نمازجمعه ۲۱ اسفند ماه ۹۴
خطبه اول
در خطبه اول بنا بر این گذاشته ایم که از راه خدا سخن بگوییم، راهی که خدا با ما است و ما هم با خدا هستیم، راهی که راه قرآن و کتب آسمانی و سیره انبیاء و ختم المرسلین محمد مصطفی (ص) است و راه اهل بیت عصمت و طهارت است، راهی که سرانجامش رستگاری و بهشت برین و سعادت در دنیا و محبوبیت الهی است، به تأبیر دیگر اسلامی زندگی کردن و بر نظام مدیریت زندگی خود سبک زندگی اسلامی را حاکم کردن است. یکی از فضایل اخلاقی اسلامی که در زندگی انسان نقش بسیار مهمی دارد و در ساختار اخلاقی اسلام و سبک زندگی اسلامی بسیار مطرح است داشتن روحیه و رویه حلم و بردباری است. حلم یعنی انسان به گاه فشارهای روحی و روانی که عوامل متعددی دارد، گاهی این عوامل فشارهای روحی درونی و گاهی بیرونی است، انسان بتواند به گاه این فشارها نشکند، از جاده و حوزه مدیریت بر نفس خارج نشود، بردبار باشد و غضب و خشم نکند. امام حسن مجتبی علیه آلاف التحیه و الثناء از وی سؤال کردند از حلم که حلم چیست؟ فرمودند : «کَظْمُ الْغَیظِ وَ مَلْکُ النَّفْسِ.» حلم یعنی انسان به گاه عصبانیت خشم خود را فرو بخورد، کنترل کند، با عصبانیت برخورد نکند و بر نفس خود تسلط داشته باشد، این می شود حلم. در رابطه با حلم اولین حلیم در عالم وجود خود خداوند است. ۱۵ بار در قرآن این کلمه حلیم استفاده شده که اکثر موارد در رابطه با خداوند است. «وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ غَفُورٌ حَلِیمٌ» بدانید ای مردم که بی گمان خداوند بخشنده و بردبار است. بردباری خداوند همه ما مشاهده می کنیم که انسانی که گناه می کند، خطا می کند، از طریق تقوا خارج می شود و در باطلاق معصیت فرو می رود و کفران نعمت خدا می کند خداوند با او برخورد نمی کند، حلیم است، با غضب با او در دنیا برخورد نمی کند در حالی که ما می بینیم اگر پدری فرزندش کوچکترین بی ادبی، کفران نعمت در قبالش کرد یا بالادستی، زیردستش کمترین تخطی از اوامرش کرد شدیداَ با او برخورد می کند اما خداوند رحمان و رحیم با حلم و بردباری با بنده اش برخورد می کند، او خطا می کند و خداوند بردباری می کند و برخورد قهرآمیز با این انسان خطاکار نمی کند، به او فرصت می دهد که دوباره به سمت خدا بازگردد. یکی دیگر از شخصیت های بزرگ در عالم وجود که وصف حلیم دارد حضرت ابراهیم است. «إِنَّ إِبْرَاهِیمَ لَحَلِیمٌ أَوَّاهٌ مُنِیبٌ» حضرت ابراهیم هم این چنین صفت داشت، بسیار بردبار بود و در قبال نافرمانی ها، در قبال برخوردهای بد قومش بسیار بردبار بود و فرزندش اسماعیل نیز این چنین است و خداوند فرمود: «فَبَشَّرْناهُ بِغُلامٍ حَلِیمٍ» ما بشارت دادیم حضرت ابراهیم را به یک فرزند بسیار برومند که دارای این ویژگی بود، بسیار حلیم بود. در مقابل ناملایمتی ها، فشارهای زندگی، فشارهای مختلف حیات بشری او بردباری کرد، در مقابل امتحانات الهی بردباری کرد و حضرت شعیب نیز این چنین بود. « انک لانت الحلیم الرشید» بنابراین کسی که دارای روحیه بردباری است در مقابل ناملایمات با عصبانیت برخورد نمی کند. در مقابل شداید، گرفتاری ها، چه در درون منزل، چه برون منزل، چه گرفتاری های مختلف اقتصادی، سیاسی، علمی، فرهنگی که به او روی می آورد اصلاَ به هم نمی ریزد، غضب و تندخویی نمی کند، اگر انسانی این چنین باشد وصفی خدایی دارد اما در حد انسانی و خدا در حد خدایش. همچون حضرت ابراهیم، اسماعیل و شعیب است لذا حدیث داریم کسی که حلیم است نزدیک به مقام پیامبری است، چون یکی از اوصاف پیامبران را دارد. از آثار حلم امیرمؤمنان علی بن ابی طالب علیه آلاف التحیه و الثناء می فرمایند: « مَن حَلُمَ ساد» کسی که حلیم باشد، بردبار باشد، شرح صدر داشته باشد، در مقابل شداید