تولید کتاب و کتاب خوانی جامعه را به سمت سلامت فرهنگی و علمی می برد.

«بسم الله الرحمن الرحیم»

خطبه اول

در خطبه اول پیرامون فرهنگ اسلامی در عرصه زیست اجتماعی و به تعبیر دیگر سبک زندگی اسلامی سخن می گفتیم و دین خطبه به مناسبت میلاد گهربار عالم آل محمد (ص) حضرت ثامن الحجج از بیان عرشی آن امام آموزه های زندگی به سبک اسلامی اندکی سخن می گوییم.

آن حضرت در حدیثی ده شاخص برای یک انسان مسلمان عاقل که دارای عقلی کامل می باشد بیان می کنند.

این نکته مهم است که انسان مسلمان باید قدرت عقلانیت بالایی داشته باشد و اگر مسلمان باشد اما قدرت تعقل بالایی نداشته باشد هم به خود ضربه می زند و هم به دیگران و هم به اسلام و هم به مسلمانی خود و به همین جهت وجود مبارک حضرت ثامن الحجج در حدیثی می فرمایند:« لا یَتِمُّ عَقْلُ امْرِء مُسْلِم حَتّى تَکُونَ فیهِ عَشْرُ خِصال» عقل انسان ملمان کامل نمی شود مگر با ده ویژگی، یعنی اگر این ده ویژگی انسان مسلمان نداشته باشد ناقص العقل است اما اگر این ده ویژگی را داشته باشد انسان کاملی است.

اولین آن «أَلْخَیْرُ مِنْهُ مَأمُولٌ»اولین ویژگی انسانت مسلمان کامل العقل این است که مردم از او خیر توقع داشته باشد یعنی این قدر انسان کاملی است که مردم در محیط زندگی ، محیط خانوادگی، خویشان ، محیط کاری، اجتماعی این قدر دست به خیر است که هر کس او را می بیند توقع دارد که کار خیر انجام دهد و منبع و منشأ کار خیر است و به همین خاطر چون روحیه و رویه او کار خیر است در محیط اجتماعی هر کسی به او نگاه می کند می گوید الآن کار خیر از او سر می زند.

دومین ویژگی «وَ الشَّرُّ مِنْهُ مَأْمُونٌ» شر از وجودش بیرون نمی آید و به همین خاطر مردم از شر او در امان هستند چون اهل شر و کار بد نیست، اهل غیبت نیست، اهل گناهان زبانی نیست، اهل حق خوری نیست و به هیچ صورت شر از او سر نمی زند و لذا مردم در امان هستند از دست او. منشأ کار خیر از یک طرف و از طرف دیگر به هیچ صورت کار شر از او دست نمی زند.

سوم «یَسْتَکْثِرُ قَلیلَ الْخَیْرِ مِنْ غَیْرِهِ» اگر کسی کار خوبی برای او انجام دهد آن را بزرگ می پندارد ، قدردان و سپاسگزار است و آن را بزرگ می شمارد ولو کار کوچکی است، کار کوچکی که دیگری برای او انجام داده ولو کوچک است ولو او بزرگ می پندارد ، قدر دان است.

«وَ یَسْتَقِلُّ کَثیرَ الْخَیْرِ مِنْ نَفْسِهِ» اما کار بزرگ خودش، کار خیر فراوان خود را کوچک می پندارد و می گوید کاری نکردیم کار خیر کوچک دیگران را بزرگ می پندارد اما کار بزرگ خود را کوچک می پندارد.

پنجم «لا یَسْأَمُ مِنْ طَلَبِ الْحَوائِجِ إِلَیْهِ» انسانی است که اگر دیگران به او مراجعه کردند برای کمک ناراحت نمی شود و نمی گوید چرا به من مراجعه کردید ، ندارم، این طور نیست که خسته شود و با مردم بد برخورد بشود، فقرا آمدند، نیازمندی آمده، گرفتاری آمده ، کسی آمده مشورت کند با او ، در هر صورت کسی به او مراجعه می کند و حاجتی دارد خسته نمی شود و به هم نمی ریزد.

ششم «وَ لا یَمَلُّ مِنْ طَلَبِ الْعِلْمِ طُولَ دَهْرِهِ» در تمام طول زندگی خود هیچ گاه از تحصیل علم خسته نمی شود، تحصیل علم برخی به شکل مدرکی است مثل دبستان و دبیرستان و دانشگاه و حوزه، یک سری تحصیل علم هم مطالعات است، کتاب خوانی است و پای صحبت علما نشستن است، هیچ گاه خسته نمی شود چون علم نور است.

هفتم«أَلْفَقْرُ فِى اللّهِ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ الْغِنى» در رابطه با معیشت و اقتصاد زندگیش خدایی زندگی می کند ولو فقیر باشد و این فقری که با مراعات اقتصاد اسلامی است بهتر می داند از اینکه ثروتمند شود با گناه، فقر در راه خدا برای او محبوب تر است و بهتر است تا اینکه ثروت پیدا کند با گناه و در راه شیطان . مثلاً ربا بگیرد، گران فروشی کند، بد فروشی کند، احتکار کند، حق کسی را بخورد ، می گوید نا شاید با این ها مقداری ثروت به دست بیاوری ، این ارزش ندارد و فقر باشم با مراعات دین خدا بهتر است برای من از این که ثروتمند شوم با گناه.

