نمازجمعه ۱۰ اسفند ماه ۹۷
خطبه اول
یکی از نتایج و آثار تقوا می تواند احسان و نیکوکاری در جامعه نسبت به همنوعان باشد. از سفارشات اکید قرآن کریم و اهل بیت عصمت و طهارت و جزو سیره ی عملی پیامبر اکر و ائمه هدی مسأله احسان و نیکوکاری است و خداوند عالم در آیاتی از کلام الله مجیدش اشارات مستقیم و غیر مستقیم با واژه های متفاوت راجع به بحث احسان، نیکو کاری و انفاق نموده است.
«إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ » اگر شما احسان می کردید، کار نیکی انجام دادید، احسانی در حق دیگران انجام دادید در واقع در حق خودتان احسان کردید .
«إِنَّ رَحْمَتَ اللَّهِ قَرِیبٌ مِنَ الْمُحْسِنِینَ» رحمت خدا، لطف خدا نزدیک است به کسانی که اهل احسان و نیکوکاری هستند.
در جای دیگر فرمود:« أَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ» مردم نیکوکاری کنید ، نیکی کنید، احسان کنید زیرا که خداوند عالم نیکوکاران را دوست دارد و مورد محبت و لطف قرار می دهد.
در فرهنگ شکوهمند و با عظمت اسلام و در معارف دینی مصادیق زیادی برای احسان، هر گونه خوبی و نیکی در حق دیگران بیان شده است که یکی از مصادیق بسیار روشن و بالای احسان انفاق در راه خدا است. آیات زیادی در رابطه با انفاق در قرآن کریم وجود دارد. اجر انفاق، حتی چگونگی انفاق کردن، وقت مناسب برای انفاق، آداب انفاق و ثواب انفاق را خداوند عالم در مراحل مختلف و جای جای قرآن بیان کرده است. آن قدر انفاق فی سبیل الله و گذشتن از بخشی از مال در راه خدا که خود یک احسان ارزشمند است ثواب و ارزش دارد که در برخی از موارد خداوند عالم ثواب انفاق را تا ۷۰۰ برابر بیان کرده است.
«مَثَلُ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فِی سَبِیلِ اللّهِ کَمَثَلِ حَبَّهٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ فِی کُلِّ سُنْبُلَهٍ مِأئَهُ حَبَّهٍ وَ اللّهُ یُضاعِفُ لِمَنْ یَشاءُ » کسی که در راه خدا البته شرطش فی سبیل الله نه هر انفاقی و شرایطی که عرض می کنم اگر واقعاً انفاق شما فی سبیل الله باشد ولو یک درهم و یک ریال در راه خدا به فقیری، مسکینی ، مستمندی عطا بکنید خداوند عالم ۷۰۰ برابر می کند مانند زارعی که یک دانه گندم می کارد و ۷۰۰ دانه تحویل می گیرد، انفاق در راه خدا این است و بعد فرمود حتی بالاتر از این هم خداوند اجر خواهد داد.
این نشان دهنده این است که انفاق در جامعه توحیدی و اسلامی یک کار پسندیده و ارزشمند است. در جامعه اگر همه مردم اهل انفاق باشند، همه ثروتمندان این سنت حسنه انفاق و احسان را نسبت به فقرا وو ایتام و مساکین عملی کنند شاید می توان گفت دیگر فقیری در جامعه نخواهد داشت.
مبانی اسلام روی اصول و حساب است . اگر خمس را معین کرده، اگر زکات را اعلام کرده، اگر بحث انفاق را بیان کرده همه این ها برای برچیدن فقر و گرفتاری مالی در جامعه است چون فقر یک مشکل است در جامعه اسلامی و توحیدی و مشکل ساز است و عامل خیلی از مشکلات دیگر در جامعه فقر افراد جامعه است لذا اسلام از هر راهی سعی کرده این فقر را بزداید. حتی اگر کفاره ای لازم است بعضی از جاها می گوید کفاره روزه ات ۶۰ فقیر را اطعام بکن. در هر جایی اسلام دنبال بهانه می گردد ، فرصت می گردد که فقر از جامعه برچیده شود.لذا النفاق یکی از راه کارهای برچیده شده فقر در جامعه اسلامی است.
