نمازجمعه ۱۰ دی ماه ۹۵
خطبه اول
در خطبه ی اول بنا بر این گذارده ایم که از سبک زندگی اسلامی، سراط مستقیم کمال انسانی و راه خدا سخن بگوییم. راهی که طریق قرآن، سیره ی انبیاء به ویژه خاتم الانبیاء محمد مصطفی (ص) و وصیت و سفارش اکید اهل بیت عصمت و طهارت علیه آلاف تحیه والثناء است. یکی از آموزه های سبک زندگی اسلامی که در رشد شخصیت انسان و تعاملات اجتماعی نقشی اساسی دارد ادب است. به همین جهت تمامی مربیان نفوس، اساتید اخلاق، بزرگان عرصه ی عرفان بر ادب در عرصه ی معماری شخصیت انسان تأکید فراوان دارند. ادب یعنی تربیت و معماری انسان بر اساس خوی و رفتار پسندیده. اگر به کسی گفته می شود فلانی با ادب است، مؤدب است، یعنی انسانی است که خوی او، سرشت او، خصال او، باطن او دارای فضایل است و بری از رذایل و رفتارش یک رفتاری است که نوع انسان آن را می پسندد. رفتارش را مردم می پسندند و او را تمجید می کنند. در سخنش، در رفتارش، در کردارش، در برخوردش، در تمامی این امور دارای یک سری شاخص هایی است که آن شاخص ها موجب می شود این انسان مورد تکریم، تمجید در جامعه و بعنوان فردی با ادب، مؤدب و آداب تلقی شود. امیر مؤمنان علیه آلاف تحیه و الثناء می فرماید:کمال انسان در ادب او است.« کمال الرجل الادب» «الادب کمال الرجل» ادب نشان از رشد شخصیت انسان است، باز می فرمایند:« اِنَّ النّاسَ الی صالِحِ الاَدَبِ» مردم نیازشان به شاخص دار شدن ادب و مؤدب شدن به آداب نیازشان بسیار بیشتر است تا جمع آوری «الْفِضَّهِ وَ الذَّهَبِ» طلا و نقره.« لا حسَبَ أنفعُ مِن الأدبِ» هیچ خویشی سودمندتر از ادب خود انسان نیست. گاهی انسان هایی هستند افتخار می کنند به تبارشان، به خویشانشان، امیر مؤمنان می فرماید:« لا حسَبَ أنفعُ مِن الأدبِ» هیچ خویشی بالاتر از ادب نیست.« حُسنُ الأدبِ أفضلُ نَسَبٍ و أشرفُ کلُّ شیءٍ» می فرماید که حسن ادب انسان بهترین خویشاوند و بهترین تبار است، به همین جهت است که انسان هایی که مؤدب به آداب هستند در جامعه مورد توجه، مورد تکریم، مورد احترام هستند. که اگر می خواستند فردی پدرش، مادرش، برادرانش، خویشانش، ثروتش بسیار عالی باشد مردم به این فردی که مؤدب است بیشتر توجه دارند واقعاً تا آن فردی که دارای شاخصه های مالی و نسبی است. به همین جهت می فرمایند که :« کُلُّ شَئٍ یَحتاجُ أِلَی العَقلِ» همه چیز نیاز به عقل دارد و «وَ العَقلُ یَحتاجُ إِلَی الأَدَبِ» و عقل نیاز به ادب دارد چون اگر عقل در چهارچوب ادب قرار نگیرد آن عقل انسان را به بی راهه می کشاند، اگر عقل در چهارچوب تربیت قرار نگیرد آن عقل می شود عقل آزار رسان به خود و جامعه اما عقلی که در فضای ادب قرار دارد عقلی می شود که در خدمت صاحبش و جامعه می شود. بنابراین ادب یعنی تربیت انسان هم در باطن و هم در ظاهر. ظاهر هم در زبان و هم در کردار و رفتار. انسان مؤدب انسانی است که تابع هوای نفسش نیست، به دنبال حرام نیست، او چشم خود را کنترل می کند که نگاه حرام نکند نه چشم او دل او را مدیریت می کند، زبان او در اختیارش است، او زبانش را مدیریت می کند نه اینکه زبانش او را مدیریت می کند. چون وقتی که انسان کلامی گفت آن کلام اگر بد باشد انسان را مفتضح می کند و اگر خیر باشد انسان را بالا می برد، کلام تا انسان نگفته است در بند انسان است ولی وقتی کلام انسان گفت انسان در بند کلامش است. به همین جهت است که انسان مؤدب انسانی است که او زبانش را مدیریت می کند، چشمش را مدیریت می کند، زندگی اقتصادیش را مدیریت می کند نه اینکه زندگی اقتصادی او را مدیریت می کند و هر حرامی مرتکب می شود به خاطر اینکه یک لقمه ی بیشتر، یک ثروت بیشتر داشته باشد. انسان مؤدب انسانی است که باطنش را مدیریت می کند، پیراسته از رذایل اخلاقی و آراسته به فضایل اخلاقی می کند و رفتارش در زبان، در نگاه، حتی در شنیدن، غیبت را نمی شنود، تهمت و افترا