خاطرات و ارزش های نظام اسلامی در قالب جهاد تبیین به جوانان بازگو شود

«بسم الله الرحمن الرحیم»

خطبه اول

روزهای پایانی ماه شعبان را سپری می کنیم و آماده ورود به ماه مبارک رمضان می شویم، مناسب است که به تناسب ایام مطالبی را تقدیم حضور کنم که ان شاءالله اعلام آمادگی باشد برای همه ما برای ورود به ماه مبارک رمضان.

مرحوم شیخ عباس قمی در مفاتیح این روایت را ترجمه اش را ذکر کرده است و روایت از آقا امام رضا (ع) است که در آخر شعبان و جمعه آخر ماه شعبان خطاب به یار و یاور خودش و جزء اصحاب خودش اباصلت هروی که اکثر ایام ماه مبارک رمضان گذشت و الآن آخرین جمعه ماه مبارک رمضان هستیم « إِنَّ شَعْبَانَ قَدْ مَضَى أَکْثَرُهُ وَ هَذَا آخِرُ جُمُعَهٍ مِنْهُ » ماه شعبان و بیشترش گذشت و این آخرین جمعه آن است و توصیه هایی کرد که این توصیه ها خطاب به ما هم می باشد و قابل استفاده است و وصیت هایی است که ائمه برای تمام زمان ها فرموده اند :« فَتَدَارَکْ فِیمَا بَقِیَ مِنْهُ تَقْصِیرَکَ فِیمَا مَضَی مِنْهُ» اگر تا کنون کوتاهی کرده ای در مقداری که از ماه شعبان گذشته است جبران بکن در مابقی، در این یکی دو روزه جبران کن گویا امکان جبران وجود دارد و انسان هر وقت به سوی خدا برگردد امکان جبران وجود دارد ، زمان نمی شناسد اما چه باید کرد، تأبیر آقا امام رضا (ع) این است که اگر عمر را به لغویات گذراندی، این هفته ها و ماه ها که می گذرد تمام سرمایه زندگی ما می باشد و تمام می شود، توجه بکن چه چیزی به نفع تو می باشد، در برابر نفع ضرر وجود دارد و گاهی انسان زندگی خود را با امور زیان آور مشغول می کند، کارهای حرام، به ظلم بر مردمک و حقوق مردم که خیلی خراب است اما امام می فرمایند که حتی اگر به این ها هم مشغول نباشی عمر خود را ضایع کردی به چیز هایی که مباح است و منفعتی برای تو ایجاد نمی کند، این ها را رها کن و از اوقاتت بهترین استفاده کن و اقبال بکن بر آن چیزی که مفید است برای تو و عاقبت دارد.

بعضی از این امور را امام می شمارد، در این ساعت های آخر بیشتر دعا بکن و استغفار را بیشتر انجام بدهد و قرآن را بیشتر تلاوت بکن ، این ها اموری است که در ماه مبارک رمضان ان شاء الله مأنوس خواهیم بود اما باید از قبل از ماه مبارک رمضان آمادگی پیدا بکنیم با دعا و استغفار و تلاوت قرآن مأنوس باشیم و این مهم است که دیگر کفایت از گناه کردن و اینجا توقفی بکن، گناهانی که مبتلا هستی ، آن چیزی که معصیت خدا است و داریم وارد ماه مبارک رمضان و نور و مهمانی می شویم، گناهانی که تا الآن انجام می دادیم رها کنیم و مقداری با طهارت و پاکی، خداوند ارحم الراحمین است، تواب است یعنی زیاد توبه می پذیرد و اگر تواب را به معنای کثرت بگیریم یعنی ما خیلی توبه می شکنیم و خدا هم خیلی توبه می پذیرد وگر نه انسان های عادی با دو بار توبه شکست نیروهای تحت امرشان دیگر به آدم راه نمی دهند ، چند بار تذکر دادم اما خداوند این گونه نیست، توبه بکنی اگر شکسه باشید که کار خلافی هم انجام گرفته باشد و دوباره برگردید خداوند می پذیرد و لذا عجیب این است که امام رضا (ع) دو موضوع مهم را می فرماید که اگر حقی از مردم به گردن داری، امانتی به گردنت است، حقوق مردم را برگردان، بدهکاریت را ادا کن، اگر به کسی ظلمی کردی حلالیت بطلب، اگر در خانواده ظلمی کردی و به فرزند، همسر و اقوامت که حق الناس است  قبل از ماه رمضان حلالیت بطلب که این ها حقوق الناس هستند و باید ادا بکنیم.

