نمازجمعه ۳۱ تیر ماه ۹۰

خطبـه اول

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

شما عزیزان نمازگزار، و به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش می‌کنم، چرا که تقوا بهترین زاد و توشه برای سعادت اخروی و برترین راه برای جلب محبت الهی در حیات دنیوی است.

در خطبه اول بنابراین گزارده ایم که از راه خدا سخن بگوییم، خدایی زندگی کردن، راهی که الطاف بی پایان الهی نصیب رهرو آن می‌شود و انوار قدسیه عرشی خداوندی در فضای زندگی او پرتوافکن می گردد، راهی که راه انبیاء، ائمه (علیهم‌السلام) به ویژه خاتم‌الانبیاء محمد مصطفی (صلی‌الله علیه وآله و سلم) است، راهی که خداوند رهروان آن را در بحران‌ها نجات می‌دهد و او را به سرآمدِ تعالی و کمال انسانی رهنمون می‌کند.

راه خدا عبودیت است، عبودیت یعنی اعتقاد و اندیشه اسلامی، رفتار تقوایی و اخلاق اسلامی داشتن است. جوهره‌ی عبودیت ایمان است، تا انسان ایمان نداشته باشد نمی‌تواند رهرو راه خدا باشد، باید ابتدا ایمان به خدا، ایمان به آخرت، ایمان به دین و تدین، ایمان به خاتمیت پیامبر گرامی اسلام(صلی‌الله و علیه وآله و سلم) و امامت ائمه (علیه‌السلام) داشته باشد و مفاد قرآن را بر زندگی خود حاکم کند، آنگاه می‌تواند او رهرو راه خدا باشد.

در رابطه با ایمان، موضوعات بسیاری است که یکی از آن موضوعات صفات مؤمنین است و یکی از صفات مؤمنین اخلاق مداری انسان مؤمن است. انسان مؤمن، انسانی اخلاقی است، انسانی است که در نهادش فضائل اخلاقی وجود دارد و وجودش از رذائل اخلاقی مبرّاست. در جامعه چنان است که تمامی مردم به گاهِ وجودش، احساس امنیت، آرامش، خداپرستی و بندگی خدا کرده و با نبودش احساس کمبود می‌کنند، لذا وجود مبارک پیامبر گرامی اسلام محمد ابن عبدالله (صلی‌الله علیه واله سلم) این چنین بودند که مردم با وجود ایشان احساس می‌کردند در امنیت، آرامش و آسایش اجتماعی هستند، با نگاه به او یاد خدا می‌افتادند و با هدایت او راه بندگی را می‌پیمودند و به ‌گاه نبودش احساس می‌کردند گم‌شده‌ای بزرگ دارند چرا که ایشان خورشید هدایت و فروزندگی در عرصه اخلاق بود، به همین جهت خداوند درباره وی این‌گونه آیه نازل کرده است: «إِنَّک لَعَلی خُلُقٍ عَظِیمٍ» ای رسول خدا، تو اخلاقی عظیم داری، سپس خداوند به همه انسان‌ها فرمود که رسول خدا الگوی شما است، الگوی حسنه و بی بدیل برای تطبیق رفتار خود بر رفتار او هستید.

اخلاق، ابعاد گوناگونی دارد که می توان به اخلاق فردی، اخلاق خانوادگی، اخلاق اجتماعی و اخلاق کاری اشاره کرد. در خطبه های قبل، به اخلاق فردی، باطنی و ظاهری پرداختیم و به اخلاق خانوادگی رسیدیم، که خود نیز ابعادی دارد: اخلاق همسر داری، شوهر داری، فرزند داری، خویشاوند داری و پدر و مادرداری، سپس به این نکته مهم رسیدیم و آن وظایف اخلاقی زن در قبال شوهر بود.