را نمی شنود، تغذیه اش، اموالش، زندگیش به سمت حلال مدیریت می کند، مسائل اخلاقیش مدیریت می کند که نکند خدایی ناکرده « لذت الساه عورست حزن الطویلا» شود، چند دقیقه لذت حرام منجر شود یک عمر پشیمان شود. انسان مؤدب انسانی است که مسایل اخلاقی، جنسیش حلال، با رویه سالم زندگی در کنار همسرش است. تا ازدواج نکرده عفیف است، نجیب است، نگاهش به نا محرم نیست، قدمش به سوی حرام نیست، اقتصادش اقتصاد حلال است، زبانش به احترام و تکریم مردم است، چشمش چشمی پاک، دستش پاک، دامنش پاک، این انسان می شود انسان مؤدب. حتی اگر به او بدی کنند، حرف بدی در قبالش بزنند او بدی نمی کند.« و إذا مرّوا باللغو مرّوا کرامًا إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلاَماً» در حوزه ی ادب علمای اخلاق و عرفان چند معضل را برای ادب بیان کردند. یکی ادب مع الله. انسان در قبال خدای خودش مؤدب باشد، یعنی باطنش سراسر ایمان به خدا، زبانش شکر الهی، گویا به دعا و رفتارش بر اساس تقوت و دستورات خدا و مبرا از گناه. در قرآن آیه ای است که مرحوم علامه طباطبایی فصلی را بعنوان الادب المع الله بیان کرده و این نشان می دهد که حتی اگر ما بخواهیم دعا کنیم، با خدا سخن بگوییم باید در یک چهارچوب مؤدبانه سخن بگوییم. خداوند در روز قیامت از مسیحیان سؤال می کند چرا شما مرتکب تثلیث در علویت شدید، گفتید که خدا دارای سه تجلی است، گفتید حتی عیسی پسر خدا است، مریم، حضرت مریم تجلی ذات اقدس است. مسیحیون در قیامت می گویند که عیسی به ما گفت که شما سه خدا را بپرستید، خداوند از حضرت عیسی سؤال می کند « اانت قلت؟» تو گفتی این حرف را؟. خوب اگر انسان ادب در گفتار نداشته باشد بیان می کند نه، من نگفتم لیکن ببینید حضرت عیسی چگونه مؤدبانه سخن می گوید. خداوند که می پرسد اانت قلت؟ من و مادرم الی حسنین دو خدا هستیم در کنار خدا؟ حضرت عیسی اینطور جواب می دهد.« ما قلت لهم الا ما امرتنی به» من آنچه تو فرموده ای به اینان گفتم.« ان اعبدوا الله ربی و ربکم» که خدا را بپرستید همان گونه که من خدا را می پرستم، کلمه ی نه نگفت. در قبال این انسان بزرگ که سؤال می کند ولو صحیح باشد کلمه ی نه به کار ببرد حضرت عیسی و دیگر پیامبران این چنین ادب در گفتار دارند. در دعا، در رفتار باید انسان ادب معلی داشته باشد. ادب مع الرسول و الائمه و القرآن. انسان باید در قبال پیامبر و ائمه و کلام خدا ادب داشته باشد. بفهمد، ایمان بیاورد، عمل کند و احترام کند. به همین خاطر است که می گویند با دست نجس نمی توان به خطوط قرآن مسح کرد. ادب مع العلما. عالمان دین، کسانی که مبین دین خدا هستند، اساساً ارزش اینان به این است که طریق فهم ما به دین خدا هستند. می فرمایند ادب داشته باشد. ادب مع الوالدین. ادب با پدر و مادر، تکریم پدر، تجلیل از پدر، تکریم فوق العاده نسبت به مادر، ادب نسبت به مادر، این نشان از بزرگی شخصیت انسان است. می فرمایند هیچ وقت پدر خود را به اسم کوچک صدا نکنید. با تکریم و تجلیل پدر را بخوانید. جلو پدر راه نروید، جلو نخوابید، جلو پدر پا دراز نکنید، احترام کنید نسبت به پدر، شما همان بچه های نوزادی هستید که این پدر زندگی انسان را تأمین کرد و این مادر در زمان حمل و نوزادی و تا پیری این مادر مادر است و تمام وجودش وابسته به این فرزند است. می گوید تکریم کند، ادب مع الوالدین. ادب مع الناس. با مردم انسان مؤدب باشد. در بیان مؤدب، در رفتار مؤدب، در تعاملات اجتماعی مؤدب باشد، حتی در لباس پوشیدن در جامعه، لباسی بپوشد که نشانه ی ادب او است. این انسان که این چنین دارای تأدب است دارای کمال است « الادب کمال الرجل» این گفتار امیر مؤمنان است. به همین جهت باید ما در فضای زندگی زندگی بر اساس آموزه های دینی دارای ادبی الهی باشیم که در این فضای ادب و تربیت باطنی و ظاهری در مسیر کمال انسانی گام برداریم و محبوب خدا شویم.
