نمازجمعه ۲۱ اردیبهشت ماه ۹۷

خطبه دوم

در آستانه ماه مبارک رمضان قرار گرفته ایم، ایام آخر ماه شعبان است و به تبع آن بحث ما منعطف به بحث روزه و روزه داری و مراقبات همین ایام است که مطالب بسیار کوتاهی را تقدیم حضور نمازگزاران محترم جمعه می کنم .ان شاءالله که عرایض ما منشأ بیشتر شدن تقوا و پرهیزکاری ما در زندگی باشد.

آیه مشهوری که در سوره بقره اشاره به بحث روزه داری می کند، آیه ۱۸۳  « یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ‌» روزه داری را بر شما واجب گردانیده ایم همچنین که روزه داری بر اقوام قبل از شما و ادیان الهی قبل از شما هم واجب بود. چرا این تشریح انجام گرفت؟، چرا روزه داری را بر شما واجب کردیم؟ در پایان آیه خداوند می فرماید به خاطر تقوا، ما مهمترین مطلوبی که از شما می خواهیم تقوای الهی است.

اعمال خیر انسانی وقتی که از انسان سر می زند می تواند هم جنبه فردی داشته باشد هم آثار اجتماعی و شما هر کار خیری را که از شما سر می زند این کار خیر تأثیر در روان شما هم می گذارد. به عبارتی رفتار و اخلاق انسان و روحیات انسان با همدیگر تعامل دارند و این ها با هم مرتبط و تأثیر گزار هستند و هر کار خیری که شما انجام می دهید یکی از ثمرات آن این است که انسان در روح خود اثر آن کار خیر را مشاهده می کند، همان طور که این کار خیر اثر اجتماعی هم دارد ، در جامعه هم تأثیر می گذارد .

شما زمانی که در جامعه کمک به فقیری می کنید این انفاق شما ، این صدقه شما خیلی روشن است که آثار اجتماعی دارد . در هر حال یک آرامش اجتماعی ایجاد می کند این کمک شما  و اگر قرار است این فقیر بخاطر فقرش گرفتار بزهکاری و گناه بشود، این صدقه شما و این کمک شما اگر کمک جدی هم باشد موجب شده است جلو خیلی از بزهکاری های اجتماعی را هم شما بگیرید، زیادی از گناهان منشأش فقر است و با این صدقه و کار خیر شما می بینید که جامعه در یک گوشه اش یک حرکتی ایجاد شد، جلو گناهانی گرفته شد، آرامشی در جامعه ایجاد شد و این ها آثار خوب انفاق است.

اگر در جامعه همه منفق شوند، همه صدقه دهنده شوند یک جامعه آرامی را بدست خواهیم آورد، جلو خیلی از گناهان گرفته می شود، خیلی از خانواده ها از تشتت و جدا شدن نجات پیدا می کنند، آثار صدقه در جامعه زیاد است.

از طرف دیگر نه تنها اثر اجتماعی دارد بلکه اثر در درون جان آن صدقه دهنده هم دارد.  انسانی که صدقه می دهد یک احساس آرامش درونی هم پیدا می کند، همیشه بدانید رفتار خیر می تواند ایجاد ملکات درون روحیات انسان بکند و انسانی که با دادن اظهار محبت کرده، عاطفه به خرج داده، محبت نشان داده است این عمل محبت آمیز او درون او ملکه مهر و محبت را درست می کند و این انسانی عطوف می شود، انسانی با مهر و محبت می شود.

انسان با یک بار کمک کردن ملکه در درونش ایجاد نمی شود، انسان با شنیدن و گفتن کار خیر انسان مهر و محبت داری نمی شود، انسانی که در درونش ملکه عطوفت به مردم و محبت به مردم وجود نداشته باشد اگر محبتی هم بکند، اظهار محبتی هم بکند خدایی ناکرده بعضی وقت ها ریا و تظاهر است چون که از درون منشأ پیدا نکرده و تظاهر دارد.

می کند و لذا انسانی که صدقه می دهد و صدقه های زیاد می دهد کم کم درون خودش محبت هم می بیند، درون خودش مهر را هم به مردم می بیند، احساس مهر و محبت به مردم می کند و تمام کارهای خیری که انسان انجام می دهد همین سبک را دارد، هر کار خیری که شما می کنید هم اثر اجتماعی خاص خودش را دارد و هم اینکه درون جان ما هم روحیه ما را تغییر می دهد، ملکات درونی ما را هم تغییر می دهد و این ها نکات خیلی اهمیت داری است.

