نمازجمعه ۲۴ تیر ماه ۹۰

خطبه اول

بسم ‌الله ‌الرُحمن ‌الرحیم

شما عزیزان نمازگزار، به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش می‌کنم، چرا که تقوا بهترین زاد و توشه برای سعادت اخروی و برترین راه برای جلب عنایات الهی در حیات دنیوی است.

در خطبه اول بنابراین گذارده ایم که از راه خدا سخن بگوییم، راه و روش خدایی زندگی کردن، صراط مستقیم تعالی انسانی و سلوک الهی به معراج کمال بشری، راهی که راهِ قرآن، راه انبیاء و راه خاتم‌الانبیاء محمد مصطفی (صلی‌الله علیه وآله وسلم) و ائمه اطهار (سلام‌الله علیهم اجمعین) است.

راه خدا عبودیت است، عبودیت، یعنی اعتقاد، رفتار و اخلاق دینی داشتن است و اساس عبودیت ایمان است، ایمان یعنی تمام وجود انسان، خداپرست بودن، و خدا را بر زندگی خود ناظر دیدن، اهل گناه نبودن، و آخرت را اصل دانستن، سیره و برنامه زندگی خود را براساس قرآن برنامه‌ریزی کردن، و رسول خدا(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت را الگوی خود دانستن.

یکی از مهم‌ترین مباحث پیرامون ایمان، صفات مؤمنین است، و یکی از برجسته‌ترین صفات مؤمنین، اخلاق مداری آن‌ها است. انسان مؤمن، انسانی اخلاقی است، در وجودش فضائل اخلاقی حاکم است، در نهاد هستی و زندگی‌ و رفتارش رذایل اخلاقی جایی ندارد، انسان مؤمن ستاره‌ی درخشانی است که خداوند به جامعه موهبت کرده است تا بدرخشد، هم خود منور گردد و جامعه را نورانی کند.

پیرامون اخلاق مؤمن سخن گفتیم و ابعاد آن را بیان کردیم. اخلاق انسان مؤمن دارای اقسامی است: اخلاق فردی، خانوادگی، اجتماعی و کاری. در مورد اخلاق فردی مطالبی بیان شد و به اخلاق خانوادگی پرداخته و عرض شد اخلاق خانوادگی دارای ابعادی است: اخلاق همسر داری، شوهرداری، فرزند داری، پدر و مادر داری و خویشاوند داری، به اخلاق شوهر داری رسیدیم و سخن گفتیم و امروز نیز به یکی از آموزه‌های اخلاقی در اخلاق خانواده سخن خواهیم گفت.

یکی از وظایف مهم همسر به ویژه مادر در خانواده، هم در قبال شوهر و هم در حوزه وظیفه‌اش در برابر فرزندان، مراقبت دینی و اخلاقی از اعضای خانواده است. یک بانوی خانواده باید از خانه، کاشانه، شوهر و فرزندان خود، مراقبتِ دینی و اخلاقی کند. چرا که مادر در خانه اساس و محور حیات خانواده است، همان‌طوری که خداوند ارتزاقِ مادیِ فرزند را به عهده مادر گذاشته و از شیره‌ی جان مادر تدبیر کرده، باید مادر نیز در عرصه تربیت اخلاقی خانواده حتی شوهر خود، دقت داشته باشد، مراقبت کند و مواظبت نماید.

خداوند در قرآن می‌فرماید: «قل إنّ الخاسرین الذین خسروا انفسهم و اهلیهم یوم القیامه إنّ ذلک هو الخسران المبین»[۱] ، می‌فرماید: زیان در زندگی انسان به دو قسم است: زیان‌های دنیوی و زیان‌های اخروی. زیان‌های دنیوی، زودگذر است، قابل جبران هستند، اما زیان‌های اخروی هم دنیای انسان را تباه می‌کند و هم آخرت را، بنابراین زیان اصلی و زیان بزرگ، زیان اخروی است، که نه آخرت برای انسان می‌گذارد، و نه دنیا را، هر دو را از بین می‌برد. به همین خاطر خداوند می‌فرماید: یا رسول‌الله، به مردم بگو که بی‌تردید زیان‌کار آن کسی است که خود و خانواده خود را دچار زیان می‌کند آن هم زیان اخروی، که نه آخرت برایشان باقی می‌گذارد و نه در دنیا مورد محبت خدا قرار می گیرند. و در آخر می‌فرماید: این همان خسران بزرگ و زیانی آشکار است.

