نمازجمعه ۷ بهمن ماه ۹۰
خطبـه اول
بسماللهالرحمنالرحیم
شما عزیزان نمازگزار به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش میکنم چرا که تقوا بهترین زاد و توشه برای سعادت اخروی و برترین راه برای جلب محبت الهی در حیات دنیوی است.
در خطبه اول بنابراین گزاردهایم که از راه خدا سخن بگوییم، راه خدایی زندگی کردن، راهی که خدا با ما است و ما هم با خدا هستیم. راهی که راه قرآن است، راه انبیاء است، راه خاتمالمرسلین محمد بن عبدالله (صلیاللهعلیهوآله وسلم) و اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) است. راهی که سرانجام آن بهشت برین و رهرو آن راه، مورد لطف و عنایات ویژه خدا است.
راه خدا عبودیت است. عبودیت یعنی اعتقاد، رفتار و اخلاق دینی داشتن، و جوهرهی عبودیت ایمان است. ایمان یعنی بر مملکت جان، خدا حاکم بودن، خود را در محضر خدا دانستن، رهرو راه خاتم الانبیاء محمد مصطفی (صلیاللهعلیهوآله وسلم) و اهل بیتش بودن و دنیا را فرصتی برای سعادت اخروی دانستن، است.
در حوزه ایمان مسائل بسیاری مطرح است که یکی از آن مسائل و موضوعات اوصاف مؤمنان است. یک انسان مؤمن باید دارای چه اوصافی باشد؟ که در این رابطه سخن بسیار گفتیم و عرض شد که یکی از ویژگیهای انسان مؤمن، اخلاق مداری است. انسان مؤمن انسانی است اخلاقی، در محیط زندگی او چنان دارای فضائل اخلاقی است و منزه است از رذایل اخلاقی، که وجود او مایه آرامش، هدایت و بصیرت و در فضای زندگی خود همواره به عنوان فردی که تمامی انسانها در کنار او آرامش مییابند معرفی میشود.
اخلاق انواعی دارد: اخلاق فردی، اخلاق خانوادگی، اخلاق اجتماعی و اخلاق کاری، که در رابطه با اخلاق فردی و خانوادگی مقداری سخن گفتیم و اخلاق خانوادگی بیان شد که ابعادی دارد: اخلاق همسر داری، فرزند داری و خویشاوند داری و همچنین پدر و مادر داری. یکی از مهمترین بخشهای اخلاق خانوادگی، اخلاق فرزند داری است، تربیت فرزندان و هدایت آنان در مسیر معرفتِ دینی و اخلاق اسلامی، مهمترین وظیفه پدر و مادر است. به همین خاطر است که انسانی موفق است که در خانه و خانواده دارای تربیت کامل و سالمی باشد، انسان همچون درختی است که ریشه آن در خانه است اگر این ریشه خوب تغذیهی فرهنگ و اخلاق شود این شخص در محیط خانواده و جامعه، فردی موفق خواهد بود. بدین جهت است که در آیات و روایات بسیاری در تربیت فرزند، عنایات فراوانی شده است. انسان در زندگی دارای سه دوره حیاتی است: دوران معماری و خودسازی شخصیتی، دوران بهرهوری از شخصیت و منش خود و سوم، دوران هدایت بصیرت زایی که با زندگی مشترک و فرزند داری شروع میشود.
مهمترین دوره از این سه دوران، دورهی معماری و خودسازی شخصیت انسان است چرا که انسان، آنگونه عمل میکند که شخصیت او آن را میطلبد، دوران معماری انسان همانطوری که در روایات شما ملاحظه کردهاید و روانشناسان و جامعهشناسان به آن اذعان دارند دورهی کودکی، نوجوانی و جوانی است یعنی انسان در این دوران سهگانه، معماری شخصیتی میشود و در آینده آنگونه عمل میکند که در این سه دوره، معماریی شده و ساختار شخصیت او شکل گرفته است.