نکته دومی که در مورد امور مردم آقا مام رضا (ع) توصیه می کنند می فرمایند که دلت را باید پاک کنی، این دل می خواهد وارد محیط نور شود و اگر این دل محل کینه، دشمنی، حسد دوستان باشد باید این ها را خالی کنیم، این ها با هم جمع نمی شود، نور و ظلمت با هم تضاد دارند و همدیگر را دفع می کنند ، دل ها را روشن بکنیم، پر محبت بکنیم و اگر با هم نقار و کدورتی داریم تماسی بکنیم ارتباطی برقرار کنیم و این کدورت ها را بر طرف کنیم و با دلی آماده وارد ماه مبارک رمضان شویم.

آقا امام رضا (ع) فرمود در این ساعات آخر بگو خدایا اگر تا الآن از گناهان من نگذشته ای و تا الآن در ماه شعبان از گناهان من نگذشته ای در این مقدار باقی مانده مغفرتت شامل حال ما بگردان.

نکته دومی را که در این خطبه عرض بکنم در آستانه ماه مبارک رمضان هستیم و ماه، ماه روزه داری می باشد. خوب، سوره بقره خداوند خطاب کرد:« یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِن قَبلِکُم لَعَلَّکُم تَتَّقونَ» فرمود که روزه داری را ما بر شما واجب کردیم چرا که بر ادیان دیگر هم واجب کرده بودیم . از ظاهر آن بر می آید که روزه داری عبادتی بوده است که به عنوان یک وظیفه ، یک واجب در همه ادیان الهی خداوند قرار داده بوده، چرا که نماز هم همین گونه بوده است و جزء واجبات و ارکان است . دین را طبق روایاتی که داریم یکی از آن ها نماز است و یکی روزه و یکی زکات است و این ها ارکان ادیان الهی هستند و روزه در همه ادیان الهی واجب قرار داده بودیم و در پایان آیه می فرماید روزه داری را اگر ما قرار دادیم برای این بود که شما تربیت شوید، تربیت معنوی شوید و با تقوا شوید. این نکته مهمی است.

در اصول تربیتی اسلام اگر قرار باشد مبانی تربیتی دین را یاد بگیریم آموزه دهیم و جامعه را به سوی معنویت بکشانیم، این موارد جزء مواردی است که در آیات و روایات استفاده می کنیم. خداوند برای اینکه انسان ها را تربیت بکند روزه داری را «جعل» چرا که اعتکاف هم همین است و شاید دیگر ادیان انحرافی از روزه و اعتکاف سوء استفاده کرده باشند، بعضی گوشه نشینی را انتخاب کرده اند ، در غارها زندگی کردند و گفتند ما جدا می شویم از مردم و بر خود سخت بگیریم تا به کمال برسیم اما آن مسیر انحرافی بود و دین اسلام این را قبول نداشت و اجازه دوری از جامعه را به ما نداد و گفت رهبانیت اسلام جهاد در راه خدا می باشد و ما در جامعه باید زندگی کنیم اما جدا از مردم هم باید باشیم در مردم و جدا از مردم. ما باید با مردم زندگی کنیم و در جامعه باشیم اما آن چیزی که روش تربیت اسلام است چیز عجیبی است، بحث روزه داری.

روزه داری از ظاهرش مشخص است  امساک است و انسان از بعضی از لذت های زندگی دوری می کند، نمی خورد و نمی آشامد و برخی از امور دیگر که واجب است در ایامی که روزه است انجام ندهد ، این روزه داری اثر تربیتی دارد، انسان را تربیت می کند، جامعه را می تواند تربیت کند زیرا دو نکته مهم و دو خاصیت مهم در روزه وجود دارد که این اثر تربیتی را ایجاد می کند.