به همین خاطر چون مادر و همسر در خانه، مدیر خانه است، سیده خانه و محور خانواده می باشد، باید در عرصه اخلاقی و دینی نیز سیادت، مدیریت و برنامه‌ریزی داشته باشد، نظارت و مراقبت نماید، تا خدای‌ناکرده به خاطر بی‌توجهی خانم، شوهر و فرزندان دچار آسیب‌های دینی و اخلاقی نشود.

بنابراین یکی از وظایف زن در خانه‌، مراقبت و مواظبت دینی و اخلاقی از اعضای خانواده است، یک زن همان طوری که در خانه مواظب نظام مادی خانه و خانواده است مانند بهداشت، تغذیه، البسه، و دیگر خدمات مادی، باید در عرصه امور معنوی و دینی، با تمام وجود مراقبت دینی و اخلاقی از شوهر و فرزندان خود داشته باشد.

اگر یک روز برخی از خدمات مثل تعذیه و این امور، کمبودی در آنها حاصل شد، قابل جبران و قابل تحمل است، زیانی در خود زایش نمی‌کند، اما اگر در عرصه اخلاقی و دینی، شوهر و فرزندان دچار آسیب شدند، این آسیب در درون خود، آسیب‌های دیگری تولید می‌کند. دین و اخلاق آن‌ها را دچار آسیب می‌کند و مقدمه‌ای می‌شود برای سقوط در باطلاق متعفّن بی‌دینی و بداخلاقی، به همین خاطر زنان همان‌طوری‌که در تغذیه و مدیریت امور مادی خانه مواظبت می‌کنند، باید مراقبت و مدیریت اخلاقی و دینی اعمال کنند. و در تاریخ تمامی بزرگان که شما ملاحظه می‌کنید در دامان مادران متخلق و پارسا و مراقب خود به بزرگی رسیده‌اند.

متأسفانه در حال حاضر بیش از آن که به تربیت و تدیّن خانه و خانواده توجه شود به امور مادی خانه توجه می‌شود و اگر دین و اخلاق نباشد، بهترین زندگی‌ها از نظر مادی هم ساخته شود، این زندگی تلخ خواهد شد، همیشه بداخلاقی، بی‌دینی، بی‌توجهی و بگو مگو در این خانه وجود خواهد داشت، اما اگر در خانه‌ای دین و اخلاق حاکم بود، با نداری و کمبودها ساخته می‌شود و با صمیمیت روزافزون می‌شود و خداوند نیز به امور مادی را برکت می‌دهد و مشکلات حل می‌شود.

هدایت، حمایت، محبت، حفاظت، مراقبت و مدیریت دینی خانواده دینی را باید همسران انجام دهند. بسیاری از بزرگان اسلام در تاریخ خوانده‌اید، در جریان کربلا و در آغاز اسلام، این زنان بودند که مردانشان را به دین، دیانت و به مجاهدت در راه خدا هدایت کردند.

زن باید از شوهر و فرزندان  متدین حمایت دینی کند، محبت دینی به آنان نماید، حفاظت دینی از آنان به عمل آورد، مراقبت و مواظبت دینی از آنان داشته باشد، نکند خدای ناکرده شوهر و فرزندان در محیط پیرامونی و محیط بیرونی دچار هجمه‌های بداخلاقی و بی‌دینی شوند، زن آگاه نباشد و از انحطاط و انحراف در این عرصه جلوگیری ننماید، همان قدر که به امر تغذیه و امور دینی اهمیت داده می‌شود به امر دین و دیانت و اخلاق شوهر و فرزندان نیز باید توجه شود. به همین خاطر است که یکی از وظایف اخلاقی زن در قبال شوهر و فرزندان، مراقبت دینی و اخلاقی از خانه، کاشانه و خانواده است و باید در این رابطه دانش، جدیّت و برنامه‌ریزی داشته باشد.