دوره کودکی، خردسالی، نوجوانی و جوانی، مهمترین دوران شکلگیری شخصیت انسان است به همین جهت است که والدین باید عنایت ویژهای در این سه دورهی سنی بر فرزندان خود داشته باشند. همان طوری که برای تغذیه، برای حفاظت از جسم و فیزیک بدنی آنها مواظبت میکنند در امر بهداشت، درمان، تغذیه که اینها همه مقدمه است باید بر عنصر فرهنگ، معنویت و اخلاق او برنامهریزی کنند چون اگر انسانی جسماً سالم باشد اما از جهت فرهنگی، روحی و معرفتی دچار ابتذال، انحطاط و مشکلات جدیِ اخلاقی باشد قطعاً این شخص نه خود موفق است و نه میگذارد که خانواده در یک آرامش به سر ببرد بلکه یک عنصری خواهد بود که همیشه مایهی ننگ خانواده خود خواهد شد.
در این سه دورهی کودکی، نوجوانی و جوانی، سه عنصر بسیار مهم هستند: ۱- والدین باید مدیریت رشد جسمی فرزندان را عنایت داشته باشند، باید در این امر دارای یک برنامه خاص باشند، در تغذیه آنها، در بهداشت و درمان آنان، در ایجاد نشاط و شادابی روحی و جسمی آنان، باید برنامه داشته باشند، به فرزندانشان هر نوع غذایی ندهند، در عرصه بهداشت باید دارای یک برنامه بهداشتی ویژه باشند، در عرصه درمان دقیقاً مواظب علاج بیماریهای فرزندان خود باشند و در مسئله رشد روحی و نشاط روانی آنان باید طراحیهای خاص و متناسب با فرهنگ دینی و آداب و رسوم اجتماعی محیطی خود باشند.
عنصر دیگر، مدیریت رشدِ علمی و تحصیلات آنها است، پدر و مادر باید در مسیر رشد علمی فرزندان در یک فضایی که الحمدالله الان رسمیّت یافته و باسواد شدهاند و رشد در عرصه علم، چه رشد عمومی علمی و چه تخصصی، باید با برنامه و مدیریت فرزندان را در مسیر رشد قرار دهند.
و از همه مهمتر همان طور که عرض شد باید خانوادهها حوزه رشد اخلاقی و فرهنگی فرزندان را برنامهریزی و مدیریت کنند. هم در رابطه با ایمان آنها، معرفت دینی آنها، هم در عرصه رفتار دینی و هم در ساحت اخلاق دینی، فرزندانی را تربیت کنند که دارای اعتقاد اسلامی به رنگ ولایت اهل بیت (علیهمالسلام) و رفتار تقوایی به دور از گناه و یک نمای کامل از اخلاق اسلامی باشند.
به همین جهت است که امام صادق (علیهالسلام) میفرمایند: شکلگیری شخصیت انسان همین سه دوره است کودکی، نوجوانی و جوانی. در دوره کودکی، کودکان را آزاد بگذارید که در یک فضای پرنشاط به بازی بپردازند چرا که این حرکتهای فیزیکی و بازیهایی که میکنند موجب استقلال روحی، خلاقیت و کسب ابتکارات لازم و تعاملات مثبت اجتماعی و هماهنگی با محیط را یاد بگیرند. کودکان که بازی میکنند این چنین رشد میکنند اما اگر کودکی این چنین نبود قطعاً در آینده دچار چالش در عرصه خلاقیت و همگرایی و توقف در عرصههای ابتکار و رشد خواهد شد.