در باب روزه همین نکته وجود دارد، در باب روزه وقتی که انسان انساک می کند، هنگامی که لذت هایی را نزدیک نمی شود، نمی خورد، نمی آشامد، لذت های دیگر را انجام نمی دهد قدم اولی است که درون خودش یک احساس لذت درونی می کند و ممکن است بعضی از امراض را از بین ببرد، ممکن است درون روح و روان او باعث بشود روح و روان او استقامت پیدا بکند در برابر سختی ها، در برابر ریاضت ها و مشکلات و انسانی که همیشه غذای او آماده بوده، خوشی هایش آماده بوده و سختی نکشیده نمی تواند صبور باشد و استقامت بکند، در برابر بلاها، مصیبت ها و ابتلاعات، در برابر خوشی هایی که گناه است بلافاصله متزلزل می شود، تسلیم می شود. روزه صبر انسان را درون انسان بیشتر می کند، استقامتش را بیشتر می کند.

آثار اجتماعی هم مترتب بر این است، آثار اجتماعی زیادی دارد روزه داری و در هر حال تجربه آثار اجتماعی روزه را می توانید سؤال بگیرید از کسانی که با اجتماع سروکار دارند که در آن ایام چقدر مفاسد کمتر می شود، خلافکاری ها کمتر می شود، گناهان آمارش پایین تر می آید و این ها آثار روزه داری است.

اما از همه این ها گذشته یک نکته را می خواهم اضافه کنم و این آن است که کار خیر نه تنها اثر درون من می گذارد ، نه تنها خاصیتش این است که در جامعه هم تأثیر گذار است، یک نکته دیگری هم وجود دارد و آن این است که انسان وقتی کار خیر و کار و رفتار خوب و نیک را منسوب به خدا می کند یک اثر دیگری هم دارد .

انسان گاهی صدقه می دهد، انسان گاهی کار خیر را می کند، گاهی می گویند مریض هستید و از چربی و شیرینی دوری کنید، برای بدنتان خیلی مفید است ، شما وقتی غذا نمی خوری و یا شیرینی جات را جلو دلت را می گیری و نمی خورید صحت و سلامت بدن خود را تضمین کرده اید و این ها آثار آن است اما این روزه نیست، آثار فردی دارد و ممکن است آثار اجتماعی هم داشته باشد . کار های خیر دیگر هم همین طور است، صدقه دادن کار خیر است ، هم آثار اجتماعی دارد و هم فردی اما نکته مهمش این است که وقتی انسان صدقه می دهد به نیت اینکه خدا خواسته است، خدایا به خاطر تو دارم صدقه می دهد، خدایا به خاطر تو دارم گرسنگی و تشنگی می کشم در این سرما و در این گرما. این به خاطر تو یک اثر دیگر در روان و جان انسان می گذارد که این تفاوت دارد با آن تأثیرات دیگر  و آن همان چیزی است که در آیه به آن اشاره شده است.

انسان را در مسیر تقوا قرار می دهد. انسانی که کاری را به خاطر خدا انجام می دهد، می گوید چون تو گفتی این کار را می کنم، در آن چه خوابیده؟، تو را مولای خود می بینم، خودم را بنده تو حساب می کنم، من تابع تو هستم و هر چه می گویی عمل می کنم و این احساس پیروی و تبعیت و  احساس اینکه مولا و صاحبی داری، خدایی داری و به خاطر او داری تشنگی می کشی درون تو یک حسی را درست می کند، یک نورانیتی را درست می کند که ما از او نام می بریم به تقوای الهی وانسان با تقوا می شود و این دو خاصیت دارد .

یک این که اولاً این معنویت درونی، این نورانیت درونی، این احساس حضور خدا درون نفس که به آن تقوا می گوییم و موجب خیلی آثار و فواید را دارد و تمام آن کارهای خیر را شما با تقوا انجام خواهی داد چونکه خدا خواسته، رضایت خدا در آن است و به خاطر خدا این کار را انجام می دهی لذا درون خودت انگیزه ها، شوق به کار خیر را بیشتر می کنی، معنویت را بالاتر می بری، تقوا بیشتر می شود.

