نمازجمعه ۲۳ اردیبهشت ماه ۹۰

خطبه های نماز جمعه

۲۳/۲/۹۰

به امامت حضرت آیت الله صفایی بوشهری

خطبه اول

بسم ‌الله ‌الرحمن ‌الرحیم

شما عزیزان نمازگزاران را به ویژه خودم رابه مراعات تقوای الهی تقوای الهی سفارش می‌کنم، چرا که تقوا بهترین زاد و توشه برای سعادت اخروی و برترین راه برای جلب محبت الهی در حیات دنیوی است.

در خطبه اول بنابراین گزارده ایم که از راه خدا سخن بگوییم، راه خدایی زندگی کردن، راهی که خدا با ماست، ما هم با خدا هستیم، راهی که رهرو این راه خداوند خود در شدائد، مشکلات و بحران‌ها دستگیری می‌کند، نصرت می‌دهد، یاری می‌رساند و در فضای تعالی انسانی، الطافش، مهرش و محبتش به رهرو این راه بسیار است. راه خدا عبودیت است ،عبودیت یعنی، اعتقاد، رفتار و اخلاق دینی داشتن. صراط مستقیمی که در نمازهای از خدا می‌خواهیم، همان عبودیت است.

به همین خاطر کسی که دارای زندگی خدایی است در صراط مستقیم است، جوهره ی عبودیت و اساس عبودیت، ایمان است و یکی از مهم‌ترین موضوعات پیرامون ایمان، شناخت اوصاف و ویژگی‌های انسان مومن است.

یکی از آن ویژگی‌های انسان مؤمن اخلاق مداری است، انسان مؤمن انسانی است متخلق، در وجودش فضایل اخلاقی قرار دارد و در حوزه‌های مختلف اخلاقی، چه اخلاق فردی، چه اخلاق خانوادگی، چه اخلاق اجتماعی و عمومی بود چه اخلاق کاری، دارای فضائلی است، در هر جایی که قرار می‌گیرد موجب آرامش، ترقی، پیشرفت و تعالی است.

همان طور که عرض شد اخلاق ابعادی دارد: اخلاق فردی، اخلاق خانوادگی، اجتماعی و کاری. که در رابطه با اخلاق فردی چه ظاهری و چه باطنی سخن گفتیم و در رابطه با اخلاق خانوادگی نیز نکاتی بیان شد. اخلاق خانوادگی ابعادی دارد، اخلاق همسر داری، فرزند داری، خویشاوند داری که صله رحم نام دارد و پدر و مادر داری.

در رابطه با اخلاق همسر داری مطالبی عرض شد که گفتیم که پدر خانواده باید سه ویژگی عمده در خانه  مراعات کند، یک: حفظ و ارتقای سطح فرهنگ دینی خانواده. مواظب باشد خانواده‌ای داشته باشد متدین، دین مدار، دوم تأمین اقتصاد حلال و سوم ایجاد جوی صمیمی، مهربان و پر از تفاهم، پر از مهر ورزی و گرمی زندگی.

عرض ‌شد در این باره احترام به همسر از ناحیه شوهر یک مسئله اساسی است، همسر انسان یک حریمی دارد که باید شوهر، آن حریم را حفظ کند. دومین نکته‌ای که بیان شد، نادیده انگاشتن اشتباهات غیردینی است. در خانه اشتباهات زیاد رخ می‌دهد، اختلاف سلیقه زیاد زیاد خواهد بود، باید شوهر این اشتباهات را نادیده بگیرد، به رخ نکشد، بزرگ جلوه ندهد، در یک فضای صمیمی با همسرش در این باره سخن بگوید. در کارهای جزئی زندگی به ویژه در مسائل جزئی خانه ورود پیدا نکند چون همسر بیشتر از او دارای سلیقه و مدیریت منزل است اما در مسائل دینی و اعتقادی با زبانی پر از مهربانی تذکر دهد.

در این خطبه پیرامون دو نکته دیگری که شوهر باید در مقابل همسرش مراعات بکند به  عنوان حسن ختام این بحث عرض می‌کنم.

