نمازجمعه ۷ مهر ماه ۹۱
خطبـه اول
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
شما عزیزان نمازگزار به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش می‌کنم چرا که تقوا بهترین زاد و توشه برای رستگاری اخروی و برترین راه برای جلب محبت الهی در حیات دنیوی است.
در خطبه اول بنا بر این گزارده‌ایم که از راه خدا سخن بگوییم، راهی که خدا با ما است و ما هم با خدا هستیم. راهی که خودِ ذات اقدس باری‌تعالی در بحران‌ها، گرفتاری‌ها و چالش‌هایی سخت زندگی به یاری رهرو این راه عنایت دارد و در فضای اخروی، بهشت برین به او مژده داده شده است. راهی که راه انبیاء و سیره خاتم المرسلین محمد مصطفی (صل علی و علیه و آله وسلم) و راه اولیای خدا است. صراط مستقیم الهی است و آن، راه عبودیت است. عبودیت یعنی اعتقاد، رفتار و اخلاق اسلامی داشتن و جوهره عبودیت، ایمان است. ایمان یعنی بر وجود انسان، خدا حاکم بودن و تمام مملکت و جسم و جان انسان، سراسر باور و ایمان به خدا داشتن است، خود را در محضر خدا دیدن و دنیا و فضا را فرصتی برای پردازش خود در برنامه‌های دینی و اسلامی برای سعادت اخروی دانستن است. راه خاتم الانبیاء (صل علی و علیه و آله وسلم) و اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام)، صراط مستقیم و تنها راه نجات دانستن است.
در رابطه با ایمان موضوعات بسیاری است که یکی از آن موضوعات، اوصاف مؤمنان است و یکی از اوصاف مؤمنان، اخلاق مداری آنان است. انسان مؤمن، انسانی اخلاق مدار است. وجودش پیراسته از رذائل اخلاقی و آراسته به فضائل اخلاقی است، چه اخلاق فردی، چه اخلاق خانوادگی، چه اجتماعی و چه کاری. یکی از فضائل اخلاق اجتماعی انسان، مردم داری انسان مؤمن است. انسان مؤمن دارای این فضیلت و این روحیه و رویه اخلاقی است که نگاهش به مردم، نگاه خدمت است و نه نگاه سوء استفاده. مردم‌دار است نه خود مدار. مردم داری یعنی انسان در زندگی خود چه در فضای کوچک خانه، چه در محیط اجتماعی و چه در محیط کاری، مبنای او خدمت به مردم باشد و در قبال خوبی‌های مردم به چند برابر خوبی کند و در برابر بدی‌های مردم تحمّل داشته باشد و بدی نکند بلکه خوبی کند. این سیره رسول خدا (صل علی و علیه و آله وسلم) است، سیره اهل بیت (علیهم السلام) است.
اگر انسان مردم دار نباشد و مبنای زندگی او در تعاملات اجتماعی اصالت نفس باشد، خودپرست باشد، خود محور باشد، همه چیز را برای خود بخواهد به هر قیمت، این مبنا را داشته باشد و مردم دار نباشد، این شخص در محیط اجتماعی به هیچ صورت نه محبوبیت دارد و نه مورد توجه است. تندخویی، اضطراب، نگرانی، برخوردهای بد اجتماعی، قهرها و ناراحتی‌ها در زندگی او فراوان خواهد بود؛ اما انسان مردم دار، محبوب مردم است. او به تنهایی به مردم خدمت می‌کند و همه مردم به او خدمت می‌کنند. انسان خردمند و عاقل، انسانی است که می‌تواند چنان باشد که دل مردم را به خود معطوف کند. در محیط خانه، در محیط اجتماع و در محیط کار، چنان در خدمت، صادقانه است بدون نگاه انتظار و توقع از مردم، که وجودش مایه آرامش، آسایش، رفاه، رشد و کمال جامعه است.