خاصیت اول این است که روزه داری انسان را نسبت به تعلقاتش ضعیف می کند ، آن چیزی که ما را به گناه می اندازد و موجب خلاف در زندگی است تعلقات است ، ما به مادیات تعلق و علاقه داریم، وابسته هستیم و به خاطر این تعلقات حاضریم گناه کنیم، افراط و تفریط انجام دهیم  و خداوند این را نمی پذیرد و خداوند به ما اجازه داده است از مواهب زندگی استفاده کنیم نباید به گناه بیافتیم، ما تمام شیرینی های زندگی را بر ما مباح کرده است اما تعلق به معنای اینکه شیرینی دنیا و دنیا ما را به خطا و گناه مبتلا کند اجازه نداده و برای اینکه این گناه اتفاق نیافتد راهکاری برای اینکه یک مقدار ما تمرین بکنیم ، ریاضت را تمرین بکنیم، جدا شدن از لذت های دنیایی را واجب شده است، شرعاً واجب کرده اند که مقداری انسان باید ریاضت بکشد و از خوشی های دنیا خود را دور بکند و این روشی تربیتی است و آموزه است. در خانواده هم برای اینکه بخواهیم تربیت کنیم و مربی باشیم همیشه به این نیست که اگر ناز کرد، نازش را بکشیم، شیرینی خواست به او شیرینی بدهیم، شیرینی های زندگی و وجوه زندگی برای خانواده فراهم کنیم تربیت کننده نیست و گاهی ریاضت دادن تربیت کننده است، گاهی دوری از تعلقات تربیت کننده است و خداوند هم بندگانش را علی رغم اینکه تمام این مواهب را برای بندگان مسلمان و مؤمن آفریده اما واجب کرده ۳۰ روز باید روزه بگیرید و روزه های مستحبی که الی ماشاءالله ، انسان روزه بگیرد و این روزه گرفتن موجب می شود که انسان تعلقاتش نسبت به موارد خوشی های زندگی ضعیف شود و آماده اینکه چشم پوشی کند از حرام درونش ایجاد شود.

نکته دومی که اثر تربیتی روزه است اینکه انسانی که تمرین می کند ترک کردن چیزهای مباح را ، به او گفتند نخور، حرام که نبود، غذا خوردن که مباح بوده اما خدا می فرماید نباشد بخوری. انسان وقتی تمرین می کند این نخوردن را آمادگی تبعیت از خدا را پیدا می کند، در محرمات، در ترک واجبات خداوند دستور داده که واجبات دیگر را ، کارهای حرام دیگر را انجام ندهیم و انسان آمادگی دستور بردن را ندارد لذا خداوند ما را ورزش می دهد و تمرین می دهد که یک انسان مؤمن در این ورزشگاه و در این ریاضت آمادگی تبعیت از خدا را پیدا می کند.

خطبه دوم

امروز روز ۱۲ فروردین ماه ، روز جمهوری اسلامی می باشد. امام (ؤه) فرمود که جمله مهمی که موجب شده که این روز هر سال تعطیل باشد فرمودند که صیحگاه ۱۲ فروردین که روز نخستین حکومت الله است از بزرگترین اعیاد ملی و مذهبی ما می باشد و ملت ما باید این روز بزرگ را عید بگیرند و این روز را زنده نگه دارد، خوب اهتمامی که امام (ره) نسبت به امروز داشت موجب شد که در تقویم ملی ما امروز را به عنوان روز تعطیل همیشگی اعلام بکنند، حقیقتش اهمیت این روز است و امروز که توفیق بود ما در نوجوانی این روز را درک کنیم، روزی بود که همه مردم در برابر یک امتحان و آزمایش قرار گرفتند، خوب، طاغوت را از جامعه بیرون کرده بودند، شاه فرار کرده بود و این نظام در اختیار مردم قرار گرفته بود و ممکن بود امام (ره) بدون نظر مردم و با توجه به همان فرمایشی که در بهشت زهرا گفته بود که مردم من را قبول دارند و بخاطر همین من این نظام شاهنشاهی را بر می دارم و نظام اسلامی به جای آن خواهم گذاشت با همان دستور کار را تمام کنند اما فرمودند نظام باید مبتنی نظر مردم باشد ، ما از مردم می خواهیم در یک رفراندوم حضور پیدا کنند و نظر خود را بیان کنند، احترام به نظر مردم بود و مطمئن بود مردم همین نظر را دارند، ایمان داشت به مردم خودش، اعتقاد داشت به مردم خودش و ما هم امروز هم معتقد هستیم امروز هم اگر بخواهیم این رفراندوم را برگزار بکنیم مردم به همین نظام اسلامی رأی می دهند و ما هیچ نظام بدیلی به جای آن نداریم، چه نظامی بخواهد به جای نظام اسلامی قرار بگیرد و بتواند سعادت مردم را تضمین کند؟، کدامن نظام تعریف شده ای در نظام های امروز جهان شما سراغ دارید که آن نظام کسی که در آن جا زندگی می کند سعادت او تضمین شده است لذا امروز هم همان رأی را مردم دارند و مردم همان رأی را خواهند داد.