هشتم «وَ الذُّلُّ فىِ اللّهِ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ الْعِزِّ فى عَدُوِّهِ» پایین دستی، پست کم داشتن ، در محیط اجتماعی دارای یک عناوین پر طمطراق نبودن و مراعات خدا کردن. می گوید بهتر است برای من از اینکه صاحب عنوانی شوم که آن عنوان را با گناه به دست آورده باشم، با همراهی با دشمن خدا به دست آوردم،  این محبوب تر است برای او از اینکه عزتی پیدا کند با گناه، با تخریب دیگری برای خود عزتی درست کند، گناه کند برای اینکه پستی، عنوانی ، مقامی داشته باشد و می گوید نه این ارزش ندارد ولو اینکه من پایین دست باشم و عنوانی نداشته باشم ولی مراعات دین خدا کنم این  برای من بهتر است از اینکه صاحب عنوانی باشم که آن را با گناه به دست آورده باشم.

نهم «وَ الْخُمُولُ أَشْهى إِلَیْهِ مِنَ الشُّهْرَهِ» به دنبال شهرت نیست بلکه گمنامی را بیشتر از شهرت می پسندد چون در گمنامی اخلاص بیشتر مراعات می شود تا داشتن شهرت.

و دهم، آن نکته آخر، می فرماید:« لا یَرى أَحَدًا إِلاّ قالَ: هُوَ خَیْرٌ مِنّى وَ أَتْقى» هر کس را ببیند می گوید این از من بهتر است و تقوای او بیشتر است یعنی تواضع دارد، خود بزرگ بین نیست، خود برتر بین نیست ، می گوید این فرد، هر کس باشد، بهتر است، تقوای او بیشتر است، از من بهتر است . چون انسان سه حالت دارد یا آن فرد بهتر از واقعاً خود انسان است یا پایین تر است و یا مساوی است و در هر حال آن کسی که بالاتر است که بالاتر است و آن کسی که مساوی است و پایین تر است احتمال دارد خیر او پنهان باشد و من ندانم و بگویم مثلاً مساوی و پایین. لذا در مقابل همه کس کوچک نفس است .

این کلام امام رضا (ع) و اگر می خواهیم رضوی زندگی کنیم، اسلامی زندگی کنیم، این راه است  و عقل انسان مسلمان کاملش به این ده تا است و اگر یکی نباشد انسان ناقص العقل است، منشأ خیر است، شر از او دور است، مردم از او در امان هستند ، کار خیر کوچک دیگران را بزرگ بپندارد و کار خیر بسیار خود را اندک بپندارد، از مراجعه مردم برای رفع مشکلشان خسته نشود یا خودش حل کند یا زبان خیر بگذارد، در راه تحصیل زندگی خود در تمام طول زندگی خسته و ملول نشود، دلشکسته نشود، پست ها و عناوین کم در راه خدا بهتر بداند که پست ها و عناوین آن چنانی پیدا کند با گناه، فقر در راه خدا بهتر بداند از غنایی که از حرام به دست می آورد، اهل شهرت طلبی نباشد و دهم هر کس را که دید بگوید این بهتر از من می باشد، توضع و فروتنی داشته باشد.

آن وقت این انسان ، انسان مسلمان کامل می باشد.

خطبه دوم

در خطبه دوم پیرامون چند موضوع به اختصار سخن می گوییم.

میلاد آسمانی عالم آل محمد (ص) به همگان تبریک عرض می کنم، امامی که حضرت خاتم الانبیاء محمد مصطفی (ص) فرمودند که زیارتش در حدیث است و نقل شده که ثمره آن بهشت است و باز فرمودند که هیچ زائری او را زیارت نمی کند مگر که گناهانش بخشیده می شود و هیچ گرفتار و غمگینی او را زیارت نمی کند مگر اینکه اندوه و غمش زدوده می شود. تقاضا دارم از همه مسئولین فرهنگی ، متصدیان، کسانی که کار فرهنگی می کند، مساجد، هیئات، مؤسسات فرهنگی ، سخنرانان فرهنگ رضوی را عمیق بیان کنند و جامعه ما نیز فرهنگ آن امام را که همان اسلام ناب است ان شاءالله در جامعه نهادینه کنند.

مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای در بازدید از نمایشگاه کتاب مطالبی فرمودند که به اهم آن اشاره می کنم.