انفاق توشه لحظات سخت مرگ و آخرت است. اگر کسی در این دنیا اهل انفاق و احسان بشود لحظه مرگ که برای بعضی ها ممکن است بسیار سخت و طاقت فرسا باشد ولی در اثر انفاق و احسان این لحظه بر او آسان می شود، شب اول قبرش و فردای قیامتش نجات پیدا خواهد کردو انفاق تجارتی پر سود و ارزشمند است.
لذا فرمود:«إِنَّ الَّذینَ یَتْلُونَ کِتابَ اللَّهِ وَ أَقامُوا الصَّلاهَ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِیَهً» کسانی که قرآن تلاوت می کنند و اهل نماز هستندو انفاق می کنند در راه خدا چه مخفیانه و چه علنی چون بعضی از انفاق ها باید علنی باشد تا دیگران هم ترغیب شوند، بعضی کارهای خیر و احسان ها لازم است که علنی شود و دیگران هم ببینند و ترغیب شوند. این کارهای خیر است ، کارهای خوب در جامعه باید رواج پیدا کند و در اینجا ریا هم اشکالی ندارد در بعضی از موارد چون کسی که می خواهد علنی بدهد انفاق را برای رضا خدا می خواهد بدهد تا بندگان دیگر خدا هم ترغیب شوند به فقرا و مساکین رسیدگی کنند چه مخفی و علنی انفاق می کنند فرمود:« یَرْجُونَ تِجَارَهً لَّن تَبُورَ» این ها به دنبال تجارتی هستند که پایان ندارد، تجارتی هستند بسیار پر سود و ارزشمند است، این احسان است، این نتیجه انفاق در راه خدا است .
تا آنجایی که امیر المؤمنین که خود از منفقین و محسنین درجه یک صدر اسلام است در کنار پیغمبر خود امیر المؤمنین (ع) فرمودند هر گاه فقیر شدید، تهی دست شدید با صدقه دادن با خدا تجارت کنید. خیلی نکته زیبایی است یعنی انفاق فقط مال انسان های پولدار و ثروتمند نیست ، انفاق فقط مال زمانی نیست که جیبت پر است، حتی اگر مشکل مالی هم پیدا کردی بده در راه خدا، چرا؟، چون خداوند خودش فرموده:« مٰا أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَهُوَ یُخْلِفُهُ» هر آنچه در راه خدا انفاق کردی خداوند جای آن را پر می کند و در جای دیگر خداوند به شما ۷۰۰ برابر و بیشتر می دهد به شرط اینکه باور داشته باشیم و این انفاق را در راه خدا بدهیم لذا فرمودند هر گاه فقر و تهی دستی به سراغ شما یکی از راهکارهای رفع فقر خودتان این است که به فقرای جامعه خود رسیدگی کنید و انفاق کنید. صدقه در راه پروردگار عالم دهید.
اما باید دقت کنیم که احسان و انفاق در راه خدا شرایطی دارد که یکی از آن ها این است که اخلاص در آن باشد. برای خدا و برای وجه الهی انسان انفاق کند.
دوم انفاق از مال حلال باشد. از پاکیزه های آن چه که خدا رزق داده.
موقع انفاق و صدقه و زمانی که می خواهید مشکل مستمندی را بر طرف کنید منت نگذارید . با اذیت، با حرف های ناباب به یک سائل در خانه شما آمده و کمکش کردید دیگر حرف نزن که آبرویش را ببری، دیگر حرفی نزن که غرورش را بشکنی و ناراحتش کنی، با ریا و با منت و با اذیت و آزار صدقات خود را باطل نکنید.
نکته بعد حفظ آبروی افراد است. اگر می خواهید انفاق کنید و صدقه دهید حواستان باشد آبروی طرف را نبرید. هر جا نشستید نگویید که من به فلانی کمک کردم، صدقه دادم، خوب این آبروی طرف رفتو حیف است انسان انفاقی در راه خدا بدهد اما بعد با منت و اذیت و آزار و آبرو ریزی فردی که کمکش کرده این از بین می رود و فایده ای ندارد.