ثانیاً آثار مهمتر از آن این است که خداوند هم در برابر این کار خیر شما مزد و اجرت می دهد، امداد می کند شما را، توفیقات الهی نصیب شما می شود، چونکه به خاطر او داری این اقدام می کنی خداوند هم مجازات می کند.

لذا فواید روزه داری آثار فردی دارد ، آثار اجتماعی دارد، تقوا در آن مترتب دارد .پ

ابوسلط هروی می گوید جمعه آخر ماه شعبان خدمت امام رضا (ع) رسیدم. امام من را دید و گفت ابوسلط خیلی زیاد از ماه شعبان گذشت و روزهای کمتری از آن مانده است آیا نمی خواهی تدارک ببینی و جبران بکنی روزهای گذشته ماه شعبان را؟، گفتم باید چکار کرد؟، فرمودند:« علیک بالاقبال علی مایعنیک، و اکثر منالدعاء والاستغفار و تلاوه القرآن، و … » فرمودند: دیگردست بردار از این عادت های همیشگی زندگی، برو دنبال چیزهای مفید، چیزایی که به دردت می خورد ، نمی گویم کار حرام ، حرام که باید ترک کنیم، حتی آن چیزی که مباح است ولی عمر انسان را از بین می برد ، یک مقدار کم کنیم، از این بازیچه هایی که هم بزرگ ها و هم کوچک ها به دستشان است مقداری کمترش کنیم، این ها چیزهایی است که عمر انسان را ضایع می کنن و این روزهای آخر دعای زیاد انجام دهید، یعنی ارتباط با خدا، استغفار زیاد کنید، تلاوت قرآن را اگر انجام نداده اید این ایام را با تلاوت قرآن حتماً مأنوس بشوید، توبه بکنید این چند روز، آماده شوید تا وقتی ماه رمضان به طرف تو می آید تو را خالص ببیند، اگر امانتی به گردنت است برگردان، اگر کینه ای از مؤمنیدر دل داری کینه ها را از بین ببر، دشمنی ها را بردار، اگر گناهی همیشه استمرار دارد در زندگیت ، نسبت به آن گناه توبه بکن توکل بکن اگر می دانی قدرت نداری، عاجزی با توکل بر خدا این مسیر را طی بکن که فرمود:« وَمَن یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَحَسْبُهُ» خداوند کفایتت می کند و فرمود که زیاد بگو خدایا «اَللّهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضىمِنْ شهرشَعْبانَ » اگر در این مقدار از ماه شعبان گذشته خدایا گناهان ما را نیامرزیده ای در این روزهای باقی مانده گناهان ما را بیامرز و این ها را انجام بده.

امام رضا فرمود اگر این کار را انجام دهی بدان که چند روز آینده خداوند زیادی از انسان هایی که مستحق آت هستند از آتش  جهنم آزاد می کند به خاطر حرمت ماه مبارک رمضان که در پیش است.

خطبه دوم

مناسبت هایی را در پیش داریم.

اولاً در آستانه ماه مبارک رمضان هستیم. انتظار است که مؤمنین و مؤمنات مساجد را برای دعا و تلاوت قرآن آماده بکنند، فضای معنوی باید در شهر حاکم شود. این ها خیلی تأثیر گذار است. ما با دستور خدا روش های تربیتی را از خدا یاد گرفتیم، ما که بلد نبودیم ولی خدا به ما یاد داده است که اگر می خواهید جامعه پاکی داشته باشید باید در ایام سال یک فضاهای معنوی را ایجاد کنید که جوانان، نوجوانان، پیران و همه در آن فضا تربیت و پاک شوند برای کل سالشان و لذا ما باید خدمتگذار این ماه قرار بگیریم. مجالس را گرم نگه بداریم و انشاءالله جلسات مقابله ها و تلاوت های قرآنت گرمتر خواهد شد و در کنارش توصیه می شود که صرفاً به قرائت قرآن اکتفا نشود، تفسیر قرآن ، جلسات اخلاق حتماً وجود داشته باشد که این ها تأثیرگذاری فراوان دارد .