میفرماید: دوره دوم که دوره نوجوانی است نوجوان باید به تحصیل بپردازد زیرا ذهنی آماده دارد و تمرکز باید داشته باشد روی تحصیل. و دوره سوم که دوره جوانی است باید او را در مسائل مهم زندگی وارد کرد، اندیشمند کرد و آشنا کرد به مسائل زندگی، رفتارهای خانوادگی، سختیهای اقتصادی، کیفیت نوع تعامل در محیطهای سخت اجتماعی، باید آنها را آشنا کرد، به همین خاطر آن حضرت میفرمایند: «اَلْغُلامُ یَلْعَبُ سَبْع سِنینَ» انسانی که به دوره جوانی رسیده است هفت سال اول را باید به بازیهایی بپردازد که او را در بزرگی کمک میکند، گویا این بازیها یک آمادگی و یک مانور برای زندگی او است، «و یتعلم الکتاب سَبْع سِنینَ» و به درس میپردازند تا ۱۴ سالگی، باید متمرکز شود و دوره بعد، «و یتعلم الحرام و الحلال سَبْع سِنینَ» و هفت ساله سوم را به مسائل فرهنگ دینی بپردازد و آشنا به مبانی دین شود، آن وقت یک انسانِ ۲۱ ساله، چون خانوادهها او را معماری کردهاند برای اینکه دارای یک شخصیت مستقل و یک انسان کامل شود او همه این نوع آمادگیها را کسب کرده و وارد زندگی میشود و یک زندگی موفق دارد.
بزرگترین چالش خانوادههای ما هماینک این است که خانوادهها فرزندانشان را با افق قوی کردن این فرزند برای زندگی آینده تربیت نمیکنند و همه تربیتها گونه است که او را میخواهند در کنار خود تربیت کنند و او را آماده یک زندگی مستقل نمیکنند لذا وارد زندگی که میشوند چه دختر و چه پسر، مواجه میشوند با مشکلات بسیار، فشارهای اقتصادی، عدم هماهنگی با همسران، به همین خاطر میبینید که آمار طلاق بالا میرود، آمار خودکشی بالا میرود، آمار قهرها بالا میرود، نگرانیها، اضطرابها و استرسهای زیاد میشود، عامل مهم آن در زندگی این است که والدین فرزندان خود را برای زندگیِ مستقل و مردِ زندگیِ سخت، تربیت نکرده اند و او را برای آن زندگی معماری نکردهاند بلکه یا برنامه نداشتهاند یا اینکه آنها را آن طوری تربیت کردند که همیشه باید در کنار پدر و مادر باشند تا بتوانند زندگی را ادامه دهند.
خدایا همه ما را به تربیت فرزندان سالم موفق بدار.
خطبـه دوم
بسماللهالرحمنالرحیم
شما عزیزان نمازگزاران به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش میکنم چرا که تقوا کلید گنج رستگاری و راه جلب محبت و عنایات الهی است.
در خطبه دوم پیرامون چند موضوع به اختصار سخن میگوییم:
کشورهای اروپایی و غرب در یک اقدام عجولانه و غیر عقلایی، خرید نفت ایران را از شش ماه آینده تحریم کردند، غرب جنگ پوشالی و از پیش شکست خوردهی تحریم نفت علیه ایران را آغاز کرده است، این عملِ اروپا نشان از سفاهت سیاسی و نابخردی اقتصادی آنان دارد چرا که سیاست تحریمِ ایران همواره به ضرر کشورهای تحریمکننده و به سود ایران تمام شده است بهطوریکه یا اساساً تحریم آغاز نشد یا اگر تحریم کردند بعد از چندی با شکست، تحریم را شکستند. این تحریم که شما حتماً شنیدهاید که غرب به ویژه اتحادیه اروپا آغاز کرده است از هماینک محکوم به شکست است، چرا؟ زیرا اروپا ۱۸% از نفت ایران را خریداری میکند و برای ایران، جایگزینی طرفِ خرید به غیر از اروپا تا شش ماه آینده بسیار ساده است، دوم اینکه خود اروپا ضرر میکند چرا که سیستمهای پالایش پالایشگاه های آنها منطبق با سیستم و عیار نفت ایران است و تغییر سیستم، هزینهی بسیار سنگینی برای آنها خواهد داشت. سوم، بیگمان تحریم نفت ایران موجب بالا رفتن قیمت نفت خواهد شد که به ضرر مصرفکنندگان منجمله خود اروپاییان خواهد گشت. بنابراین این تحریم فقط تهدیدی بیش نیست و اگر هم به واقعیت بینجامد این اروپا است که ضرر میکند ایران هیچگاه شکست نمیخورد.