نکته بعد اولویت با یتیمان باشد. هم فقرا و هم مساکین و اولویت با مساکین و چقدر روایت داریم در باب رسیدگی به ایتام. امیر المؤمنین در روزهای آخر عمرش به ما توصیه می کند که مردم یتیمان را فراموش نکنید، در جامعه مبادا له شوند از سختی و زندگی روزگار ، شما به آن ها کمک کنید و رسیدگی کنید.
نکته مهم در باب انفاق و صدقه دادن و احسان در راه پروردگار عالم مسأله این که ما درک کنیم و متوجه باشیم که انفاقی که ما می کنیم در راه خدا چقدر ارزش دارد. عزیزان موقعی که ما احسان می کنیم نا چیزی از مال بی ارزش دنیا را دادیم در راه خدا اما در مقابل رضای خدا را گرفتیم. ممکن است شما پول ناچیزی را به فقیری بدهید، از نظر مالی خیلی زیلد نیست اما چون برای خدا دادید خداوند عالم از شما راضی می شود و پاداش فراوان هم پروردگار عالم به شما عزیزان خواهد داد.
خطبه دوم
فرمایشات ارزشمند مقام معظم رهبری در جمع مداحان اهل بیت عصمت و طهارت که به مناسبت میلاد پر خیر برکت حضرت زهرا (س) محضر معظم له شرف یاب شده بودند نکات بسیار مهم و ارزشمندی را بیان کردند از جمله اهداف انقلاب.
توصیه فرمودند به مداحان، ذاکران اهل بیت عصمت و طهارت که از این تریبون مداحی که فرصت بسیار ارزشمندی می تواند باشد فرمودند اهداف انقلاب را باید روشن، با فکر باز، با اندیشه عمیق در شعر بگنجانید، آن را با صدا و لحن خوش و با شیوه های هنری در جلسات القا کنید.
نکته بعد فرمودند وظیفه مداحان و ذاکران سوق دادن مردم به سمت اهداف انقلاب است. یعنی شکل گیری جامعه ای مؤمن ، سالم و امن همراه با رفاه مادی و شوکت بین المللی و بهجت معنوی ، حتی مداحان هم می توانند در این راستا اثر گذار باشند در این مورد.
نکته بعد اشاره فرمودند مقام معظم رهبری به بحث ازدواج و برخی از معضلاتی که در جامعه در حال ترویج است در اثر القاهای غربی ها ، ازدواج های دیر هنگام و سخت، فرزند آوری کم و ترویج پدیده های زشتی چون ازدواج های سفید را که سیاه ترین ازدواج است و تلاش برای از بین بردن حیا و عفت از موارد و زمینه های در خطر قرار گرفتن نظام خانواده است که متأسفانه در این راستا دشمن تا اندازه ای موفق شده است.
فرمودند جریان سرمایه داری بین الملل و رژیم صهیونیستی تصمیم به نابودی بنیان خانواده در جهان گرفته اند و همه جا دارند کار می کنند به ویژه در ایران اسلامی ما. بنابراین باید برای حفظ و تقویت ارکان خانواده در جامعه همت کرد و ایت دغدغه بسیار مهم مقام معظم رهبری و همه دلسوزان انقلاب و جامعه اسلامی است.
این فضای مجازی که می تواند در راستای تحکیم بنیان خانواده اثر گذار باشد و بلی بعضاً در راه تشتت و بر هم زدن ریشه خانواده ها متأسفانه دارد اثر خود را می گذارد.
بعضی وقت ها خود ما متدینین و مذهبی ها هم بدون توجه و ملاحظه که داریم درون زمین دشمن غیر مستقیم بازی می کنیم بعضاً به نحوی کمک می کنیم به این مباحث با انتشار بعضی از این مسائل در فضای مجازی. ما باید خیلی دقت کنیم ، نوک پیکان دشمن الآن مسأله فرهنگی و به ویژه بحث خانواده است.