از جمله سفارشات مؤکد در ایام ماه مبارک رمضان افطاری دادن ماه مبارک است که ان شاءالله اهل خیر ولو به اندک این کار خیر را انجام خواهند داد ، از جمله این که انسان به استقبال برود ، از مراقبات ایام این است که آخر ماه شعبان را ان شاءالله به پیشواز ماه مبارک برویم ، روزه دار باشیم، خصوصاً سه روز را ما روایت داریم اگر کسی روزه بتواند بگیرد در آخر ماه شعبان خداوند ثواب یک ماه شعبان را هم به او عنایت خواهد کرد ان شاءالله به توفیقاتش.

ایام را هفته هلال احمر است. به کسانی که در این راستا و وظیفه خدمات می دهند به جامعه و بی منت خدمت می کنند در جایی که مردم محتاج هستند خدمتگذاری می کنند من این ایام را به آن ها تبریک عرض می کنم، ان شاءالله که در خدمتگذاری  و ایفای خدمت به مردم بیش از پیش موفق باشند که وجه انقلاب ما غیر از اینکه عبادی و معنوی و ارتباط با خدا است  خدمت به خلق است و وجهه خدمت به مردم بالاترین وجهه انقلاب ما است و شما پاسدار این وجهه انقلاب هستید. ان شاءالله خداوند به شما توفیق عنایت بفرماید.

شنیدیم که امام جمعه سابق محترم اینجا و امام جمعه و نماینده محترم ولی فقیه در استان از دنیا رفتند. ایشان حق زیادی بر استان ما دارند و مدت چند سال اینجا مدیریت فرهنگی این استان را عهده داشتند، نمایندگی مقام معظم رهبری در استان ما بودند، حقی بر ما دارند، انسان خدوم، مخلص، مجاهد فی لله، یک عمر در خدمت اسلام، انقلاب و جهاد فی الله بودند ، انسان فقیه، عالم و اندیشمندی بودند ، خطیبی بودند، انسانی بودند که از قبل از انقلاب در اثر قیم و ماندگار تفسیر نمونه جزء مؤلفین این تفسیر بودند، خداوند روح این بزرگوار را با ارواح طیبه شهدای کربلا محشور بگردانند.

اشاره می کنم به حرکات سخیفی که در این ایام ما مشاهده کردیم از رئیس جمهور آمریکا که در حقیقت بعنوان نماینده جهان استکبار ما او را می شناسیم که یک طرفه پیمان نامه ای را که کل جهان در حقیقت یک طرف ایران و یک طرف با همدیگر به توافق رسیده بودند یک طرفه نقض کردند.

به نظر من همان طور که مقام معظم رهبری در فرمایشاتشان فصل الخطاب مطالب را بیان کردند و به تفصیل ارائه دادند اما آن پیام های مهم این حرکت مشمئز کننده که ننگین بود و در حقیقت نشان می دهد مطالبی را من این پیام ها را می گیرم.

اولاً من احساس می کنم که اگر تا امروز ما احساس می کردیم جهان غرب ادعای تمدن را دارد و منادی تمدن به جهان است و معتقد است به حقوق، اعتماد دارد حقوق بشر را می خواهد پاس بدارد و منادی حق است، مخالف ظلم است، موافق با عدالت در جامعه جهانی است، شما با این حرکتش روشن کردید که اصلاً نمی شود به جهان استکبار اعتماد کرد.

خوب آن چیزی که ما فهمیدیم این است، مقام معظم رهبری هم اشاره کردند و گفتند شما اگر از جامعه امروز جهانی، جامعه استکباری اخلاق را می طلبی در سیاست منتظر نباشید، این ها سیاست را تنظیم می کنند با منافعشان، آن ها به دنبال اخلاق نیستند، آن ها نمی گویند که اینجا پیمان شکستن منافات با اخلاق انسانی دارد، هر جا که منافعشان اقتضا کرد مکر و حیله می کنند، این نکته اولی است که اگر کسانی خوش بین به استکبار هسیتند و جهان استکباری را احساس می کنند ارزش های انسانی آنجا بیشتر رعایت می شود تا جامعه های ما این باید به آن ها ثابت شود که آن ها معیارشان جیبشان و اقتصاد و منفعت شخصیشان است و حاضرند تمام اخلاقیات را فدای آن کنند.

