو نکته  نکته های مهمی هستند که آقا متذکر شدند. به تأبیر خودشان که برخی می خواستند شعار دهند که فکر کنید و بیاندیشید ، گوش بگیرید و دقت بکنید در این گفته ها.

مقام معظم رهبری روی سبک زندگی اسلامی جوانان ما عنایت خاص دارند. در همین بیانیه دومی که ایشان برای چهل ساله دوم تنظیم کردند و ارائه کردند و انتظار دارند که این بیانیه اندیشمندان در آن سخن بگویند، تبیین بکنند خیلی موارد در آن وجود دارد. اشاراتی را هم که در فرمایشاتشان دارند یک نوع وجه اشاره ایشان به همین بیانیه است.

ایشان سبک زندگی اسلامی برایشان مهم است. برادران و خواهران فرهنگ دینی و اسلامی و انقلابی ما یک فرهنگ جدا است، فرهنگی است که نشأت گرفته از دین ما است، مبانی اعتقادی جای خودش، مبانی اخلاقی جای خودش اما سبک زندگی اسلامی هم خود سبک جدیدی است و سبکی است که باید ارائه شود به جهان، این سبک قابل ارائه جهانی است، ما افتخار می کنیم به این سبک زندگی، این سبک زندگی در تمام ابعاد وجودی ما تسری دارد، بزرگان ما تمام زندگی پیغمبر را به صورت کتاب در آوردند که چطور می نشست، چطور حرف می زد، می خورد، لباس می پوشید، چطور ارتباط برقرار می کرد و … این ها را به صورت کتاب در آورده اند و این سبک زندگی اسلامی است و باید این سبک را به جهانیان ارائه کنیم.

به تأبیر مقام معظم رهبری این سبک که درون فرهنگ ما نهادینه شده است، ما فرهنگ داریم و این فرهنگ همین طور به دست نرسید، فرهنگی بود نشأت گرفته از دیدگاه های دینی ما، ارق ملی ما زیادس از کشورهای جهان نسبت به آن ارثیه های ملی و دینی خودشان واقعاً حساس هستند و اعتقاد دارند که باید نگه بدارند، می بینید کشورهایی مانند هند و پاکستان حتی نوع لباس پوشیدنشان را از دست نداده اند هر چند که شما استهزا بگیرید و بگویید خلی عقب مانده هستند اما فرهنگشان است و افتخار می کنند به چنین سبک و مد زندگی که خودشان دارند.

مقام معظم رهبری اعتقاد دارند کسانی که متولی تربیت جامعه هستند باید با دقت و درایت بدانند چیزی که غرب برای ما توصیه می کند از روی محبت به ما نیست و ما نباید راه اشتباهی که غرب رفته طی بکنیم، راهی که دارد خود را نشان می دهد و به تأبیر ایشان گروهی که به ظاهر اتکلن زده، قیافه ها خیلی منظم، زندگی خیلی منظم اما وحشی. ما هیچ جهان امنی نداریم و امنیتی در این جهان احساس نمی کنیم و تمام ناامنی ها از همین کشورهای به اعتقاد خودشان مترقی است.

خوب چرا باید این سبک زندگی در جامعه ما روی آن تبلیغ شود، این سندها چه معنا دارد. هنگامی که این سندها دقت شود و به تأبیر مقام معظم رهبری وقتی که نگاه می کنیم می بینیم تمام اصطلاح های ارزشی که ما یک تلقی دینی داریم آن ها تلقی دیگری دارند نسبت به آن دیدگاه ما باید خیلی زندگی خود را عوض کنیم هنگامی که از خشونت سخن می گویند، خشونت را اطلاق بکنند به مقاومت ما به جهاد و جنگ ما، روزی و روزگاری برسد که اگر به دانش آموز ما روایت جنگ کنیم، بگویند روایت خشونت کردید. داستان شهدایمان را بگوییم ، می گویند از خشونت سخن می گویید و این منافات دارد با آنچه دیگران برای ما توضیح داده اند هنگامی که آزادی را شما می آورید و تعبیر آزادی می کنید آنها آزادی زد ارزش را به عنوان آزادی معنا می کنند آنها از آزادی این را می فهمند آزادی یعنی آزادی لباس پوشیدن، آزادی یعنی آزادی هرطور حرف زدن، آزادی که در محدوه ای که این باشد ،در محدوه اعتقادات ما باشد ،در محدوه ی باورهای ما باشد اینها قبول ندارند تمام این اعتبارات و مفاهیمی که به ظاهر مفاهیم ارزشی می دانیم و در این اسناد وجود دارد.