در این روز چند نکته پیدا شد. مهم این بود که اولاً اعلام شد که نظام استکباری و طاغوتی مترود نظر مردم است و مردم آن نظام را قبول نداشتندو به خاطر همین هم راهپیمایی کردند و شهید دادند و از پا ننشستند تا وقتی که تمام مسئولین آن روز از شاه تا بقیه را فراری دادند، این اعتقاد اکثریت مردم بود و از طرف دیگر این رأی نشان داد که مردم از تمام نظام های حکومتی نظامی که مبتنی بر دین و احکام خدا می باشد قبول دارند و نظامی را نمی پذیرفتند.

خوب این مواردی را که عرض می کنم مضاف بر اینکه خصوصیت سوم این بود که همه مردم با وحدت، با انسجامی کم نظیر آمدند پای صندوق های رأی و ۹۸ درصد مردم به این نظام رأی دادند و آن روز کسانی که واجد شرایط رأی بودند ۲۰ میلیون حدوداً بودند و اکثریت مردم رأی دادند و این انسجام و وحدت بی نظیر بود و شاید هم تکرار نشدنی، مردم تحد بودند و همه آن ها رأی به نظام جمهوری اسلامی داد و ممکن بود همان طور که چند درصدی رأی ندادند و آری ندادند، اعتقاد به جمهوری اسلامی نداشتند و بعضی می گفتند جمهوری می خواهیم اما اسلامیتش مورد توجه ما نیست و برخی گفتند ما جمهوری دموکراتیک می خواهیم و باید کلمی آزادی و دموکراسی در آن تکرار شودکه امام (ره) تأکید کردند که این کلمات را کنار بگذارید و جمهوری اسلامی نه یک کلمه کم و نه زیاد و مردم به این رأی دادند و اعتقاد به نظر امام داشتند و رأی آن ها به نظر امام بود و شاید هم هیچ تحلیلی نسبت به آینده حکومت اسلامی نداشتند، ولایت فقیه هنوز ارکانش روشن نبود برای مردم اما مردم امام را می شناختند، اطرافیان امام و انقلابیون را می شناختند و می دانستند دیدگاهشان ضد ظلم و ستم است ، می دانستند انگیزه های دینی و اعتقادی است و به خاطر دنی و خودشان  انقلاب نکرده اند و به خاطر مردم و خدا بوده و لذا مردم رأی را به امام دادند و تجسم یک حکومت که امام حاکمش است ، امام ریاست آن نظام را به عهده دارد این باعث تشویق همه مردم شد که بیایند رأی به نظامی که حاکمیتش فقیه جامع الشرایطی مثل امام است.