یکی، خانواده مداری است. مردی که ازدواج کرد باید بعد از ازدواج خانواده مدار باشد. یک تحول عظیمی در زندگی رخ داده، از حالت تنهایی، عدم تعهد و عدم مسئولیت، وارد یک فضای شده که در کنار خود همسری دارد، مسئولیت در قبال او دارد، تعهد در قبال و او دارد و باید به این مسئولیت و تعهد عمل کند، او دیگر مجرد نیست به همین خاطر نوع زندگی انسان بعد از ازدواج باید فرق کند، مردی که ازدواج کرد دیگر باید آن روشی که قبل از ازدواج داشت بعد از ازدواج پیشه نکند، او در قبال انسانی که چون گل در خانواده خودش پرورش پیدا کرده و هم‌اکنون در خانه اوست مسئول است. حفظ دینش، ارتقای سطح دینش، تأمین زندگی اقتصادی او، ارائه مهرورزی و مهربانی نسبت به او، یک وظیفه است.

روش قبل از ازدواج که با دوستان مسافرت می‌رفتند، شب‌نشینی داشتند، بعد از ازدواج  این فضاها مختص خانواده است، خانواده مدار باشد یعنی خودش را معطوف کند برای آسایش، آرامش و صمیمیت خانواده. به همین خاطر فرموده‌اند «الرجال قوامون الی نساء» مردان و شوهران این‌ها ستون‌هایی هستند استوار، برای زندگی زنان و همسرانشان، این عمود خیمه‌ی زندگی باید خانواده خودش را پاس بدارد، زندگی اقتصادی را تأمین کند برای خانواده، دین و دین‌مداری را در خود ارتقا بدهد و ارائه کند برای خانواده، مهر و مهرورزی اش ارائه کند برای خانواده، حتی نسبت به پدر و مادر خود که باید همیشه احترام بگذارد الان او دیگر وارد یک خانواده دیگر شده، یک زندگی دیگری برای خود تشکیل داده، با حفظ حریم پدر و مادر خود و پدر مادر همسر خانواده مدار باشد، زندگی‌اش را معطوف کند به خانواده خود، همسر خود، فرزندان خود با حفظ حریم حرمت والدین خود و همسرش، آن‌ها را یاری برساند و کمک کند تا می‌تواند، اما مدار زندگی او خانواده‌اش است.

راست گفتاری و راست‌گویی از اموری است که در خانواده مداری نقش اساسی دارد. وفاداری به همسر، مردی که ازدواج کرد با یک خانم، این خانم همسر او است، باید تمام نگاهش، تمام قلبش و تمام وجودش معطوف به همسرش بشود. نگاهش به غیر نباشد، دلش به خیر نباشد، در سینه‌اش غیر نباشد، تمام وجودش معطوف بشود به همسرش، چرا که همسرش تمام وجود خودش را معطوف او قرار داده، هم‌اینک چه زندگی‌هایی به خاطر همین مسئله از بین رفته است که شوهر وفادار به همسر نیست چشمش و دلش جای دیگری است. باید شوهر نسبت به همسرش وفادار باشد و یکی از اموری که در روایات داریم و خداوند دوست ندارد انسان‌های تنوع‌طلب است یعنی انسان‌هایی که به همسر خود وفادار نیستند و مراعات همسر خود را نمی‌کنند.

انسان وقتی که در خانه همسری دارد باید تمام وجودش، تمام عشق و محبتش، معطوف به همسرش باشد. بهترین همسر برای انسان همان همسری است که در خانه است و این مقدر الهی است.

سومین نکته خوش ‌رفتاری است، راست گفتاری، وفاداری و خوش‌رفتاری. شوهر باید نسبت به همسرش خوش رفتار باشد، هر وقت در خانه است همسرش احساس آرامش و امنیت، مهربانی و محبت و هرگاه در خانه نیست همسر چشمش به در باشد که کی او وارد خانه می‌شود از بس این انسان مهربان وخوش اخلاق است.

چهارم، همیاری و همکاری است. در خانه شوهر باید به همسر کمک کند. امیر مؤمنان علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام در خانه به حضرت صدیقه طاهره کمک می‌کردند.

این همیاری، همکاری وخدمت به خانواده خود است، به همسر خود است، به فرزندان خود است، انسان در محیط‌های دیگر به غریبه کمک می‌کند، به خانواده خود کمک نکند؟ به همین خاطر در روایات داریم که اگر کسی خانواده خودش کمک کند، خدا به او کمک می‌کند.