غضب نکند، بر خود تسلط داشته باشد و مدیریت کند به بزرگی می رسد لذا انسان های بزرگ انسان هایی هستند که در قبال هجوم مشکلات به هم نمی ریزد. در مقابل کفران نعمت، برخورد بد دیگران به هم نمی ریزد، آرام هستند، متین هستند، بردبار هستند. آن حضرت می فرمایند: « عَلَیْکَ بِالْحِلْمِ فَإِنَّهُ ثَمَرَهُ الْعِلْمِ » مردم بر شما باد حلیم بودن، شما بردبار باشید چون حلم ثمره و نتیجه علم است، انسانی که به این امور اطلاع دارد، عالم ، فاضل است و می داند متوجه است در قبال مشکلات و برخورد های بد دیگران اگر حلم داشته باشد می تواند فضا را مدیریت کند. پدری که در خانه حلیم است، بردبار است، مادری که در خانه حلیم و بردبار است می تواند خانه خود را مدیریت کند وگرنه اگر خانم در زندگی مشکلات از مرد ببیند، از فرزند ببیند او هم به هم بریزد، محوریت به هم بریزد، خانه دچار آشوب می شود. پدر اگر مشکلات فرزندان یا خانم و خویشان را ببیند، به هم بریزد و او نیز بخواهد تلافی کند، غضب کند ، خانه دچار آتشی از غضب می شود که در این غضبکده احتمال دارد بسیاری از امور ناگوار رخ دهد، به همین خاطر می فرماید « الحلم تمام العقل» بردباری انسان نشان از کمال عقل انسان دارد به همین جهت اگر زن با شوهر برخورد بد کرد، شوهر با زن برخورد بد کرد، او تحمل کرد ، برخورد بد به شکل متقابل انجام نداد، این نشان از والایی شخصیت و کمال عقل او است. امام رضا (ع): « لا یکون الرجل عابدا حتی یکون حلیما » یک مرد، یک انسان به مقام عابدیت نمی رسد تا اینکه یک انسانی حلیم باشد، به همین جهت است که حلم در زندگی نقش مهمی دارد، نقش مدیریت انسان به گاه غضب و آشوب دارد. اگر انسان حلیم و بردبار باشد، فضای جامعه چه در داخل از خانه و چه در بیرون از خانه می تواند کنترل کند اما اگر حلیم نبود دیگر فضایی که آتشی شده و به سمت او آمده خود نیز آتشی شده و به سمت آتش می رود و یک باطلاق فروزان و سوزانی از آتش ایجاد می شود و همه خواهند سوخت. به همین جهت است که حلم نشانه شخصیت انسان، توان مدیریت انسان و عقل و کمال انسان است.
خطبه دوم
در خطبه دوم پیرامون چند موضوع به اختصار سخن می گوییم. مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای (دامت برکاه العالیه)در دیدار با نمایندگان مجلس خبرگان رهبری مطالب بسیار مهم و راهبردی ایراد فرمودند که در این خطبه به اهم آن مطالب به شکل تحلیلی می پردازیم. فرمودند ایام، ایام فاطمیه است، ایام سوگ اهل بیت عصمت و طهارت است، در این فضا باید هوشیار بود که خدایی نکرده مطالبی بیان نشود که در فضا و جامعه اسلامی ایجاد انشقاق، تعارض، تخالف و اختلاف کند، همان کاری که آمریکا و انگلیس و رژیم صهیونیستی به دنبال آن هستند که در جامعه اسلامی ایران شیعه و سنی مقابل هم قرار بگیرند در حالی که هر دو برادر، مسلمان و هر دو منافع مشترک بسیار دارند و از اختلاف استعماراستفاده بی شمار کرده است. و شما الآن می بینید در سوریه، عراق، افغانستان، پاکستان، در بحرین و بسیاری از کشورهای اسلامی با هربه تفرقه چه مشکلاتی که این استعمارگران ایجاد نکرده اند. مطلب دیگری که فرمودند حضور حداکثری مردم حسب آماری که مجریان انتخابات داده اند ۶۲ درصد در انتخابات اخیر بود و این حضور بسیار بالایی است در حالی که در آمریکا که خود را مهد دموکراسی می داند تا ۴۰ درصد بیشتر شرکت نمی کنند گاهی و این نشان می دهد که مردم به نظام اسلامی اعتماد دارند و این حضور و رأی نشان اعتماد مردم و اتکا مردم به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است. حمایت از شورای نگهبان و تقدیر و تجلیل از این عزیزان و خدمت بسیار بزرگی که در زمان اندک این بزرگواران انجام می دهند از فرازهای دیگر معظم