یکی از وظایف مهم اخلاقی که از ارکان استحکام خانواده و گرمی کانون زندگی است، صبوری، تحمل، شکیبایی، گذشت و استحکام بخشیِ کانون خانواده توسط همسر است. اگر خانمی دارای صبر خانوادگی نباشد، دارای تحمّل خانوادگی نباشد، دارای گذشت خانوادگی نباشد و قدرت پایداری و استواریِ خانواده در هجوم بحران‌ها را نداشته باشد، خانواده مانند ساختمانی فرومی‌ریزد، ابتدا خود ضرر می‌کند، و سپس فرزندان، شوهر، خانواده‌ی شوهر، خانواده‌ی خودِ همسر و جامعه دچار زیان‌های جبران ناپذیری می‌گردد و این پدیده ناگوار، به این خاطر است که زن در خانواده، ستون استوار بقاء حیات خانوادگی است، جهاد زنان، معماری دینی خانواده می‌باشد «جهاد المرء حُسْنُ التبَعُّلُُ» است، به همین جهت در حوزه دین، زنان را از برخی از مسئولیت‌های اجتماعی معاف نموده اند و بر آن‌ها واجب نمی باشد، حتی گفته شده است که برخی از مستحبات را نیز انجام ندهند و به خانه و زندگی بپردازند و به این اولین کانون اجتماعی و مهم در جامعه توجه داشته باشند که این در حکم جهاد است.

در صدر اسلام برخی زنان، خدمت رسول خدا (صلی‌الله علیه وآله وسلم) می‌رسیدند عرض می‌کردند یا رسول‌الله، برای مردان ثواب جهاد است به جهاد می‌روند و ما در خانه هستیم، آن‌ رسول خدا می‌فرمودند: کاری که شما می‌کنید در حکم جهاد است وکم از آن نیست. به همین خاطر، خداوند بسیاری از فرایض و مستحبات را از دوش زنان برداشته که به خانه و خانواده بپردازند، چرا که اگر کسی به جهاد می‌رود، کسی تولید معرفت، تولید علم، تولید ثروت، تولید بسیاری از امور صنعتی می کند و در عرصه جامعه مفید است ریشه و سرچشمه آن از یک خانه پاک، بالنده و با فرهنگ است که یک مادر و یک زن، مدیریت آن به عهده دارد. بنابراین تمام کارهایی که اعضای خانواده انجام می‌دهند از آثار، برکات و خدمات مادر خانواده است و برخی از ثواب‌های این کار به وی برمی‌گردد.

ولی اگر یک زن در زندگی قدرت تحمل بالا نداشته باشد، گذشت نداشته باشد، بحران‌های زندگی را تحمل نکند و مرد نیز به خاطر فشارهای مختلفی که بر او می‌آید نتواند زندگی را مدیریت کند و همدوش همسرش به استحکام خانه بپردازد، آن زندگی گرفتار توفان بحران می‌شود و اگر هر دو دارای مدیریت بحران نباشند و مهارت در رفع بحرانِ خانوادگی نداشته باشند، منجر به طلاق می‌شود که یکی از بدترین پدیده‌های اجتماعی است که آثار بسیار زشت، سوء و مخرب دارد.

در عرصه آماریِ ریشه یابی پدیده طلاق، که هم اینک به عنوان یک بحران در جوامع بین‌المللی و همچنین در جامعه ما مطرح است، ۳۵ عامل از مهمترین عوامل طلاق کشف شده است. انتخاب نامناسب و عدم تناسب فکری، اندیشه‌ای، اجتماعی، خانوادگی و حتی کاری، موجب می‌شود که ابتدای زندگی به آرامی شروع شود و بعد از چندی به بحران گرویده شود.

لجاجت، سخت‌گیری‌های همسر، عدم درک یکدیگر، بدزبانی، بداخلاقی، تحقیر یکدیگر، عدم تحمل مشکلات اقتصادی، مداخله دیگران، عدم وفاداری، مشکلات اخلاقی، سقوط در ابتذال، اعتیاد، خودخواهی، عدم مهارت در رفع بحران‌ها و اداره زندگی، خشونت، خیانت، بدبینی های نامناسب و سوء سؤظن‌، دوستان ناباب و تجمل گرایی از عوامل مهم طلاق در سیستم‌های آماری بیان شده است.