ایجاد جو صمیمی و پر  از مهر، مهربانی، هم‌زبانی، هم کلامی، هم رفتاری، یک خانواده‌ای پر از زیبایی‌ها و اخلاق تولید می‌کند، راست گفتاری، وفاداری، همیاری و خوش‌رفتاری، این موجب می‌شود که انسان خانواده مدار شود، عزیزان فکر نکنید که همسر فقط امور مادی نیاز دارد، بیش از امور مادی به امور معنوی، اخلاقی، عاطفی، صمیمیت و محبت نیاز دارد. چرا آمارهای طلاق این همه بالاست؟ و فرزندانی که انسان  بعد از طلاق می‌بیند دارای چه مشکلات و چالش‌هایی هستند. بدین خاطر است که شوهر حریم همسر را پاس نداشته، گویا برده‌داری در خانه ایجاد کرده است.

همسر، یک موهبت الهی است، یک نعمت خداوندی است، که خداوند نصیب انسان می‌کند پر  از عشق و محبت و صفا وارد منزل انسان می‌شود، و انسان خود، او را انتخاب می‌کند، پس باید  با تمام  وجود او را دوست دارد، حریمش را پاس بدارد، راست گفتار، خوش رفتار، همیار و وفادار به او باشد این موجب می‌شود که این زندگی پر از مهربانی باشد و بچه‌ها و فرزندان هم از این پدر، زندگی پاک را یاد بگیرند.

نکته دیگری که در رابطه با شوهر مطرح است، آراستگی و پیراستگی  است. شوهر باید در خانه، در بیرون آراسته با ظاهری زیبا، معطر و دارای یک شخصیت زیبا از حیث ظاهر با آرایه‌های زیبایی و به دور از ظاهری مشمئز کننده باشد، روایات زیادی در این رابطه از ائمه معصومین صادر شده است.

خاتم الانبیاء محمد مصطفی (صلی‌الله و علیه وآله و سلم) فرمودند: بر مرد واجب است که زندگی اقتصادی همسرش را تأمین کند و از آن طرف با ظاهری زیبا، مرتب و منظم بر او ظاهر شود، اگر این چنین کند حق را ادا کرده است.

روزی رسول خدا (ص)، مردی ژولیده و با ظاهری نامرتب دید، خطاب به او کرد که ای مرد، استفاده از نعمت‌های خدا جزءِ دین  است چرا همچین ظاهری داری، انسانی که ظاهرش کثیف و با ظاهری نامرتب در جامعه و خانواده‌اش ظاهر می‌شود بد بنده ای است. فرمودند، جبرئیل این‌قدر در رابطه با  مسواک کردن به من سفارش کرد که من فکر می‌کردم که دندان‌ها حق عظیمی به گردن من دارند.

و ساحت مقدس ثامن الهجج علی ابن موسی الرضا(ع)، فرمودند: نسل بنی‌اسرائیل که دچار فساد شد و از بین رفت، این نسل به خاطر این بود که مردان بنی‌اسرائیل هیچ‌گاه انسان‌های با ظاهری نظیف، مرتب و منظم نبودند، به همین خاطر، شوهر و پدر خانواده باید خانواده مدار، آراسته و پیراسته باشد. حریم همسرش را حفظ کند، اشکالات و اشتباهاتش را در امور غیر دینی را نادیده بگیرد، در جوی پر از تفاهم همدیگر را راهنمایی بکنند و در مسائل دینی در کنار او باشد و به او آن مطالبی را که آموخته ارائه کند، شوهر، ستون زندگی خانواده است باید این  ستون چنان باشد که همه اعضای خانواده به ویژه همسر، احساس آرامش، امنیت، مهربانی و مهرورزی کند.

خدایا به همه ما اخلاق عالیه عنایت بفرما.

خطبه دوم

بسم الله الرحمن الرحیم

شما عزیزان نمازگزار را به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش می‌کنم چرا که تقوا کلید رستگاری و راه  جلب عنایات عرشی الهی است.

در خطبه دوم به اختصار پیرامون چند موضوع سخن می‌گوییم.