فرمودند که تولید کتاب و ترویج کتابخوانی وظیفه مهم مسئولان است . اساساً کتاب چکیده دانش و عمر نویسنده است، یعنی یک کتابی که صد صفحه است این نویسنده محترم سال ها تحصیل کرده، شبانه روز زحمت کشیده و یک کتاب صد صفحه ای را عرضه کرده به جامعه لذا کتاب محصول عمر نویسنده است و به همین جهت هر مقدار نرخ کتابخوانی و تولید کتاب در جامعه بیشتر بشود نشان از رشد علمی از یک طرف و توجه جامعه به دانش از طرف دیگر است و به همین خاطر مسئولان باید خیلی در این رابطه تلاش کنند. مراکزی مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری، سازمان تبلیغات ، این ها کمک کنند به عرصه تولید کتاب و وزارت خانه هایی مثل آموزش و پرورش، وزارت خانه علوم نیز در ترویج کتاب خوانی همت بگمارند، صدا و سیما تبلیغ کند برای کتاب خوانی و از آن طرف در جامعه فرهنگ کتابخوانی نهادینه شود که هر مقدار ما به سمت کتابخوانی و تولید کتاب حرکت کنیم سلامت فرهنگی و علمی جامعه افزون خواهد شد.

فرمودند که فضای مجازی جای کتاب را نمی گیرد  و خود کتاب باید ترویج شود و در این رابطه خود اصل کتاب به جامعه ارائه شود هر چند کتاب خوانی الکترونیک بسیار خوب است ولی جای کتاب  و خود کتاب را نمی گیرد.

فرمودند کتاب خوب به جامعه معرفی شود و من تشکر می کنم از ستاد نمازجمعه بوشهر که هر هفته کتاب های خوب را به جامعه معرفی می کند و این کار بسیار خوبی است و امیدوارم ان شاءالله این روندی که در عرصه ارائه کتاب، معرفی کتاب رشد کند و ما کتابخانه در اصل مصلاها داشته باشیم که نمازگزاران کتاب بگیرند ، مطالعه کنند و هفته بعد بیاورند و این کار بسیار خوبی است.

روز جهانی موزه و میراث فرهنگی گرامی می داریم. ببینید هویت و ریشه هر جامعه و شناسنامه هر جامعه به قدمت و پیشینه تاریخی آن است. چرا به استان بوشهر می گویند استان دیانت و مقاومت، ولایتمداری و دارالحماسه؟، چون تاریخ او با دیانت و مقاومت تولید و ایجاد شده است، ولایتمداری نسبت به اهل بیت، نسبت به مرجعیت دینی، حماسه آفرینی در طول تاریخ. انسان تاریخ استان بوشهر که می خواند متوجه می شود بر دو پایه دیانت و مقاومت این تاریخ بنا نهاده شده و خوب حفظ این ، ارائه این ، استمرار این روحیه و رویه باعث این می شود که یک استان دارای یک هویت تاریخی و ارزشمند باشد . بنا بر این حفظ میراث فرهنگی یک کار اساسی است برای هر جامعه .

اگر گفته می شود موزه، موزه به خاطر این است که آن تمدن قدیم الآن ارائه شود به نسل جدید . کار بسیار بزرگی است و من تقاضا دارم مسئولان توجه ویژه کنند.

نکته آخری که عرض می کنم آن وضعیت آب ، اشتغال، معیشت مردم و فرهنگ عفاف و حجاب است.

الآن ما در شرایط رو به گرم شدن جدی هوا هستیم. مسئولانی که وظیفه مدیریت آب شرب دارند عنایت کنند تابستان و گرمایی نباشد که مردم دچار کم آبی شوند. تلاش های خیلی خوبی شده و باید در این رابطه مدیریت بشود که مردم دچار مشکل آب شرب نشوند.

در رابطه با اشتغال جوان ها همت کنید. جوانان عزیز این استان ، دختران، پسرانی که تحصیل کرده هستند و آماده کار هستند به کار بگیرند و اولیویت با جوانان این استان باشد.

معیشت مردم، گرانی شرایطی  را به وجود آورده که مردم در رابطه با مدیریت معیشت خانواده دچار مشکل هستند. همت کنید که این مشکل بر طرف شود. استان بوشهر استان غنی است و می توان با تدابیری این مشکل معیشتی را کاست، کم کرد.

در رابطه با فرهنگ عفاف و حجاب تشکر از نیروی انتظامی و همه شما مردم به ویژه بانوانی که در راهپیمایی عفاف و حجاب شرکت کردند و نشان دادند زنان این استان، مردان این استان به دنبال فرهنگ اسلامی و عفاف و حجاب هستند. عفاف و حجاب نشان از اسلامی و نشان از صیانت و حفاظت از حریم ارزشمند بانوان می باشد.

همچنین روز سوم خرداد روز آزادی سازی خرمشهر و آن حماسه نیروهای مسلح، ارتش قهرمان، سپاه بزرگوار  و جان بر کف گرامی می داریم. کاری کردند نیروهای مسلح ما که خرمشهری که صدام گفته بود به هیچ صورت نمی توان بازپس گیری شود آزاد شد و نشان دادیم، ایران نشان داد، نیروهای مسلح ما نشان دادند که دارای اقتداری هستند و از همان روز شکست ارتش بعث مشاهده شد.

از همه این عزیزان تشکر می کنیم و یاد و خاطره شهدا و امام شهدا و شهدای فتح خرمشهر را گرامی می داریم.