ما تحریمهای مختلفی دیدهایم، تحریمهای سیاسی، تحریمهای تجهیزات نظامی و دفاعی، همه این تحریمها را ما با موفقیت پشت سر گذاشته ایم. یادمان نمیرود که همین اتحادیه اروپا سفارتخانههای خود را بستند و با تبختر رفتند اما بعد از چندی با ذلت برگشتند، این تحریم هم اینچنین خواهد شد.
دولتمردان ما باید این تهدید را به فرصت تبدیل کنند، با برنامهریزی و مدیریت سیاست اقتصادی نفت و تدبیر در حوزه اقتصادی در کنترل و مدیریتِ فروش بینالمللیِ نفت. باید ایران نبض سیاست اقتصادِ نفتِ بینالملل را به دست بگیرد با توجه به اینکه ریاست اوپک به دست ایران است، نباید اروپا در حوزه نفت و انرژی برای ما خط و نشان بکشد، این ما هستیم که باید با یک مدیریت سیاسیِ اقتصادی فعال در حوزه نفت، جهان اقتصاد را مدیریت کنیم به همین خاطر باید اوپک فعال شود هرچند اعضای اوپک افراد و کشورهایی هستند که سرسپرده هستند اما میتوان از این حربه استفاده کرد، ما از الان اعلام میکنیم اگر اروپا بخواهد ما را تحریم کند ما از هماینک اروپا را تحریم خواهیم کرد. از یکطرف تحریم میکنند و از طرف دیگر پیشنهاد مذاکره میدهند این نشان میدهد این تحریمها فقط فشاری بیش نیست، خودشان هم میدانند این قَدَر هنوز عقل برای آنها مانده است که فقط بخواهند پای میز مذاکره از موضع قدرت با ما سخن بگویند.
اروپا در قبل از رنسانس دچار جاهلیت علمی بود اما هم اینک دچار جاهلیت سیاسی شده است، با ایران نمیتوانید شما از موضع قدرت صحبت کنید، شما الان مشکل یورو دارید، مشکل بیکاری دارید، مشکل اقتصادی دارید، در حال فروپاشی اقتصاد مشترک خود هستید، میخواهید برای ایران جهت تعیین کنید و ما را تحت فشار قرار دهید؟ به همین خاطر ما در کنار مقام معظم رهبری با اندیشههای بلند این بزرگمرد تاریخ اسلام حضرت امام خامنهای (دامتبرکاتهالعالیه) ایستاده ایم و تمامی تهدیدها، تحریمها و تهاجمها را شکست خواهیم داد و فضایی را برای مسلمین آماده میکنیم که دوباره بتوانند تمدن خود را احیا کنند.
تقدیر و تشکر میکنم از تمامی تلاشگران عرصه سوگ و عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و حضرات معصومین (علیهمالسلام) در دو ماه محرم و صفر، روحانیت معزز و بزرگوار، اصحاب مدح و مرثیه، بانیان، خادمان و هیئتامنای مساجد، حسینیهها، تکایا، هیئتها، نهادهای فرهنگی مثل سازمان تبلیغات، بسیج مداحان، اوقاف و امور خیریه و همه عزیزان، حوزههای علمیه و همه عزیزانی که الحمدالله توانستند نام حسین و مکتب حسین (ع) را زنده نگه بدارند. امیدوارم همه این عزیزان، مردم گرانقدر و عزاداران مشمول دعای خیر حضرت بقیهالله الاعظم (روحی فداه) شده باشد.