روز یکشنبه روز جهانی خانواده است. خانواده کوچک‌ترین اجتماع، و مهم‌ترین و اساسی‌ترین رکن برای سلامت، صیانت و پیشرفت افراد و جامعه است. اگر خانواده درست شد، جامعه درست می‌شود. پدران و مادران باید توجه ویژه ای به حفظ و رشد دین،  تقوا و اخلاق و خانواده داشته باشند و زمینه سازی کنند برای پیشرفت علمی فرزندان، و در زندگی یک خانواده‌ای ترسیم کنند، معماری کنند که پر از عشق، صفا، محبت، تفاهم، هم‌گرایی، دوستی و گذشت از خطاهای همدیگر باشد. خانواده یک هدیه الهی است که باید آن را پاس داشت.

روز سه‌شنبه روز جهانی ارتباطات است. توسعه و پیشرفت ارتباطات الکترونیکی و رشد در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، می‌طلبد که فضای اطلاعاتی ایران اسلامی فراتر از جامعه جهانی به این  فناوریِ روز مجهز شود، تا از آثار و نتایج عالیه این فناوری برخوردار گردد.

در همین روز، روز رحلت حضرت ام‌البنین، بانوی پارسای جهان اسلام است، این مصیبت را به حضرت بقیه‌الله الاعظم(عج)، مقام معظم رهبری و تمامی شیفتگان مکتب ولایت حضرت ابوالفضل العباس(ع) تسلیت عرض می‌کنیم و تقاضا دارم از هیئت ها و مساجد که در این مناسبت به عزاداری و مرثیه سرایی بپردازند.

روز چهارشنبه روز جهانی موزه و میراث فرهنگی است. میراث فرهنگی هر قوم نمای هویت و نماد تمدن آن قوم است، به همین جهت ایران اسلامی با پیشینه بلند در عرصه تمدن، باید برنامه‌ریزی شود که میراث فرهنگی ایران اسلامی حفظ، جمع‌آوری و ارائه شود، و استان ولایتمدار بوشهر با آن تاریخ تابناک فرهنگی در عرصه میراث فرهنگی، یکی از غنی ترین جغرافیای ایران است. امید دارام که از جنوبی ترین منطقه استان تا شمالی ترین، ما بتوانیم و مسئولین عزیز  بتوانند میراث فرهنگی این استان را پاس بدارند، حفظ و نگهداری کنند و ارائه بفرمایند.

نکته دیگری که عرض می‌کنم به مسئولین محترم است، همان طوری که مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای فرمودند که اختلافات سوء برداشت‌ها و مسائلی که در امور داخلی قوای سه‌گانه است، به فضای رسانه نکشانند و خود بنشینند در یک جوی صمیمی، ولایتمدار و دانش بنیان این مسائل را با خود حل کنند، که این مسائل به بیرون آورده نشود. یک خانواده سیاسی و یک فضای سیاسی مشخص است که بین خود یک سری امور دارند، باید بنشینند و دور از عصبیت ها در یک فضایی خاص، با یک تفاهمی ولایتمدارانه، مسائل را حل کنند و در بیرون ارائه نکنند، چون جوی درست می‌شود که مطلوب نظام مقدس اسلامی نیست.

و در آخر محکوم می کنیم جنایات آل سعود و آل خلیفه در بحرین، واقعاً نگران کننده است جریاناتی که در بحرین اتفاق می‌افتد، پیشنهاد می‌کنم تمامی دستگاه‌ها، نهادها و سازمان‌هایی که در ایران است و همان سازمان‌ها، نهادها و دستگاه‌ها در بحرین مورد هجوم قرار گرفته‌اند، مثل کودکان بحرین که الان تحت شکنجه هستند، خوب در ایران، کانون پرورش فرهنگی فعال شود و بین‌المللی اعتراض کند. در عرصه دانش‌آموزان و دانشجویان در بحرین جنایات وحشتناکی صورت می‌گیرد، وزارتخانه مربوطه این اقدام بین‌المللی کند، محکوم کند و فضاهای حقوقی را فعال کند، در عرصه های مختلف این چنین است و من پیشنهاد می‌کنم از خود استان بوشهر شروع شود، مسئولین این  امور و دستگاه‌هایی که است و بسیار است، احضار شده، این‌ها در یک اجتماعی خوب، با یک ارائه محکومیت بین‌المللی و تقاضا از مجامع بین‌المللی برای جلوگیری کردن از این همه فجایع اقدام کنند.