در نکته بعدی مقام معظم رهبری فرمودند امروز صف بندی جبهه حق و باطل همان صف بندی های دوران پیامبران بزرگ الهی و دوران ائمه اطهار است و البته همان گونه که در آن زمان جبهه باطل به رغم کثرت نفرات و تجهیزات و تبلیغات نابود شد امروز هم به همان سرنوشت به فضل پروردگار گرفتار خواهند شد و جبهه مقابل انقلاب اسلامی دارد در این راستا تلاش می کند و لذا فرمودند نباید از دشمن ترسید و دچار اشتباه محاسبه شد در این راستا.
نکته بعد سفر بسیار حساس و تأثیر گذار آقای بشار اسد به ایران اسلامی است و دیدار ایشان با مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای ( حفظه الله) که در این سفر آقای بشار اسد دیداری هم با آقای رئیس جمهور داشتند که مباحث بسیار ارزشمند و راهبردی در این سفر مطرح شد و آثاری که این سفر داشته و دارد.
می دانید که این سفر آقای بشار اسد در این سال هایی که سوریه دچار بحران و مسائل داخلی شده است این دومین سفر بشار اسد از سال ۲۰۱۱ است و در ۸ سال گذشته فقط یک سفر را به روسیه داشتند و در هفته گذشته دومین سفرشان در ایران بود و با مقام معظم رهبری دیدار کردند و مقام معظم رهبری هم مدال پر عزت و پر افتخار قهرمان جهان عرب را به آقای بشار اسد اهدا کردند که این مدال یعنی قهرمان جهان عرب تا قبل از این به جمال عبد الناصر القا می شد چون در مقابل رژیم صهیونیستی ایستاده بود و مقاومت کرد اما الآن نمونه بارز مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی و استکبار جهانی در آن منطقه جناب آقای بشار اسد بود که این اثرات بسیار مهمی است همین لقب دادن قهرمان جهان عرب.
مهمترین پیام های سفر آقای بشار اسد یکی تثبیت سیاسی نظامی دولت سوریه و آغاز سفرهای خارجی است. الحمدلله با همه توطئه هایی که دشمنان در داخل و خارج از سوریه داشتند، سیاسی و نظامی ، داعش را سر پا کردن و انواع گروه ها را در سوریه آوردند و بنای آن ها این بود که سوریه را از بین ببرند و بشار اسد را از قدرت بردارند به خیال خودشان و ضربه ای به مقاومت منطقه در برابر رژیم صهیونیستی بزنند که الحمدلله این توفیق پیدا نکردند و این نشان دهنده این است که بحمدلله سوریه ثبات نسبی خوبی پیدا کرده و به آن شکل که قبلاً بود جدا از اینکه هنوز آثار داعش و … کم و بیش در سوریه وجود دارد ولی بیش از آن عزت و سرافرازی نظام سوریه است و پیروزی و سربلندی جبهه مقاومت.
از دیگر اهداف آقای بشار اسد همان گونه که خودشان ابراز داشتند تجلیل و تقدیر از خدمات و کمک های ایران در مبارزه با تروریسم در سوریه بود که بشار اسد از مقام معظم رهبری، رئیس جمهور، مردم ایران تقدیر و تشکر کردند.
اثر دیگری که این سفر داشت پاسخی بود به حامیان عربی و غربی تروریست ها که ایران و سوریه هر دو عمق راهبردی همدیگر هستند و می توانند تأثیر گذار باشند در منطقه و شما در همین جلسات ورشو و شرم الشیخ که غربی ها با بعضی از کشورهای عربی داشتند شکست فاحشی خوردند و در واقع با آمدن بشار اسد به ایران جشن پیروزی بود برای جبهه مقاومت و شکست و روسیاهی برای دشمنان جبهه مقاومت .