اخیراً در آزمون وزارت محترم نفت و نتایج آن، دغدغه ای برای جوانان این استان ولایتمدار ایجاد کرد و نگرانی به طور جدی توسط این عزیزان مطرح شد. دو نکته قابل توجه است: اول اینکه مصوبه ۵۰%، حداقل اشتغال نیروهای بومی در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی قانون است، تخطی و تخلف از آن جرم است. دوم اینکه دفاع از حقوق جوانان این استان با این همه الحمدالله تحصیلات و آن تاریخ تابناک بر همه مسئولین واجب است بدین خاطر باید در این رابطه پیگیریهای لازم صورت گیرد و بنده از وزیر محترم و گرانقدر نفت و مشاورین بسیار ولایت مدار ایشان، تشکر و قدردانی میکنم که فوراً با بنده تماس گرفتند، توضیحات لازم دادند و گفتند که ما به طور جدی این مسئله را پیگیری میکنیم و به جهت تعطیلیِ پنج شنبه و جمعه، گفتند که شنبه و یکشنبه ما این مسئله را دنبال می کنیم و اگر تخلفی صورت گرفته باشد بهشدت با آن برخورد میکنیم. خداوند کسانی را که در حق این استان و این مردم عزیز خدمت کنند موفق و توفیقاتشان را روزافزون بدارد.
اخیراً شاهد نوسان شدید رشد نرخ ارز و سکه در فضای اقتصادی کشور بودیم. عوامل مختلفی موجب این نوسان و رشد شد، و همزمانی تهدید و تحریم اروپا با این نوسان نشان میداد که این یک کار از پیش تعیین شده و طراحی شده برای تحت فشار دادن اقتصاد ایران است. دلالهای داخل و افرادی که این کار را طراحی و مدیریت میکردند. بر مسئولین اقتصادی کشور رصد، نظارت و مدیریت کارآمد و فوق روز اقتصادی در این شرایط لازم است، مدیران اقتصادی کشور باید تمامی این امور را از پیش محتمل بدانند و برای پیشگیری از آن اقدامات لازم را کنند، ما نباید اینگونه باشیم که در یک حالت انفعالی هر وقت به مشکلی برخورد کردیم بگوییم الان چه کنیم؟ برنامهریزی موفق، مدیریت موفق و نظارت موفق وقتی است که کارها پیش از آنکه چالشی ایجاد کند رصد، شناسایی و پیشگیری شود. بدینجهت است بنده پیشنهاد میکنم کار گروه اقتصادی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران همانطورکه مقام معظم رهبری فرمودند باید فوق روز بیاندیشند و در یک نگاه به سند چشمانداز توسعه و پیشرفت ایران در افق ۱۴۰۴ تمامی آسیبهایی که میتوانند کشورهای غربی و مزدوران داخلی آنها به ما وارد کنند را رصد کنند و برای آن برنامهریزی داشته باشند، نه اینکه نرخ ارز بالا رود و الان بگوییم چه کار کنیم؟ سکه بالا رود بعد بگوییم چه کار کنیم؟ از قبل باید طراحی، پیش بینی، برنامهریزی و مدیریت شده باشد.
چهارشنبه هفته آینده سالگرد شهادت امام حسن عسکری (علیهالسلام) و همچنین سالروز امامت حضرت بقیهالله الاعظم (عج) و آغاز دهه مبارک فجرِ پیروزی انقلاب اسلامی ایران است. تسلیت عرض میکنیم شهادت امام حسن عسکری(ع) به حضرت بقیهالله الاعظم، مقام معظم رهبری، مراجع گرانقدر، حوزهها و شیعیان و همچنین عرض تبریک داریم به مناسبت سالروز امامت حضرت مهدی(عج) و پیروزی انقلاب اسلامی ایران که این پیروزی انقلاب اسلامی ایران یکی از آثار ولایت و امامتِ خاندان پیامبر و یکی از عنایات ویژه حضرت مهدی آل محمد(عج) است.
خدایا در ظهور آقا امام زمان تجلیل بفرما.