له بود و بیان فرمودند که هزاران نفر ثبت نام می کنند، باید این عزیزان بررسی کنند، با دقت بررسی کنند، بر موازین شرع و قانون بررسی کنند، زمان کم و تعداد زیاد، باید قانونی در این رابطه گزارده شود که این فشارها بر شورای نگهبان از جهت بررسی ها نباشد و در فضای بسیار بهتر بتوانند این عزیزان به وظیفه خود بپردازند. فرمودند مجلس خبرگان باید انقلابی باشد. ما نیاز داریم چه مجلس شورا و چه مجلس خبرگان، مجلسی باشد از افرادی که هم توانمند بر فقه حکومتی و هم قدرت بالای تطبیق قوانین فقه حکومتی بر موارد، دارای بصیرت سیاسی، استکبارستیز، ولایتمدار و انقلابی باشد وگرنه مجلس خبرگان اگر انقلابی نباشد قاعدتاَ در فضای رهبری، در فضای تصمیم سازی و تصمیم گیری هایی که مجلس خبرگان می کنند در حوزه رهبری یک تصمیم انقلابی نخواهد بود. به این جهت فرمودند که مجلس خبرگان باید مجلسی انقلابی باشد. در رابطه با مجلس شورای اسلامی نیز فرمودند که سه چیز است که باید مورد توجه جدی قرار بگیرد. یک اقتصاد است. الآن یکی از معضلات مهم در عرصه مدیریت اجرایی نظام حوزه اقتصاد است، باید ما با همان نگاه مقام معظم رهبری که طرح اقتصاد مقاومتی دادند و تنها راه نجات اقتصاد ایران است و اقتصاد درون زا است، متکی به منابع داخلی، متکی به مدیریت داخلی و با نگاه بین المللی حوزه اقتصاد را مدیریت کردن، تنها راه نجات این است. اگر ما اتکا کنیم به کشورهای بیگانه در عرصه اقتصاد قطعاَ آن ها ما را مدیریت خواهند کرد، پس اول مسئله اقتصاد است. بیکاری در ایران معنا و مفهوم ندارد، سرزمینی بزرگ دارای امکاناتی وسیع اما چون برنامه نیست و از آن طرف مدیریت کارآمد تا کنون در این عرصه وجود نداشته ما دچار نرخ بالای بیکاری هستیم. در خود استان بوشهر، استانی که سراسر اشتغال است نباید ما بیکاری داشته باشیم. جوانانی تحصیل کرده، فهمیده، خدوم، انقلابی، ولایتمدار، آماده کار در همه رده ها و رشته ها باید فضا برای جذب این جوانان آماده شود. دومین مسئله ای که فرمودند جهش علمی است. علم موجب اقتدار است. اگر یک مملکت دچار ضعف علمی و فن آوری باشد قطعاَ باید به بیگانگان تمسک کند. فرهنگش، اقتصادش، مدیریتش همه وابسطه می شود. باید جنبش نرم افزاری، حرکت خودکفایی علم، تولید علم و مرجعیت علمی به ویژه در علوم بنیادین باید گسترش پیدا کند و شتاب لازم داشته باشد. سومین نکته ای که حضرت آقا گفتند لازم است مجلس شورا روی آن تعمل داشته باشد مصون سازی فرهنگی است. جهان استکبار به دنبال استحاله فرهنگی جامعه است، به دنبال این است که جامعه دچار آسیب هویت دینی و ملی کند، بدنبال این است مردم زائقه و سلیقه فرهنگی خود را از دست بدهند، با دین فاصله بگیرند، با استقلال ملی خود فاصله بگیرند، غرب گرا شوند و در این رابطه تمامی ابزار الکترونیکی خودشان، ماهواره ها، اینترنت، سیستم های الکترونیک به کار می گیرند، باید مسئولان فرهنگی مملکت با برنامه ریزی صحیح منطبق با موازین جامع شناسی و روانشناسی، مدیریت کارآمد، تدوین سند فرهنگی و نقشه راه، تولید منابع انسانی کارآمد، نظارت بهینه و باز تولید پروژه های نوین فرهنگی جامعه را مدیرت کنند که متأسفانه مسئولین فرهنگی ما از این امور تهی هستند. باید جهادی در عرصه فرهنگ همان طور که مقام معظم رهبری فرمودند عمل کنند، باید احیا کنند فرهنگ اسلام انقلابی را، باید احیا کنند فرهنگ اسلام ناب محمد (ص) را. نکته دیگری که فرمودند مسئله نفوذ است. بعد از برجام اندیشه جهان استکبار نفوذ در تمامی لایه های جامعه بود. فرمودند ۱۰ مورد من شناسایی کردم که یکی از موارد مسئولین و دیگری مردم بودند. نفوذ کنند درسیستم حوزه هاس تصمیم گیری و تصمیم سازی، حوزه مسئولان و آن ها را از تصمیم گیری انقلابی