از آثار دیگر این سفر مسأله بازسازی سوریه است. ایران اسلامی که در نجات سوریه از دست تروریست ها و دشمنان داخلی و خارجی آن بسیار مؤثر بود و حتی شهدای گرانقدری را تقدیم کرد در این راه ، شهدای مدافع حرم بنابراین این حق است و الزام کار است که این پیروزی تکمیل شود با حضور ایران در بازسازی سوریه ، سرمایه گذاران ایرانی، بخش خصوصی ورود بکنند در سوریه برای بازسازی چون همان طور که می دانید کشورهایی مثل عربستان که تا دیروز می خواستند سوریه چندین قسمت شود و در واقع سوریه را دچار بحران و جنگ داخلی کردند همان ها با کمال وقاحت می خواهند پیش قدم شوند برای بازسازی سوریه و مسابقه گرفتند برای باز کردند سفارت ها و کنسول گری های خود در سوریه. از این فرصت باید ایران اسلامی بهترین استفاده را بکند که الحمدلله این سفر و سفرهایی که مسئولین و مقامات ما بعد از این خواهند داشت و قبل از این هم داشتند ان شاءالله در این راستا بتواند در بازسازی سوریه و ورود بخش خصوصی در این رابطه از همه زیرساخت ها اثر گذار باشد.
سه شنبه ۱۴ اسفند ماه تأسیس کمیته امداد به دستور امام خمینی (ره) است و آغاز هفته احسان و نیکوکاری. من در ثواب و ارزش احسان و انفاق و نیکوکاری به طور مفصل در خطبه اول محضر شما عزیزان نکاتی را عرضه داشتم. ان شاءالله چون در آستانه عید هستیم و مشکلاتی که امسال متأسفانه به هر دلیل فشارهای زیادی روی قشر مستضعف آمده است ان شاءالله عزیزانی که می توانند در حد توانشان در این جشن نیکوکاری و احسان شرکت کنند و به فضل خدا دل این عزیزان محروم و فقرا را در این شب عیدی شاد کنند با کمک های نقدی و غیر نقدی خودشان.
۱۵ اسفند روز درختکاری است و آغاز هفته منابع طبیعی. واقعیت مسأله این است که سلامتی انسان در طبیعت به همین درخت ها و جنگل ها و سبزه ها و این ها است و الآن با توجه به اینکه صنعت و تکنولوژی پیشرفت کرده متأسفانه همین پیشرفت و رشد صنعت یکی از عوارض آن این بوده که جنگل ها و مراتع دارد از بین می رود و خود ما انسان ها در جنگل ها که می رویم بعضاً رعایت نمی کنیم و جنگل ها را دچار آسیب می کنیم و لذا همه تلاش کنیم در این راستا و در این ایامی که هفته درخت کاری و منابع طبیعی است هر ایرانی یک درخت.
انقدر این موضوع مهم است که مقام معظم رهبری هر سال برای اجرای این سنت حسنه ولو به شکل نمادین درخت می کارد تا دیگران هم ترغیب شوند چون واقعاً مهم و تأثیر گذار است وجود درخت. به یاد شهیدتان، به یاد پدر و مادرتان که از دنیا رفته درخت بکارید، بسیار تأثیر گذار است. بعضی وقت ها درختی را انسان می کارد و ده ها سال بعد از خودش مردم از سایه و میوه و ثمره این درخت استفاده می کنند و این خود نوعی صدقه جاریه است.
آخرین مسأله ۱۶ اسفند ماه در گذشت مرحوم میرزا معتقد اهرمی است ، این انسان وارسته و عالم فرزانه، صاحب قرآن رمزدار که بعنوان روز قرآنی بوشهر است و عرض شود که این روز را گرامی می داریم و تجلیل می کنیم از همه کسانی که در راه قرآن تلاش می کنند. برای گسترش فرهنگ قرآن در جامعه تلاش می کنند. پیامبر اکرم نیز فرمودند:« فَإِذَا الْتَبَسَتْ عَلَیْکُمُ الْفِتَنُ کَقِطَعِ اللَّیْلِ الْمُظْلِمِ فَعَلَیْکُمْ بِالْقُرْآنِ» وقتی فتنه ها، گرفتاری ها، سختی ها و مشکلات مثل پاره های شب تار بر زندگی شما می آید و دچار می کند شما را شما بروید به سمت قرآن که بهترین راه درمان همه گرفتاری های جامعه قرآن است.