انسان‌ها زندگی مشترک را شروع می‌کند که باهم باشند، عمر را در کنار هم به سر ببرند و هم سر بوده، یگانه باشند و در دنیا با هم و در آخرت در کنار هم در بهشت باشند، هیچ کس برای طلاق ازدواج نمی‌کند بلکه ازدواج می‌کند برای همسری و یگانگی، اما این ازدواج اگر دانش بنیان و با فرهنگ دینی، کارشناسانه و عقلایی نباشد، تبدیل به یک تهدید می‌شود هم برای زن و شوهر، هم فرزندان، هم‌خانواده طرفین و هم جامعه، به همین خاطر باید ازدواج براساس فرهنگ دینی و دانش اجتماعی باشد.

بسیاری از طلاق‌ها که آمار بسیار دردناکی دارد، نشأت از این می‌گیرد که با یک نگاه و با یک آشنایی بدون بررسی‌های اولیه فرهنگی و اجتماعی و کارشناسی‌های عقلایی و دینی و مشاوره با بزرگ‌ترها و به دور از مبانی دینی به ازدواج صورت گرفته و بعد به یک معضل تبدیل شده است، اثرات مخرب طلاق بسیار است، اما، آماری در این مورد در استان بوشهر عرض می‌کنم تا بدانید عمق فاجعه کجا است.

نسبت ازدواج و طلاق در سال ۸۹ نسبت به ۸۸، قریب به نیم درصد افزایش ازدواج داشته اما طلاق ۲۵% افزایش داشته است،استان بوشهر یکی از پنج استانی است که دارای افزایش طلاق است، به همین خاطر من این بحث را و اخلاق خانواده را در نماز جمعه شروع کردم، در استان بوشهر در سال ۸۹ از هر شش ازدواج، یک طلاق بوده است، یعنی هر شش ازدواج در کنار خودش یک طلاق داشته است. حالا این طلاق در چه سنینی بوده؟ بین ۲۲ تا ۲۹، یعنی اوج جوانی، نوعاً  هم دارای فرزند، آثار این طلاق چه خواهد بود؟ ۹۵ درصد از کودکان بزهکار و دختران فراری فرزندان طلاق بوده‌اند، پخش مواد مخدر، سرقت، عدم توانمندی تحصیلی و فرهنگ دینی و بسیاری دیگر از مشکلات نشأت از این پدیده طلاق است.

مسئولین باید در این رابطه بیندیشند، کار کنند و زحمت بکشند، و جوانان ما، خانواده‌های ما نیز صرفاً به ازدواج فکر نکنند، به بقای ازدواج، به روز افزون شدن صمیمیت و محبت به همدیگر فکر کنند، اوایل کار را نبینند بلکه اواخر را ببینند. این آمار بسیار نگران‌کننده‌ای است.

رسول خدا (صلی‌الله علیه وآله وسلم) فرمودند: هیچ چیزی نزد خدا محبوب‌تر از این نیست که خانه‌ای با ازدواج آباد شود. هیچ چیزی مغبوض تر نزد خدا از  خانه ای که با طلاق خراب شده است نیست، خداوند این خانه را دوست ندارد.

خانه‌ای که در آن دو جوان ازدواج کرده‌اند که در کنار هم قرار گیرند و کانونی پر از مهر، محبت و صمیمیت با فرهنگ دینی باشد و یک خانه آسمانی گردد با عدم کارشناسی اولیه و بررسی‌های فرهنگی و مراعات تناسب روحی در امر ازدواج تبدیل به خرابکده ای شود که بغض خدا با طلاق در پی دارد.

امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید: «ما من شیٍ مما أَحله الله أبغض من الفرقه»، هیچ چیزی در نزد خدا که آن را حلال کرده، مبغوض تر از طلاق نیست، به همین خاطر باید زن و شوهر با تمام وجود ابتدائاً در عرصه انتخاب، کارشناسانه دقت کنند، این طور نباشد، شتابزده نامناسب، کارشناسی نشده و خیابانی هم دیگر را انتخاب کنند، حتماً بزرگ‌ترها و مشاور ها، خیرخواهانه هدایت کنند، وقتی زندگیِ این چنین کردند، زندگی که طبیعی است یک سری مشکلات دارد، وقتی دو در کنار هم برای هم باشند می توانند این فشارها، این ناراحتی‌ها و این بحران‌های زندگی را تحمل کنند و با گذشت، خانه ای را که می کنند که محبوب خداست و آسمانی بوده و آن را حفظ می نمایند.