در احادیث بسیاری آمده است. «خَصلَتانِ لَیسَ فَوقَهُما شَىءٌ: اَلإیمانُ بِاللَّهِ ونَفعُ الْإِخوانِ»[۱] دو خصلت و دو ویژگی هست که بالاتر از آن، چیزی نیست: یک، ایمان به خدا و دو، خدمت به مردم، سود رساندن به جامعه و محیط پیرامونی. حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) می فرمایند: «إِنَّ لِلَّهِ عِبَاداً فِی الْأَرْضِ یَسْعَوْنَ فِی حَوَائِجِ النَّاسِ هُمُ الْآمِنُونَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَ مَنْ أَدْخَلَ عَلَى مُؤْمِنٍ سُرُوراً فَرَّحَ اللَّهُ قَلْبَهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ»[۲] برای خدا مردمانی هستند که برای خدمت به مردم کوشش می‌کنند، گره‌های زندگی مردم را باز می‌کنند، چه در بُعد معنوی راهنمایی و هدایت می‌کنند و چه در بُعد مادی، چالش‌های اقتصادی همسایه، هم محل، همشهری و خویشان را می‌گشایند، جایزه اینان چیست؟ کسانی‌که در خدمت مردم هستند این‌ها در امن و امان هستند در روز قیامت، روزی که هیچ کس در امان نیست. کسانی که در خدمت مردم هستند و دست مردم را می‌گیرند و پای مردم را نمی‌گیرند، کمک می‌کنند نه اینکه زمین بزنند. این‌ها روز قیامت در امن و امان هستند. اگر انسانی دل یک مؤمنی را شاد کند، رفع گرفتاری او کند، اندوهی که در قلبش هست و به خاطر مشکلات است این اندوه را بزداید، خود خداوند در روز قیامت دل او را شاد خواهد کرد. امام رضا (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «مَنْ فَرَّجَ عَنْ مُؤْمِنٍ فَرَّجَ اللّهُ قَلْبَهُ یَوْمَ الْقِیامَهِ»[۳] کسی که گرفتاری یک مؤمن را برطرف کند خداوند نگرانی‌ها و مشکلات او را در روز قیامت برطرف خواهد کرد.
امام مجتبی (علیه‌السلام) یک قائده مهمِ مردم داری به همه‌ی ما ارائه می‌کند، می‌فرمایند: «صاحِبِ النّاسَ مِثلَ ما تُحِبُّ أن یُصاحِبوکَ بِهِ»[۴] آنگونه که دوست داری مردم با تو رفتار کنند با مردم مصاحبت و رفتار کن؛ آیا دوست داری در گرفتاری دستت را نگیرند؟ اینگونه نیست، شما هم دوست دارید هنگامی که مشکلات مادی و مشکلات خانوادگی دارید، خویشان، اقوام، دوستان و جامعه دستتان را بگیرند، پس تو هم اینگونه باش. هنگامی که دیگران در زندگی دچار چالش هستند تو هم دست دیگران را بگیر. شما دوست ندارید غیبت شوید پس غیبت نکنید. به شما دروغ ببندند پس شما هم به دیگران دروغ نبندید. دوست دارید قدرشناس زحمات شما باشند پس شما هم قدرشناس زحمات دیگران باشید. این اساس برنامه اجتماعی برای یک انسان مؤمن است. انسان مؤمن آن طور در جامعه زندگی می‌کند که دوست دارد دیگران با او آنگونه برخورد کنند. همه ما دوست داریم، همه شما دوست دارید که در جامعه محبوبِ مردم باشیم. امام جواد (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «ثَلاثُ خِصال تَجْتَلِبُ بِهِنَّ الْمَحَبَّهُ: الاْنْصافُ فِی الْمُعاشَرَهِ، وَ الْمُواساهُ فِی الشِّدِّهِ، وَ الاْنْطِواعُ وَ الرُّجُوعُ إلی قَلْب سَلیم»[۵] سه چیز است که باعث محبوبیت انسان می‌شود: یک، در زندگی اجتماعی انصاف داشته باشید. انصاف یعنی چه؟ یعنی حق دیگری را ضایع نکنیم، در خدمت مردم باشیم و حساب کنیم آنان از ما هستند. دوم، در مسائل سخت، نگرانی‌ها، شرایط مالی بد و سختی‌های زندگی به یاری آن‌ها بشتابیم. قلبی پاک داشته باشیم. عزیزان، این خیلی مهم است. قلب انسان باید از تمامی مسائل نفسانی پاک باشد. نکند تمام زندگی را برای خود بخواهیم مانند زن، فرزند، محیط کاری و محیط اجتماعی، و بگوییم همه باید در خدمت ما باشند و با نگاهی سوءاستفاده‌گر به محیط اجتماعی و محیط پیرامون‌مان برخورد کنیم بلکه این قلب باید پاک باشد. باید این روحیه را داشته باشیم که در خدمت دیگران بدون توقع باشیم. سیره‌ی خاتم الانبیاء محمد مصطفی (صلی‌الله