هنگامی که در جامعه ی ما بخواهد خود را نشان دهد تبدیل می شود به یک رفتار ضد اسلامی و ضد دینی و نوجوانی که با این تفکر رشد پیدا می کند به او می گوییم نماز بخوان و او می گوید نمی خواهم ، دوست ندارم، آزادم هر طور می خواهم زندگی کنم ارتباطات با نامحرم محدود شود ، دوست ندارم اگر بخواهید تنبه کنید می تواند مثل جامعه غربی شکایت کند علیه تو، من آزادی دارم که طور زندگی کنم و هر طور لباس بپوشم. این آن چیزی نیست که مبنای دین ما مبنای جامعه اسلامی ما باشد.

اینجاست که مقام معظم رهبری می فرماید اگر غرب و غرب زدگان کوشش بکنند سند ۲۰۳۰ را در جامعه ما حاکم بکنند و در آموزش و پرورش ما داریم برای غرب سرباز تهیه می کنیم، ما بزرگترین ضربه را به نظام و انقلاب و دین خود خواهیم زد و بدانید رفتار روی عقاید تأثیر دارد. زیادی از این اشکالات و شبهاتی که در مورد مبانی دینی ما دارند انجام می دهند ریشه در این است که رفتار ها و دیدگاه ها در اینجا عوض شده است.

هنگامی که شما نوع لباس پوشیدن یک خانم را مورد اعتراض قرار می دهید، می گوید شما عقب مانده هستید ، شما با آزادی مخالف هستید و مد امروز این است.

وقتی که مذاف و ذائقه جوان ما این شکل عوض شد خوب ریشه های مبانی دینی ما هم زیرسؤال خواهد رفت. کسی که بر تو تحمیل کرده این نوع لباس پوشیدن و این محدودیت ها را خداوند و اهل بیت است و همه این ها زیر سؤال می روند.

اینجا است که مقام معظم رهبری عنایت دارد و من اعتقاد دارم انسان های متدین، معلم های متدین و مسئولین ما حتماً این ها مورد نظر خود دارند و مورد توجه آن ها است و عنایت باید بکنند و احساس خطری که مقام معظم رهبری می کنند بی حساب نیست و جاهایی را دارند می بینند که بعضی ها دارند تبلیغ می کنند چنین سبک زندگی را که مهم است.

نکته دوم که مقام معظم رهبری فرمودند بحث روحیه انقلابی بود. برادران و خواهران نظام ما نظام انقلابی است، این نظام در جهان خود را به عنوان یک نظام انقلابی ارائه کرده است، این نظام نمی تواند انقلابی نباشد، تفکیک انقلابی بودن از نظام یعنی رکود، یعنی این نظام آن نظام نیست و متأسفانه بعضی خواستند بگویند نظام با انقلابی بودن کنار نمی آید، امروز روز قانون مند بودن است و روز انقلابی بودن نیست، انقلابی بودن یعنی تند روی .

در همین گام دوم انقلاب و بیانیه ای که مقام معظم رهبری در مقدمه اش اشاره می فرمایند که ما معتقدیم که نظام می تواند نظام مند باشد، یک بسیجی می تواند قانونمند باشد و انقلابی هم باشد، ما می توانیم در جامعه جهانی قانونمند باشیم، انسان گرا باشیم، بر محور انسانیت قدم برداریم اما در قالب آن چیزی که استکبار برای ما خط نشان می کشد نمانیم، انقلابی بمانیم، مقاومتی که امروز در جامعه جهانی وجود دارد در قالب قانون و مقررات است گویی که آن ها سوء استفاده بکنند.

اینجا است که مقام معظم رهبری فرمودند که در برابر آزمایش جنگی دشمن باید انقلابی در میدان های مختلف حضور داشته باشیم. دشمن ممکن است در میدان های نظامی با ما نتواند رویارویی کند اما میدان های دیگر، فرهنگ، سیاست، اقتصاد دارد با ما می جنگد و باید در برابر او محکم قرار بگیریم، انقلابی قرار بگیریم و کوتاه نیاییم.

روز ۱۸ اردیبهشت روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر است. تبریم عرض می کنم این روز را بر خدمتگزاران بی توقع و گمنامی که در حقیقت خدمتگزار بشریت و انسانیت هستند. خصوصاً در مسأله سیل خوش درخشیدند و حقیقتاً آن چیزی که نظام و انقلاب ما برای همه جهان به ارمغان آورده مهرورزی و خدمت به محرومین است.

هیچ جای جهان انگیزه های دینی و الهی وجود ندارد  و انگیزه های خدمت به محرومین بخاطر خدا وجود ندارد. اینجا خود را دارد نشان می دهد. مردم به دستور رهبری، تمام نیروهای مسلح به دستور مقام معظم رهبری، خصوصاً هلال احمر حضور جدی داشتند و یک فضای زیبایی از انسان دوستی ترسیم کردند که پیش از آن چیزی که بحث برداشتند مصیبت ها بود خود ترسیم این فضای زیبا آموختنی و درس آموز بود برای همه انسان ها