خطبـه دوم

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

شما عزیزان نمازگزار، به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش می‌کنم، چرا که تقوا  کلید گنج آسمانی رستگاری و طریق جلب عنایات ویژه الهی است.

در خطبه دوم پیرامون چند موضوع به ‌اختصار سخن می‌گوییم:

مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (دامت برکاته العالیه) در یک بیانیه ۱۳ ماده‌ای، سیاست‌های کلی اشتغال را به رؤسای سه قوه و دیگر مسئولین ارائه کردند، این نشان از دوراندیشی، کارشناسی و توجه معظم له به مردم عزیز به ویژه قشر جوان است. ایشان مشکلات اشتغال را بررسی کرده‌اند، و راهکارهای رفع آن را در یک سیاست راهبردی کلان ارائه فرموده اند: فرهنگ سازی تولید و کار، اعطای تسهیلات، ایجاد اشتغال، اشتغال‌زایی و اشتغال یابی، اعطای تسهیلات و آموزش‌های لازم، توانمندسازی و مهارت افزایی افرادی که دارای مهارت نیستند و در یک مجموعه دانش بنیانی که آن حضرت تدوین کرده‌اند مسیر رفع بیکاری و ایجاد اشتغال و توسعه‌ی پایدر اقتصادی در این سال جهاد اقتصادی بیان کردند.

از مسئولین مملکت جداً تقاضا می‌کنم که در این رابطه با نگاه مقام معظم رهبری مسائل را بررسی کنند تا هر چه زودتر معضل بیکاری از این مملکت رخت بربندد به ویژه در استان ولایتمدار بوشهر، استانی که سراسر ظرفیت توسعه و پیشرفت دارد در همه عرصه‌های صنعتی، کشاورزی، شیلات، تجارت و بسیاری دیگر از قابلیت‌هایی که این استان دارد و بسیاری از جوانان این استان دارای مدارک بالای دانشگاهی هستند و در انتظار کار هستند، تقاضای ویژه من از مدیران استانی ایجاد اشتغال و به‌کارگیری این جوانان و نیروهای بومی در سراسر فضاهای اشتغال این استان است و با ایجاد یک کار گروه دانش بنیان با بررسی آمایشی حوزه‌های اشتغال و با سیاست، اشتغال زایی، اشتغال یابی، ایجاد مهارت‌ها و دادن تسهیلات و خدمات ویژه، بیکاری از این استان محو شود و جوانان ما بعد از تحصیلات بتوانند به شغل‌های مناسب دست پیدا کنند.

روز پنجم مرداد، سالروز اولین نماز جمعه بعد از انقلاب اسلامی است. نماز جمعه نماد وحدت در سایه ولایت، آموزش‌های معارف و سیاست دینی و فضایی آسمانی برای عبادت الهی در بهترین روز هفته است. نماز جمعه یک هدیه الهی به انسان‌هایی است که می‌خواهند با نماز به معراج روند، یاد و خاطره شهدای محراب، ائمه جمعه در گذشته و نمازگزاران را گرامی می‌داریم و از تلاش کسانی‌که در عرصه‌ی نمازجمعه کوشش می‌کنند قدردانی و سپاسگزاری می‌کنیم.

خدمات و زحمات عالیه سربازان گمنام آقا امام زمان (عج)، کسانی‌که ناپیدا در خدمت این نظام هستند و با دادن جان و اعطای خونشان و زحمات طاقت‌فرسا، حافظ‌ این نظام هستند را جداً گرامی می‌داریم، وجود مبارک اینان در همه عرصه‌ها حافظ این نظام بوده، قدردان زحمات این عزیزان هستیم و یاد و خاطره شهدای این عزیزان را نیز گرامی می‌داریم.