علیه‌وآله‌وسلم) این گونه بود: قلبی پاک و آسمانی، بدون ذره‌ای محبت به دنیا بلکه مالامال از عشق به خدا و خدمت به مردم. حتی گاهی مردم به ایشان بدی می‌کردند، توهین می کردند، ناسزا می‌گفتند، عملاً با ایشان برخورد ناشایست می‌کردند اما آن حضرت سکوت می‌کرد و می‌رفت با این کسانی که با او برخورد کرده بودند چنان مهربانانه برخورد می‌کرد که آنان هدایت می شدند. به امام مجتبی (علیه السلام) توهین می‌کردند ایشان آن‌ها را مهمان می‌کرد. این چنین رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله‌وسلم)، حبیب‌الله شد. این چنین مسلمانان متحد شدند و الان شما می‌بینید که به رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله‌وسلم) توهین می‌کنند، از هنر علیه رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله‌وسلم) سوءاستفاده می‌کنند، چرا؟ این کسانی که در نهایت ابتذال، انحطاط و انحراف هستند چرا به پیامبر توهین می‌کنند؟ چون نمی‌خواهند عظمت رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله‌وسلم) به جامعه معرفی شود. همان زمان هم نمی‌خواستند که رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله‌وسلم) به جامعه جهانی و محیط پیرامون معرفی شود لذا به پیامبر توهین می‌کردند. اینانی که الان به پیامبر توهین می‌کنند میراث‌داران همان کفّار و مشرکین صدر اسلام هستند که نمی‌خواهند عظمت رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله‌وسلم) مشخص شود، لذا این گونه توهین می‌کنند و با برنامه این چنین در نظر دارند عظمت رسول خدا (صلی‌الله علیه‌وآله‌وسلم) را بیان نکنند. لذا انسان مؤمن انسانی است که در جامعه این‌چنین است و مردم‌دار است، در بین مردم و جامعه اسلامی نشانه رحمت، نماد مهر و محبت است اما در مقابل کفار و کسانی که علیه نظام اسلامی توطئه می‌کنند، اشدّا است. به همین خاطر است که انسان با ایمان انسانی اخلاق مدار است که در محیط اجتماعی و بین جامعه اسلامی نماد مردم داری، مهربانی و خدمت است.
خدایا به همه ما توفیق مردم داری عنایت بفرما و ما را از عنایات و توجهات ویژه خود، بی بهره مگردان.
خطبـه دوم
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
شما عزیزان نمازگزار به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش می‌کنم، چرا که تقوا کلید فتح عنایات الهی و طریق کمال انسانی در حیات دنیوی است.
در خطبه دوم پیرامون چند موضوع به اختصار سخن می‌گوییم:
میلاد گهربار حضرت ثامن الحجج امام علی‌بن‌موسی‌الرضا (علیه‌السلام) و حضرت فاطمه معصومه کریمه اهل‌بیت (سلام الله علیها) را به حضرت بقیه‌الله الاعظم (اروحنا فدا)، مقام معظم رهبری، تمام مسلمین و شیعیان و حضّار محترم تبریک عرض می‌کنم.
تشکر و قدردانی می‌کنم از خادمین حرم رضوی و خادمین حرم حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) که به استان ولایتمدار بوشهر آمدند و همیشه با استقبال گرم مردم ولایتمدار روبرو هستند و فضایی آکنده از مهر ولایی در این استان ایجاد کردند.
پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) در رابطه با دو شخصیت کلمه تعبیر فرموده‌اند که یکی از آن‌ها حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) است و دیگری علی‌بن‌موسی‌الرضا (علیه‌السلام) است، ایشان فرموده‌اند: «سَتُدفَنُ بَضعَهٌ مِنّی بأرضِ خِراسانَ مازَارَها مَکرُوبٌ إلّا نَفَّس اللهُ کُربَتَهِ و لا مُذنِبٌ ألّا غَفَرَ اللهُ ذُنُوبَهُ»[۶] در آینده پاره تنم در خراسان مدفون می‌شود. هیچ کس به زیارت او نمی‌رود مگر این که غم و اندوهش برطرف شود و هیچ گناهکاری به زیارتش نمی‌رود مگر اینکه گناهش بخشیده شود. از خداوند می‌خواهیم در دنیا و آخرت ما را پیرو اهل بیت و مورد شفاعت شان قرار دهد.