خطبه دوم

بسم الله الرحمن الرحیم

شما عزیزان نمازگزاران را به ویژه خودم را به مراعات تقوای الهی سفارش می‌کنم، چرا که تقوا کلید رستگاری و طریق جلب محبت الهی است.

در خطبه دوم پیرامون چند موضوع به اختصار سخن می‌گوییم.

تشکر و قدردانی ویژه داریم از مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای(دامت برکاته العالیه)، به جهت سفر پر خیر و برکت ایشان در آغاز سال ۹۰ به استان ولایتمدار بوشهر و اختصاص ۶۶۵ میلیارد ریال جهت توسعه و پیشرفت های عمرانی و فرهنگی برای مناطق محروم و پیرامونی صنابع نفت. از همه تلاشگران در این عرصه قدردانی می‌شود و امیدوارم مسئولین محترم با جدیت بتوانند در مدت زمان‌بندی شده‌ی این اعتبارات، آن پروژه‌ها را ان‌شاءالله اجرایی ‌کنند و به سامان برسانند.

روز شنبه روز بهزیستی و تأمین اجتماعی است، گرامی می‌داریم این روز را، و از تمامی تلاشگران این عرصه تقدیر و تشکر می‌کنیم، امید داریم مسئولان با برنامه‌ریزی در این حوزه، مدیریت کارآمد، نظارت و خدمات مردمی هرچه بیشتر بتوانند وظایف خویش را هر چه بهتر و مؤثرتر به انجام برسانند.

روز یکشنبه، روز نیمه‌شعبان است. سالروز تولد فرخنده حضرت بقیه‌الله اعظم(عج) است. به تمامی جهانیان، موحدان، مسلمانان، شیعیان، مقام معظم رهبری و تمامی کسانی که دل به آن حضرت و چشم به انتظار دارند، تبریک عرض می‌کنم. آن حضرت عصاره‌ی تمامی فضایل انبیاء و اولیاء خدا است. او است که خواهد آمد و جهان را پر از عدل و داد، پیشرفت و ایمان و تقوا خواهد کرد.

در این رابطه مقام معظم رهبری نکات مهمی در دیدار اجلاس سراسری نماز و نهادهای فرهنگی مهدویت و اقشار دیگر، ایراد فرمودند که به برخی از آن سخنان اشاره می‌کنم:

معظم‌له فرمودند که بحث مهدویت همانند بحث نبوت از آموزه‌ها و معارف ضروری ادیان است به ویژه دین اسلام، همه بر آن اتفاق دارند، باید بدان پرداخته شود و محققین و پژوهشگران در این رابطه با اسناد دقیق و با پژوهش‌های دانش بنیان در آن رابطه سخن بگویند.

در دوران غیبت و هرچه به سمت ظهور، تاریخ نزدیک‌تر می‌شود، حوادث عجیبی رخ می‌دهد، مدعیان کاذب، پیشگویان بی‌مبنا، تطبیق گران بی‌اساس، سخن زیاد خواهند گفت. برخی مدعیان ادعای مهدویت می‌کنند و خود را امام زمان معرفی می‌کنند، برخی پیشگویی‌هایی بی‌مبنا می‌کنند، زمان را مشخص می‌کنند، سال رامی‌گویند، ماه را می‌گویند، و برخی نیز صحابه آن حضرت آن را بر افرادی تطبیق می‌کنند.

تمامی این امور در معارف دینی و متون فاخر منع شده است، صحیح نیست کسی ادعای مهدویت کند، یا پیشگویی زمان کند که در چه زمانی، چه روزی، چه وقتی، آن حضرت ظهور می‌کند و همچنین صحیح نیست که گروهی یا فردی بیاید اشخاصی را تطبیق کند به یاران حضرت مهدی. اینان همه بی‌اساس است و باید با نگاه علمی و با دانش اصیل اسلامی این امور توسط عالمان فرهیخته، کسانی که سال‌ها در این امور تحقیق و پژوهش دارند آن هم بر اساس مبانی دینیِ قوی بیان شود.