ماه مبارک رمضان در پیش است. مساجد، حسینیه‌ها، کانون‌های فرهنگی و کانون‌های قرآن نیازمند کمک‌های ویژه مسئولین و مردم هستند، ان‌شاءالله همه دست به دست هم دهیم و این مراکز را تجهیز کنیم تا مردم در این ماه خدا بتوانند به بهترین شکل به عبادت بپردازند، به فراگیری معارف دینی بپردازند و ان‌شاءالله در این ماه که یک ماه آسمانی است همه با نماز و قرآن، آسمانی و اهل معراج الهی شوند.

ماه مبارک رمضان دو وجه ویژگی خاص دارد یکی روزه‌داری و دیگری قرآن است و استان بوشهر در عرصه قرآن‌پژوهی و معارف قرآنی یکی از استان‌های سرآمد است، لذا شما می‌بینید که بسیاری از برترین‌های قرآنی از این استان هستند، مسئولین به فضاهای قرآنی و حوزه‌های قرآنی توجه ویژه کنند و پیشنهاد می‌کنم که «مرکز بزرگ قرآنی جنوب ایران» در استان بوشهر تأسیس شود تا ان‌شاءالله جوانان قرآنی ما بیش از این در حوزه قرآن فعال شوند و افتخار بیافرینند.

دهه نکوداشت و بهداشت مساجد هم است، ان‌شاءالله همگی همت کنید، به مساجد بپردازید و فضای مسجد را ان‌شاءالله عطرآگین، پاک‌سازی و بهسازی کنید، با توجه به اینکه در سال جاری اجلاس سراسری نماز هم در بوشهر برگزار می‌شود ان‌شاءالله مساجد ما مساجدی باشند آباد، هم در عرصه معماری و فضاهای تجهیزات و هم در عرصه فرهنگی و محتوا.

در آخر نکته‌ای است، عرض می‌کنم و این نکته‌ این است، استان بوشهر در تاریخ، جایگاه روشن، ویژه و بسیار اثرگذاری داشته است، تاریخی به تابناکی آفتاب دارد، عالمان بزرگ، سرداران سلحشور، شجاع و مردمی امتحان داده دارد، در مقابل تهاجم های گسترده استکبار به ویژه استعمار پلید انگلیس یگانه‌ ایستاده‌اند و یک وجب خاک این استان را به بیگانه نداده‌اند، در این انقلاب نیز همه دیده‌اید که استان بوشهر در تمامی عرصه‌های دفاع مقدس چه دریایی، چه هوایی و چه زمینی، رزمندگانش زبانزد بوده‌اند. یک استانی قوی و شجاع که مقام معظم رهبری همیشه از این استان به نیکی یاد می‌کنند. به همین خاطر این استان نماد سلحشوری دینی در عرصه‌های مختلف دفاع مقدس فرهنگی و نظامی بوده است، مایه افتخار ایران و حتی اسلام است، لذا تاریخ ایران، تاریخ اسلام و تاریخ انقلاب اسلامی ایران این چنین است که نام بوشهر در کنار خلیج همیشه فارس چون خورشیدی می‌درخشد و وجودش لرزه بر اندام استکبار جهانی وارد می‌کند.

اخیراً مطالبی در برخی از خبرگزاری‌ها در رابطه با فضای دریای جنوب ذکر شده بود که با تماس‌هایی که با آن سخنران محترم گرفته شد، ایشان هم لفظاً و هم کتباً بیان کردند که استان بوشهر، استانی بزرگ است و در کلام ما اشارتی هم به استان عزیز و ولایتمدار بوشهر نبوده است و اساساً این مباحث در فضاهای زیرساختیِ عمرانیِ استان‌های دیگری بوده که در دریای جنوب و در عرصه دریای عمان است. الحمدالله بوشهر سپرِ مستحکم ولایت و شمشیر برّان دین و دیانت و مردمانش چون کوه میراث داران رئیسعلی ها و علامه بلادی ها هستند و همه ایران افتخار می‌کند که بوشهر دارند و بوشهری ها نیز افتخار می کنند که در کنار مقام معظم رهبری هستند و ولایتمدار بوده و با تمام وجود در خدمت ایران اسلامی می باشد همان اسلامی که حضرات معصومین به ویژه حضرت اباعبدالله حسین (ع) آن را عنایت کرده است.

خدایا در ظهور آقا امام زمان(عج) تعجیل بفرما.