هفته نیروی انتظامی است. از نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و نیروی انتظامی مستقر در استان بوشهر تقدیر و تشکر می‌کنم. نیروی انتظامی ضامن بقای و حفظ امنیت، آرامش، آسایش و بسترسازی برای پیشرفت بر مدار عدالت است. جداً از این عزیزان تشکر می‌کنم و امیدوارم با برنامه‌ریزی‌های دانش بنیان و طراحی‌های نوین این نیروی عزیز بتواند فضایی را آماده کند که مورد رضایت خداوند، امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و مورد نظر مقام معظم رهبری باشد. یاد و خاطره شهدای این عزیزان را نیز گرامی می‌داریم.
آغاز هفته سلامت به ویژه سلامت قلب و گرامیداشت سالمندان عزیز در پیش است. حفظ سلامت و صحت یکی از واجبات دینی است، به همین خاطر باید همه انسان‌ها در طراحی‌ها و برنامه‌ریزی‌های زندگی خود برنامه‌ای برای حفظ سلامت و اگر کسالتی است برای درمان خود داشته باشند. سالمندان مایه عزت یک جامعه هستند و خداوند یکی از عواملی که باعث می‌شود رحمتش را نازل کند وجود سالمندان هستند، به ویژه پدر و مادر. من تقاضا دارم از همه فرزندان که قدر پدر و مادر را بدانند. نکند خدای ناکرده پدر و مادری پیر شده باشند و از کار افتاده باشند و فرزندان و اعضای خانواده از نگهداری آن‌ها ناراحت باشند. یاد باید بیاوریم کودکی و نوزادی خود و خدمات پدر و مادر؛ خانه سالمندان آخرین مرحله است برای کسانی که خانواده‌ای ندارند. من تقاضا دارم که به این عزیزان در خانه سالمندان بهتر از این رسیدگی شود و مردم و جامعه به آن‌ها به عنوان پدران و مادران خود سرکشی کنند.
روز یکشنبه روز هم‌بستگی و همدردی با کودکان فلسطین است. باید به جامعه بشری به ویژه مراکز و سازمان‌های حقوق بشر گوشزد کرد که آیا مظلوم‌تر و ستم دیده‌تر از کودکان فلسطین جایی دیده‌اید در تاریخ؟ آیا جنایت‌کارتر از رژیم اشغالگر قدس در تاریخ در جایی سراغ دارید؟ چرا مجامع حقوق بشری به حمایت از حقوق کودکان فلسطینی سخنی تا به حال نگفته‌اند و جنایات رژیم اشغالگر قدس را سرپوش می‌گذارند؟ گویا شورای امنیت، مجامع حقوق بشری، این‌ها شورای امنیت رژیم اشغالگر قدس هستند، گویا سازمان حقوق جنایات رژیم اشغالگر فلسطین هستند. این‌ها واقعاً چه جوابی دارند به تاریخ و به مردم ارائه کنند؟ ما محکوم می‌کنیم تمام جنایات رژیم اشغالگر قدس و همدردی و همراهی با این عزیزان در فلسطین داریم و هیچ گاه دست از حمایت خود بر نمی‌داریم.
همچنین در این هفته روز همراهی و خدمت‌رسانی به ناشنوایان عزیز است. این عزیزانی که از شنیدن اصوات محروم هستند. باید در عرصه آموزش، اشتغال و خدمات رفاهی به این عزیزان کمک کرد که مشکل ایشان فقط ناشنوایی باشد نه مشکلات دیگر. من از همه عزیزان تقاضا دارم که به این قشر که بسیار هم محترم، بزرگوار و دوست‌داشتنی هستند، کمک کنند.
تقدیر و تشکر می‌کنم از خدمات قرارگاه خاتم النبیاء سازندگی سپاه پاسداران که در استان ولایتمدار بوشهر خدمات بسیار عالی ارائه کرده‌اند. گزارشی فرموده‌اند، امیدوارم ان‌شاءالله استان همراه با این قرارگاه بتواند به پیشرفت لازم در همه عرصه‌ها دست پیدا کند و همه قدردان این نعمات باشیم.
خدایا در ظهور آقا امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تعجیل بفرما.