به همین خاطر است که یکی از امتحانات الهی در این زمان و آینده، امتحان ما انسان‌ها و دیگران در قبال حضرت مهدی(عج) است. حتی برخی ادعای ارتباط با حضرت مهدی(عج)  می‌کنند این هم غلط است، به هیچ صورت کسانی‌که این چنین ادعاهایی می‌کنند ادعاهای آنها قابل پذیرش نیست. بزرگانی بودند که در ایام گذشته به نحوی ارتباط داشتند و ارتباط هم ارتباط بسیار قوی بوده مثل مرحوم علامه حلّی ولی آنان با تأکید تمام می‌گفتند: تا عمر دارم این مطالب را به کسی نگویید، ولی متأسفانه در این دوره چنان شده است که هر کس توهمّی هم می‌کند آن را علنی می‌کند و می‌گوید ما با آقا امام زمان(عج) ارتباط داریم، اینها هیچکدام درست نیست، این‌ها غلط است، به همین خاطر باید علما و بزرگان دین روشنگری و تبیین مسئله بفرمایند.

نکته دیگری که قابل توجه است باید نیمه ‌شعبان که یکی از اعیاد بزرگ اسلامی و بسیاری از برنامه‌های دینی در شب نیمه شعبان و روز نیمه شعبان می باشد ضروری است که نهادهای فرهنگی، مسئولین فرهنگی با حفظ جمیع شرایط مشروع دینی جشن بزرگ انتظار برگزار بکنند و این روز و شب را گرامی بدارند و بزرگ بپندارند و مردم نیز با حضور جدی، نمادی از آمادگی برای ظهور آن حضرت را نشان دهند.

در آخر یک توصیه دارم به همه مسئولان و همه کسانی که در خدمت به نظام تلاش می‌کنند و آن مردم داری است. مسئولین، هرچه می‌توانید مردم دار باشید. حریم مردم، حریم مشروع مردم را حفظ کنید و نگه بدارید، خدمت به مردم عبادت است، حفظ حریم شخصیت مردم و خانواده آن‌ها یک واجب است، مسئولین، تا می‌توانید قدر این مردم را بدانید. خدمتگزار این مردم باشید، حرف آن‌ها را بشنوید، هر چند نتوانید از جهت قانونی به آن‌ها کمک کنید، ولی بشنوید، آن‌ها را توجیه کنید، حریم زندگی و شخصیت آن‌ها را پاس بدارید، این مردم ولیِ‌نعمت ما هستند، اساس این انقلاب هستند، همان طوری که حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای(دامت برکاته العالیه) بارها بر این معنا تأکید داشتند، ادارات ما باید پناهگاه مردم باشند، مسئولین ما باید اولین خدمتگزاران این مردم باشند، قدر این مردم را بدانید، خدمت به این مردم کنید.

ساحت مقدس حضرت اباعبدالله حسین (علیه السلام)  می‌فرمایند: ای مسئولین، مراجعه‌ی مردم به شما یک نعمت الهی است، یک فرصت الهی است، قدر بدانید، با احترام گزاری و با خدمتگزاری این نعمت را شکرگزار باشید و نکند با بدبرخوردی و انجام ندادن امور، این نعمت را کفران کنید که این نعمت تبدیل به نقمت می‌شود و تبدیل به عذاب می‌شود.

مردم داری اساسِ عقلِ سیاسی حکومتی است، مردم داری نشان از عقلِ قوی مدیران است، مردم‌دار باشید، در خدمت مردم باشید، تا توان دارید، هر مقدار در خدمت مردم باشید خدا به شما محبت می‌کند، خدا به شما توفیق می دهد، شما مورد حمایت خدا خواهید بود، مردم اساس هستند، حفظ حریمِ آبرو، عزت و خدمت به این مردم موجب می‌شود که فضا جهت رشدِ مدیریت، رشدِ خدمت و ثواب های پیاپی آسمانی برای شما فراهم شود.

[۱] .