اینجا این نکته را که من بخواهم در تکمیل عرضم خدمت شما عرض بکنم. ما آن روز انقلاب کردیم ، نظام طاغوتی را بیرون کردیم، ۸ سال برای این انقلاب دفاع کردیم، جنگیدیم به خاطر اینکه انقلاب محفوظ بماند و چقدر شهید، جانباز و آزاده دادیم، در برابر ترور ها و ناامنی ها و تحریم ها به خاطر نظام اسلامی مقاومت کردیم، مردم واقعاً مایه گذاشتند و در برابر طاغوت و استکبار جهانی ما دست از مبارزه بر نداشتیم، نه تنها خودمان بلکه جبهه درست کردیم، جبهه مقاومت در برابر استکبار و همه این ها هم مرهون تبعیت از ولایت و رهبری امت و ولایت فقیه می دانستیم و این ها ارکان چیزی بود که به عنوان یک اعتقاد درون مردم بود، از اول تا کنون و رأی ان ها هم برای همین بود. آن روز را که آری را گفتند به این ها آری گفتند و اگر امروز متأسفانه این نکته را می خواهم عرض بکنم ، نکته مهم این است مقام معظم رهبری فرمودند که زمان می گذرد، جوانان می آیند و آن زمان را ندیده اند و گروهی هم ممکن است که از مسیر منحرف شوند و تمام این خاطرات را فراموش کنند، تمام این خاطرات را می بینیم که متأسفانه در نوشته ها که گروهی ممکن است دوره شاهنشاهی را تطهیر کنند و بگویند آن روز بهتر بود ، نظام شاهنشاهی بهتر بود و متأسفانه این چنین مطالبی وجود دارد و گروهی نا آشنا و جاهل نمی دانند که شاه، رضا خان که بود و با مملکت چه کردند و مردم چرا این قدر استقامت کردند و شهید دادند تا شاه را از مملکت بیرون کنند. متأسفانه گاهی می بینیم که ذهن های پاک را متزلزل می کند. امروز حتی در ۸ سال دفاع مقدس ما باز تشکیک می کنند و تمام این مواردی را که ما به عنوان عناصر افتخار این مملکت داریم می شماریم روزی و روزگاری کسانی که دست به قلم هستند و گاهی ممکن است مزدور باشند ذهن افراد را تحریف کنند و اینجا است که مقام معظم رهبری بر ما واجب گردانیده اند به عنوان یک واجب فوری که جهاد تبیین را باید داشته باشیم. مردم خاطرات گذشته را از بین نبرید، افتخارات را فراموش نکنید، معتقداتمان و آن چیزی که با شهدا و امام شهدا پیمان بستیم و بر آن پیمان ماندیم، همه شما، اکثریت و کسانی که سنشان اقتضا می کند برای همین به جبهه رفتند و جانشان کف دست گذاشتند برای این پیمان، این اعتقادات باید محفوظ بماند و تبیین بکنیم برای مردم که چه ارزش هایی را نگهبانی می کردیم.

لذا اینجا است که وظیفه ما در هر سال که این عید را می گیریم ، چه در ۲۲ بهمن و چه امروز که روز جمهوری اسلامی است باید تبیین کنیم مسائل را، باید تاریخ پر افتخار این مملکت را که امروز این افتخارات دارد خودش را نشان می دهد به مردم ارائه کنیم و جوانان را توجیح کنیم.

مناسبت دیگر که اشاره کنم. در آستانه ماه مبارک رمضان قرار گرفته ایم. بعد از گذر یکی، دو سال گرفتاری و ابتلا به این مرض مصری که در جامعه وجود داشت و هنوز بقایایی وجود دارد ما معمولاً تأکید نمی کردیم ولی امسال مایل هیتم تأکیدکنم مساجد ما باید فعال باشند، مجامع دینی و معنوی ما، هیأت های ما باید امسال فعالیت خود را نشان دهند، مساجد فعال شوند، دعاها، قرائت قرآن ها، مقابله ها باید فعال شوند و این ها مظاهر معنوی هستند و باید فضای معنوی را در جامعه بیشتر کنیم، هر مقدار از این مظاهر دور باشیم جامعه ما به فساد بیشتر کشیده می شود. انتظار می رود که حضور در مجالس دعا و قرآن بیشتر شود خصوصاً سخنرانی های دینی حضور جدی داشته باشیم، آموزش قرآن متأسفانه در جامعه ما ضعیف شده، جوانان ما قرآن را بلد نیستند، در این ایام آموزش قرآن را جدی بگیریم و خصوصاً مستحبات که وارد است، اطعام به فقرا، افطار دادن به روزه دارها مورد تأکید است، ان شاءالله همه ما وظیفه داریم این ماه مبارک را، برکتش را به همه نشان دهیم و نوجوانان ما هنگامی که از این ماه بیرون می روند خاطره خوب و معنوی در ذهنشان باقی بماند.