خطبه دوم
در خطبه دوم پیرامون چند موضوع به اختصار سخن می گوییم. مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای در آستانه ی نهم دی، روز بصیرت و میثاق امت با ولایت در ابتدای درس خارج فقه خود مطالبی مهم ایراد فرمودند که به برخی از آن امور اشاره ی تحلیلی می کنم. فرمودند بصیرت این است که انسان جایگاه خودش، کشورش، ملتش منطق انقلاب و سراط مستقیمی که امام عظم الشأن ترسیم کرده است بداند. بدین معنا که بصیرت یعنی فهم عمیق، روشن ضمیری و مطلع بودن انسان در تمامی ابعاد. این بصیرت فرمودند این است که انسان جایگاه خودش بداند در این انقلاب. بداند که این انقلاب چه حادثه ی عظیمی است در اسلام، در تاریخ شیعه، در تاریخ ایران. بداند که جایگاه او الآن در تحولات جهانی چقدر است. هر انسان می تواند نقشی مهم در تحولات داشته باشد. وظیفه ی خودش را در این انقلاب و این تاریخ بداند. بداند کشورش در چه موقعیت تاریخی قرار دارد، چه تهاجماتی علیه او است، چگونه باید دفاع کرد از این انقلاب و آرمان ها و ارزش هایش، ملتش را بشناسد که دارای چه شاخصه هایی است، چه ارزش هایی است، در شرایط کنونی و تاریخ و آینده، منطق انقلاب را بشناسد، بداند انقلاب دارای چه آرمان ها و ارزش هایی اشت، دارای چه خصوصیت هایی است و راه امام را بشناسد، این می شود بصیرت. هر فرد از این ملت و این امت ایران مسئولیتی بسیار سنگین در تاریخ دارد به طوری که هیچ گاه مسلمانان و شیعیان همچین مسئولین خطیری نداشتند، چون همچین موقعیتی بدست نیاورده بودند. شما در طول تاریخ که نگاه کنید می بینید مسلمانان، شیعیان، مملکت ما مورد تهاجم وحشتناک بیگانگان بوده است. مردم، نخبگان، علما نمی توانستند به شکلی الهی دین اسلام، مبانی مکتب اهل بیت را عرضه بکنند. سیاهی و تاریکی فکری، اندیشی و اعتقادی تمام جهان را گرفته و از آن طرف ظلم و ستم شما می بینید در جغرافیای وسیع جهانی اعمال می شود. این انقلاب آماده است تحولی عظیم بر اساس مکتب اسلام و اسلام ناب محمدی (ص) ایجاد کند و این انقلاب شما مردم هستید که نقش آفرین هستید و در صدر این مجموعه رهبر عظیم الشأن انقلاب. باید جایگاه خودمان را بشناسیم، بدانیم که ما این انقلاب عظیم می تواند آن تاریکی که بر جهان حاکم شده تبدیل به روشنایی اسلام کند، جهانی که بدور از معنویت و اخلاق است، سراسر ظلم و ستم است، سراسر جنایت است. حتی به اسم حقوق بشر، بشر را زبح می کنند، به اسم آزادی انسان، انسان ها را در بند می کنند، به اسم سازمان ملل، ملل را نابود می کنند، به اسم استعمار یعنی آباد کردن، جوامع را نابود می کنند، انحراف، تحریف، ابتذال، تخریب، ظلم، ستم، استکبار تمام جهان را گرفته و این انقلاب آمده است بر اساس آموزه های اسلام هم ایران را نجات دهد و هم سرزمین های اسلامی و هم جهان. ما باید بدانیم چه مسئولیت مهمی داریم، این می شود بصیرت. قدم دوم مجاهدت است. بصیرت که آمد باید انسان مجاهدت کند در راه تحقق این آرمانت ها و ارزش ها، این وظیفه است. چرا در صحنه ی کربلا ۷۲ نفر استقامت کردند، برخی بصیرت نداشتند که نیامدند و برخی که آمدند و بصیرت داشتند، مجاهدت نداشتند و صحنه ی کربلا را ترک کردند. روز ۹ دی، روز بصیرت است. روز میثاق امت با ولایت است لذا در فتنه ی ۸۸ شما دیدید