جدا کنند. در مردم نفوذ کنند و مردم را از نگاه انقلابی ، آرمانی و ارزشی جدا کنند. به دنبال این هستند که مردم فاصله بگیرند از مبانی دین و اسلام انقلابی و غرب گرا شوند. معظم له فرمودند: می خواهند مردم گذشته جنایتوار کشورهای استعماری فراموش کنند. خیانت های غرب را فراموش کنند. فراموش کنند انگلیس با ایران چه کرده است. فراموش کنند آمریکا با ایران چه کرده است. فراموش کنند کشورهای غربی در ۸ سال جنگ تحمیلی با ایران چه کردند و به دنبال این هستند. به دنبال این معنا هستند که مردم تاریخ خود را فراموش کنند، ریشه های خود را فراموش کنند، جنایت ها متجاوزان فراموش کنند و در یک فضایی با نام تعامل سرنوشت اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و حتی علم و فن آوری خود را به دست همان کسانی بدهند که تاریخی پر از جنایت در قبال این مردم داشته اند. چهار بار انگلستان به استان بوشهر حمله کرده است، خوب جنایات بسیاری مرتکب شده، خرابی های بسیار معنوی و مادی به بار آورده، علما تبعید کرده، رئیسعلی ها را شهید کرده، رزمندگان و مبارزان جنوب را به شهادت رسانده، خانه ها را تخریب کرده، خانواده ها را آواره کرده، تحقیر فرهنگی و سیاسی کرده، پول ایران در این استان باطل کرده، مبانی دین را زیر سئوال برده، خوب الآن این همه خصارت به بار آورده، مردم این استان و ایران فراموش کنند و بعد وقتی که گفته می شود که مثلاَ اگر بخواهند انگلیس در این فضاها حضور پیدا کند با اندیشه های نظام باید اعتراف به این همه خصارت به مردم این استان کند و عزر بخواهد، این اساس دیپلماسی جهانی است، این چیز جدیدی نیست، اگر به کشور انگلستان کسی حمله کرده بود و این همه خصارت به بار آورده بود، آن ها می گفتند بیایید دوباره با هم بنشینیم، نمی گفتند شما باید اعتراف به جنایت جنگی خود کنید، عزر خواهی کنید تا بنشینیم پای میز مذاکره، این ابتداییات نظام دیپلماسی جهانی است. آیا حقوق مردم ایران، مردم این استان باید نادیده گرفته شود. و وقتی گفته می شود از زبان این مردم که اگر مثلاَ انگلیس در این استان حضور پیدا کند، به هر شکلی، و این چنین مطلب را باید بیان کنند، اعتراف کنند به این تخریب، عزر خواهی کنند و بعد دولت اسلامی و نظام هر چه تصمیم گرفت همه تابع هستند. برخی ناراحت شوند و در فضای خارج از استان به خودشان این اجازه را بدهند که به این مردم، به این مبنا سخنی بگویند، این ابتداییات یک قاعده سیاسی و یک مبنای حقوقی است. این احقاق حقوق این مردم است، احقاق حقوقتاریخ سراسر مظلومیت مردم این استان است، فریاد دیگررئیسعلی دلواری است، فریاد علامه بلادی است، فریاد سید مرتضی اهرمی است، فریاد سید علی نقی دشتی است، فریاد مردم مظلوم و ستم دیده دلولر است، فریاد زنان و کودکان یتیم دلوار است، فریاد انسان های فرهیخته، روشن فرکز، مؤمن و متدین ایران و این استان است، فریاد تمامی این زن و مرد استان است که می خواهند بگویند ما تاریخ خود را فراموش نمی کنیم و اگر بخواهند فضایی اعاده شود در فضای سیاسی، این یکی از ملزومات است، این حرفی جدید است به همین جهت است این مردم بوشهر هستند و مردم تمامی این استان یک صدا می گویند ما مطیع مقام معظم رهبری هستیم و هیچ گاه زیر بار استعمار نمی رویم. روز شنبه روز بزرگداشت مقام شهید و تأسیس بنیاد گرانقدر شهید و امور ایثارگران است، یاد و خاطره شهدا، امام شهدا، شهدای انقلاب اسلامی و مقاومت جنوب گرامی می داریم و امید داریم این بنیاد گرانقدر بیش از این، پر توان تر از این در خدمت این خانواده های عزیز، جانبازان عزیز و ایثارگران گرانقدر باشند. روز یکشنبه روز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) است. و در ادامه روزه حضرت فاطمه (س).