ثانیاً برای کسانی که احساس می کنند، این نکته دومی است که شاید خیلی هم مهم است، برجام ما این بود و به هر حال مسئولین ما با صداقت خودشان احساس کردند با جامعه جهانی باید سخن بگویند، ارتباط برقرار بکنند، توافق داشته باشند که این شعار خوبی بود، همه موافق این بودند، مقام معظم رهبری هم همین پیام را داشت ، ما با جامعه جهانی هیچ گاه قطع رابطه نیستیم، ما باید برویم توافق بکنیم، ارتباط برقرار کنیم.

خوب زبان دیپلماسی در حقیقت یک زبانی است که در آن مبارزات دیپلماتیک کسی که بتواند با این زبان پیش برود سود می کند، قراردادها را می تواند ببندد اما اینجا یک نکته مفهوم بود که مقام معظم رهبری از آن آغاز بر این نکته  پا فشاری می کرد.

می فرمودند که من به دلسوزی مسئولینی که دارند ارتباط برقرار می کنند شکی ندارم، این ها بخاطر منافع مملکت دارند اقدام می کنند اما مواظب باشید طرف مقابل کی است؟، من موافق اطمینان به او نیستم ، اعتماد نکنید، لبخند سیاسی او را نبینید ، دست دادن های او را مشاهده نکنید، این ها اخلاق نمی دانند و قابلیت اعتماد ندارند.

خوب اگر ما سودی از این برجام را هم نبرده باشیم باز هم بهترین سود این بود که اگر گروهی احساس می کردند مستکبرین این عالم، آن کسانی که الآن ادعای مدیریت جهانی را دارند، این ها قابل اعتماد بودند و زبان دیپلماسی و سیاست را می دانستند امروز برایشان ثابت شده است که این ها در این میدان حرف نمی زنند و آن ها چیز دیگری را دنبال می کنند، آن ها به دنبال تقسیم منافع خودشان هستند، انگیزه ارتباط و ارتباط های اخلاقی و انسانی قرار نمی دهند، رابطه ما با آن ها در حد رابطه داخل محله یک انسان صادق با شرور محله . شرور محله که قدرت دارد، قلدر است، چطور اگر قدرت دارد می تواند با شما کنار بیاید و امتیاز بدهد.

اینجا است که این دیدگاه که ما می توانیم با این نوع افراد و کشورها توافقات برد برد داشته باشیم خیال خامی است.

اینجا است که مقام معظم رهبری تأکید داشتند که از این به بعد باید با چشم بیدار به سر این میزها بنشینید ، باید تضمین کافی نسبت به ادامه کار به شما بدهند تا بتوانیم ادامه بدهیم وگر نه آن چیزی که صرفاً با وعده و قرارداد وجود داشته باشد نباید به آن ها اعتماد کرد و این نکته ای است که ما از همه مسئولین دلسوز نظام می خواهیم در توافقاتشان از این به بعد هم اگر مشاهده بکنند به صورت قطعی تضمین می دهند ادامه مذاکرات انجام دهند.

آن چیزی که ما بعنوان ملت  به مسئولین عرض می کنیم ، ملت ما علی رغم سختی ها و مشکلات، سختی هایی که از جهت اقتصادی و تحریم ها دارد تحمل می کند اما آن نکته ای که باز مقام معظم رهبری تأکید کرده اند ما حاضریم این سختی ها را بصورت مضاعف داشته باشیم اما زیر بار زور و ذلت تحمیل رأی های مستکبرین قرار نگیریم.

و از همین جا حرکت به جا و حرکت مناسب و سر وقتی که جبهه مقاومت از خود نشان داد در برابر مستکبرین ما این حرکت را ارج می نهیم و اعلام می کنیم ما هم به پشتیبانی این گروه مدافع، آن کسانی که از جان خود می گذرند، گروه های مقاومتی که در برابر استکبار و صهیونیسم ایستاده اند  همه ملت ما با همه سختی هایی که وجود دارد پشتوانه آن ها قرار خواهد گرفت و ما آن ها را تأیید می کنیم و حرکت پسندیده  و به جای آن ها را گرامی می داریم. ان شاءالله خداوند به همه آن ها توفیقاتش را نصیب بگرداند.آآمثقنل