که طرح براندازی نرمی که دشمنان طراحی کرده بودند، فریب خورده های داخلی به کمک برخی از سفارتخانه ها داشتند اجرا می کردند آن بصیرت مردم و مجاهدت مردم موجب شد آن طرح براندازی شکست بخورد. هر گاه بصیرت بود و مجاهدت اسلام پیروزاست. هر گاه این دو یا یکی نبود اسلام شکست می خورد. در اینجا صمیمانه تشکر می کنم از تمام مردم ایران که در روز ۹ دی به صحنه آمدند به ویژه استان ولایتمدار و دارالحماسه ی بوشهر در تمامی استان به ویژه شهر بوشهر که دیروز حماسه ای از حضور، بیداری و بصیرت نشان دادید و بیان کردید هیچ گاه امام خود را تنها نمی گذارید، رهبر خود را تنها نمی گذارید و در تمامی عرصه ها حضوری فعال دارید به ویژه از شورای هماهنگی تبلیغات، سپاه، بسیج، صدا و سیما، ستاد نماز جمعه و همه ی عزیزان به ویژه شما مردم، خواهرانم، برادرانم که واقعاً دیروز مصلای جمعه بوشهر در برابر حضور شما کوچک نشان داد و این نشان از بیداری و بصیرت و مجاهدت و ولایتمداری شما مردم است. روز یکشنبه آغاز سال میلادی است. تبریک عرض می کنیم به مسیحیان واقعی جهان و امید داریم در این سال ما شاهد عدالت و صلح جهانی باشیم، همان چیزی که آموزه های حضرت مسیح است و متأسفانه کشورهایی که ادعا می کنند مسیحی هستند و بدور از آموزه های مسیحیت مبشر و عامل ظلم در جهان هستند. روز سه شنبه میلاد حضرت عبدالعظیم حسنی است، این صحابه ی بسیار عالی مقام امام دهم، یازدهم و حتی امام جواد که به ایران آمدند و منشأ خیرات و برکات شدند و زیارتش عدل زیارت حضرت سیدالشهدا است. یعنی زیارت حضرت عبدالعظیم در احادیث آمده که ثوابش، ثواب زیارت کربلا است. خداوند ان شاءالله نسیب همه ی ما بکند. تشکر و قدردانی می کنم از احداث کارخانه های آب شیرین کنی در استان، چه در سیراف و چه در بوشهر و امید دارم این کمبود آب استان این طور نشود که مسئولین در تابستان به فکر بیفتند. ما از جهت آب استان، تأمین آب استان یکی از ضعیف ترین استان ها هستیم در مخازن سفره های آب های زیرزمینی، در بارش دومین استان کمبارش استان ایران هستیم، در عرصه های مختلف، زیرساخت ها، سخت افزارهای مدیریت آب نیازمندی های بسیار داریم، امید داریم ان شاءالله مسئولین، به ویژه وزارت نیرو و مسئولین محلی با یک مدیریت صحیح با ایجاد سدها، چه بزرگ و چه کوچک، چه بتنی و چه خاکی، توسعه ی آبخیزداری و آبخان داری، ایجاد آبشیرین کن ها در سطح استان و به ویژه آب شیرینی که از نیروگاه هسته ای تولید می شود، بهسازی و بازسازی شبکه ی توزیع که متأسفانه بیش از ۳۰ درصد آب استان را هدر می دهد و اصراف و مصرف ما بتوانیم این بحران تاریخی آب در استان حل کنیم. الآن در روز بین ۳۷۰ هزار مترمکعب تا ۴۰۰ هزار مورد نیاز است و شرایط آب استان الآن به اندازه ی نصف این است و این می طلبد همه تلاش بکنند برای تأمین آب که این مردم عزیز، بزرگوار که یک عمر تلاش کردند برای ایران و اسلام و از بهترین مردم هستند دچار بحران آب نشوند، تابستان بسیار سختی بر مردم ما گذشت، بر مردم استان گذشت. ان شاأالله شاهد این مشکلات نباشیم و مسئولین ان شاءالله با تلاش دانش بنیان و جهادی بتوانند از هم اینک فکر آن فضای کمبود آب که در زمان تابستان خودش بیشتر نشان می دهد باشند و مردم دیگر دارای این مشکل نباشند.